گروهبازار
وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم روز ملی صادرات گفت: کیک اقتصادی ما کوچک مانده و اگر حجم بازار و تولید خود را افزایش ندهیم سهم ما از بازارهای جهانی رقمی اندک خواهد بود.
بهگزارش جهان اقتصاد، محمد شریعتمداری در مراسم روز ملی صادرات که با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری برگزار شد به سابقه حضور جهانگیری در وزارت صنعت اشاره کرد و گفت: بر همین اساس اطمینان داریم که حضور ایشان در معاونت اول ریاست جمهوری در این چهار سال قدمهای ما را مستحکمتر خواهد کرد.
وی با اشاره به این که در این مراسم صحبتهای متعددی درباره موانع و وضعیت صادرات مطرح شده، عنوان کرد: سهم ما باید رقمی حدود ۱۸۰ میلیارد دلار باشد، اما هنوز با این رقمها فاصله بسیاری داریم که اگر بخواهیم بگوییم اصلیترین علت این عقب ماندگی چیست شاید بتوان گفت فقدان باور و عزمی ملی و توجه به این نکته که صادرات تنها راه پیشرفت کشور است، محسوب میشود.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر این که باید عزم ملی برای توسعه صادرات در اولویتهای اصلی قرار گیرد، اظهار کرد: حتی امروز برخی افراد که برای حضور در این مراسم دعوت شده بودند در این جمع دیده نمیشوند.
وی همچنین بیان کرد: اگر چه در این سالها تحریمهایی که به واسطه نظام سلطه به ما تحمیل شده مشکلات بسیاری ایجاد کرده، اما ما این شرایط سخت و دشوار را برطرف کردیم.
شریعتمداری ادامه داد: اکنون اهمیت صادرات از حیث ارزآوری و انواع درآمدها و میل به توسعه پایدار بدون توجه به این مهم میسر نخواهد شد.
وی همچنین تاکید کرد: اگر نرخ دلار را واقعی نکنیم، تنبیه صادرات و تشویق واردات صورت می گیرد، پس باید تغییرات صورت دهیم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان این که در سال گذشته ارزش ۱۰ قلم اول کالاهای صادراتی ایران بالغ بر ۲۳.۸ میلیارد دلار یعنی بالغ بر ۵۵ درصد کل صادرات غیرنفتی کشور بوده است، اظهار کرد: این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که ۳۰ سال قبل هم صحبت از لزوم تنوع بخشی کالاهای صادراتی میشد، اما اکنون پس از گذشت ۳۰ سال دستیابی به این وضعیت تاسف بار است. نکته جالب هم آنکه این عددها در شرایطی به دست آمده که حتی گاز طبیعی، اتیلن و برخی موارد از این دست هم به عنوان صادرات غیرنفتی محاسبه شده است. بدین ترتیب در ۳۰ سال گذشته با وجود تلاشهای صورت گرفته به جایگاه شایستهای نرسیدهایم.
وی همچنین عنوان کرد: در سالهای اول دولت اصلاحات به عنوان مدیر بازرگانی وقت از رئیس جمهور وقت دعوت کردیم و دیواری را به عنوان موانع صادراتی طراحی کردیم و در آن دوره تلاش کردیم این دیوار از بین رفته و به طاقچهای کوتاه تبدیل شود، اما طی این سالها به طور مجدد آجرهایی روی این طاقچه چیده شده و دیوار مشوقهای صادراتی خوابیده است.
شریعتمداری با بیان این که مجموع صادرات ایران به ۱۰ کشور اولی که به عنوان بازارهای هدف صادراتی انتخاب شدهاند، معادل ۳۵.۸ میلیارد دلار است. به عبارت دیگر ۸۱.۴ درصد از کالاهای صادراتی ما تنها به همین ۱۰ کشور میرود، این در حالی است که در ۳۰ سال گذشته نیز به طور دائم بحث لزوم تنوع بخشی به بازارهای صادراتی را داشتهایم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به وضعیت کشور ترکیه و تلاشهای این کشور در حوزه صادرات عنوان کرد: در ۱۰ سال گذشته ارزش صادرات این کشور به ۳۷۷ میلیارد دلار رسیده است، در حالی که کل حجم صادرات ما در کشور با وجود تمام تغییرات صورت گرفته حدود ۴۵ میلیارد دلار است.
شریعتمداری با تاکید بر این که لازم است برنامههای جدی برای توسعه صادرات در دستور کار دولت و نظام قرار گیرد، اظهار کرد: اگر عزم ملی برای صادرات غیرنفتی در دستور قرار گیرد میتوان به دسترسی به این اهداف امیدوار بود.
وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین عنوان کرد: اکنون مواردی مانند نرخ ارز، تعرفههای گمرکی و مسائلی در حوزه قوانین و مقررات موجب محدودیت برای صادرکنندگان میشود که ما باید برای رفع این موانع اقدام کنیم.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود به وضعیت سازمان توسعه تجارت پرداخت و گفت: این سازمان باید حرکت کند و ارتباط آن با مجموعه صادرکنندگان تغییر یابد. به عبارت دیگر باید مجددا سازمان توسعه تجارت خانه صادرکنندگان شده و این سازمان وکیل صادرکنندگان بوده و جایگاه آن احیاء شود.
شریعتمداری در پایان با بیان این که اکنون گاه در بازارهای هدف صادراتی شاهد رقابت منفی صادرکنندگان با یکدیگر هستیم، گفت: باید جلوی این موضوع گرفته شود و در برند سازی و تشکیل شرکتهای مشترک با دنیا مشکلات فعلی مرتفع شود.
***صادرات، نوک پیکان توسعه اقتصادی کشور است
غلامحسین شافعی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز در این مراسم گفت: صادرات مانند سایر بخشهای اقتصادی با مشکلاتی مواجه است اما آسیبپذیری این بخش در مواجه با تلاطمهای اقتصادی و سیاسی و فضای کسبوکار بهمراتب بیشتر است.
غلامحسین شافعی افزود: بخش قابلتوجهی از حجم صادرات ما به صادرات محصولات کشاورزی و مواد خام معدنی تعلق دارد که به دلایلی مانند بحران آب و فشردگی رقابت در عرصه مواد خام باید بدانیم که شاید در آینده پیشرو در بازار رقابتی این محصولات توفیق زیادی نخواهیم داشت.
شافعی افزود: به این دلیل باید با نگاهی تازه و جدید به بخش تولید کشور داشته باشیم و توسعه صادرات صنعتی را مورد توجه قرار دهیم.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در ادامه پیرامون ارزشافزوده صادراتی محصولات ایرانی گفت: مطابق گزارشهای بانک مرکزی ارزش کالاهای صادراتی ما ۳۴۱ دلار در مقابل ۱۳۰۸ دلار ارزش کالاهای وارداتی است و این یعنی کالاهای ایرانی با ارزشافزوده پایینتری صادر میشوند.
به گفته شافعی سهم ما از صادرات جهانی ۰.۳۴ درصد است که اگر نفت را جدا کنیم به ۰.۲۴ درصد میرسد درحالیکه با توجه به قابلیتها و موقعیتهایی که ایران از آن برخوردار است، سهم ما از صادرات جهانی میتواند در میانمدت به رقمهای بسیار بالاتری برسد.
رئیس اتاق ایران صادرات را نوک پیکان توسعه اقتصادی کشور دانست و گفت: در بند دهم سیاستهای اقتصاد مقاومتی هم به اهمیت صادرات پرداخته شده و صادرات همزمانی میتواند موفق باشد که تولید کشور پشتوانه قوی داشته باشد.
شافعی در بخش دیگری از سخنانش بر دیپلماسی اقتصادی تأکید و تصریح کرد: البته ما در این زمینه موقعیت خوبی داشتهایم و هم جناب رئیسجمهور و هم وزیر امور خارجه و معاون اول به نحو احسن بخش خصوصی را در کنار دیپلماسی اقتصادی قرار دادهاند و در اکثر مذاکرات بخش خصوصی با موقعیت ویژه خود حضور دارد.
رئیس پارلمان بخش خصوصی کشور به مشکلات پیش روی صادرکنندگان هم اشاره کرد و گفت: قیمت تمامشده بالای کالاهای تولیدی، عقب بودن بخش تولید ازنظر تکنولوژیکی در مقایسه با تولید دیگر کشورها از مهمترین مشکلات است.
به گفته شافعی فرسودگی ماشینآلات و مصرف بالای انرژی و عدم عضویت در سازمان تجارت جهانی از مهمترین عوامی هستند که قیمت تولیدات ایرانی را بالا برده است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران همچنین لزوم امضای قراردادهای تجارت آزاد و ترجیحی را مورد توجه قرار داد و گفت: اکثر کشورهای هدف ما قراردادهای تجارت ترجیحی یا آزاد امضا کردهاند و امتیازاتی دارند اما ما هنوز با بعضی از کشورهای همسایه این قراردادها را نداریم که امیدواریم هر چه زودتر اجرایی شود.
شافعی همچنین هزینه بالای حملونقل و سرعت پایین حملونقل را از مشکلات دیگر عنوان کرد و گفت: ما برای نشستن در جایگاه مناسب نیازمند توجه ویژه به بخش صادرات هستیم و باید بر روی رفع مشکلات تمرکز کنیم.
رئیس اتاق ایران همچنین حضور در سازمانها و مجامع بینالمللی را مورد توجه قرار داد و گفت: ما در اتاق بازرگانی حضور و استفاده حداکثری از سازمانهای بینالمللی را مورد توجه قرار دادهایم و در اکو، WCF و اتاقهای بازرگانی جاده ابریشم حضور داشتهایم و این حضورها به توسعه صادرات کمک میکند.
شافعی افزود: امیدواریم در یک شرایط هماهنگ، با باور به بخش خصوصی بهعنوان یک بازیگر و نه بازی شونده و استفاده از بخش خصوصی در تصمیمگیریها شرایطی متفاوت از گذشته برای توسعه صادرات فراهم کنیم.