محمود صادقی- نماینده شورای اسلامی
درپی سانحه واژگونی اتوبوس حامل دانش‌آموزان هرمزگانی که در روزهای گذشته حواشی فراوانی به دنبال داشت و منجر به جریحه‌دار شدن احساسات مردم منطقه و سراسر کشور شد، کمیسیون آموزش و تحقیقات در جلسه‌ای که روز گذشته باحضور وزیر آموزش و پرورش و نمایندگانی از وزارت راه و شهرسازی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین پلیس راه برگزار کرد، ابعاد مختلف این سانحه را بررسی کرد.
همزمان با انتشار اخباری در توییتر و دیگر شبکه‌های مجازی مبنی بر این‌که نحوه دریافت رضایت‌نامه از والدین برخی دانش‌آموزان شائبه‌برانگیز بوده و بعضاً گفته شد که مسئولان وزارت آموزش و پرورش با حضور مقابل درب منزل یکی از والدین از آن‌ها خواسته‌اند در ازای دریافت مبغلی پول، رضایت‌نامه شرکت در این اردو را پس از بروز سانحه امضاء کنند، این موضوع در جلسه کمیسیون آموزش نیز از سوی بعضی از نمایندگان مطرح شد ولی مسؤلان وزارت آموزش و پرورش تأکید کردند صحت نداشته و رضایت نامه والدین قبل از سفر اخذ شده است. در این جلسه تاکید شد که تمامی مسئولان پیش از انجام این سفر مطابق دستورالعمل وزارت آموزش و پرورش برای برگزاری اردوهای دانش‌آموزی، از تمامی والدین دانش‌آموزان به‌صورت قانونی رضایت‌نامه گرفته بودند.
با این حال متاسفانه خواب‌آلودگی و رفتار غیرحرفه‌ای راننده علت اصلی بروز سانحه بوده و نبستن کمربند ایمنی ازسوی سرنشینان نیز منجر به افزایش تلفات شده است. این درحالی است که گویا راننده به‌جای آن‌که از سرنشینان بخواهد کمربند ایمنی خود را ببندند، به دانش آموزان میگفته که لازم نیست در تمام طول مسیر کمربند ایمنی خود را ببندند و میگفته درصورت لزوم و هنگامی که نزدیک به ایستگاه‌های پلیس راه شویم، می‌گویم که کمربندتان را ببندید و با این گفته مثلاً قصد داشته دانش‌آموزان را آزاد بگذارد و همچنین گویا عده‌ای از سرنشینان را کف اتوبوس خوابانده بودند. این درحالی است که ظاهراً شغل اصلی این راننده، رانندگی نیست. البته در گزارش پلیس راه تاکید شده که همه اصول قانونی رعایت شده و شرایط فنی اتوبوس، استانداردهای لازم را دارا بوده و راننده نیز در ۴۸ ساعت پیش از بروز سانحه، مدت حدود ۷ ساعت رانندگی کرده است. درواقع در شرایطی که قاعدتاً نباید خواب‌آلود می‌بوده اما دچار خستگی شده و حتی مربی دانش‌آموزان نیز در این رابطه تذکرهایی را مطرح کرده است. بنابر دستورالعمل برگزاری اردوهای دانش‌آموزی تاکید شده که اگر تخلفی ازسوی رانندگان دیده شود، باید به پلیس اطلاع داده شود اما این مربی به‌جای اطلاع‌رسانی به پلیس، به مسئولان آموزش و پرورش اطلاع داده است که این مسئله نشان می‌دهد باید آموزش مربیان بیش از این جدی گرفته شود.
لازم است نیروهای انتظامی و پلیس راه نیز باید نظارت دقیق‌تری داشته باشند و این درحالی است که گفته شد در جلسه دیروز تصویری از راننده اتوبوس به نمایندگان نشان داده شد که از بستن کمربند ایمنی توسط راننده حکایت داشت اما تاکید شد تنها کسی که کمربند بسته بود، راننده بوده و دیگر سرنشینان این نکات ایمنی را رعایت نکرده بودند. همچنین در جلسه دیروز عنوان شد که صورت‌وضعیت راننده نیز ابتدا به صورت دستی تنظیم شده بود و در ادامه، اطلاعات به سیستم منتقل شده است. در پایان قرار شد یک کمیته مشترک در کمیسیون آموزش و عمران مجلس تشکیل شود تا ابعاد مختلف این سانحه به‌طور دقیق‌تر بررسی شود.
درمجموع به نظر می‌رسد این سانحه «مشت، نمونه خروار» بود و باوجود آن‌که طبیعتاً باید برای بررسی ابعاد مختلف این سانحه، بیشتر منتظر بمانیم اما به قول معروف «مشت نمونه خروار است» و بروز این سانحه به‌نوعی نشان‌گر ضعف مدیریتی در کلیه دستگاههای ذیربط، اعم از بخش راه و حمل و نقل و پلیس راه و آموزش و پرورش کشور است؛ درعین حال نشان می‌دهد که هنوز در بحث آموزش مربیان، رانندگان، سیستم حمل و نقل، ایمنی راه‌ها و مسائلی از این دست با مشکلاتی اساسی روبرو هستیم.
نکته حائز اهمیت این‌که باید این حادثه را جزء حوادث خوش شانس بدانیم؛ چرا که بلافاصله در ارتباط با آن اطلاع‌رسانی شد و مورد توجه ویژه قرار گرفت درحال که سوانح مشابه زیادی نیز اتفاق می‌افتد اما کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. از جمله سوانحی که بطور روزمره در جاده های لرستان، بویژه در جاده حدفاصل ازنا و شازند، موسوم به جاده مرگ رخ دهد و چندان هم بازتاب رسانه ای پیدا نمی کندـ متأسفانه مسؤلان ذیربط هم به جای چاره جویی برای حل مشکل، با مردم داغداری که دراعتراض به بی توجهی مسؤلان اجتماع آرامی داشته اند برخورد کرده و شماری از انها، از جمله چند روحانی و وکیل دادگستری، را بازداشت کردند. متأسفانه ایران، پس از جمهوری دومنیکن، تایلند و ونزویلا،
در رتبه چهارم ضریب مرگ و میر ناشی از حوادث رانندگی در کل دنیا قرار دارد که این بحران نیازمند توجه بیشتر، افزایش آموزش و نظارت سیستماتیک است.
