تحکیم موقعیت نخست وزیر عراق و همگرایی همه گروه های سیاسی این کشور در کنار نقش جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با داعش از دلایل سفر وی به تهران است

.«حیدر العبادی» نخست وزیر عراق، بیست و نهم مهرماه در صدر هیاتی از وزیران و نمایندگان مجلس وارد تهران شد.

در این سفر یک روزه، العبادی با رهبر معظم انقلاب، رییس جمهوری، دبیر شورای عالی امنیت ملی و... دیدار کرد.

این نخستین سفر خارجی العبادی پس از نشستن بر جایگاه نخست وزیری عراق است.

این سفر 2 روز پس از رای اعتماد مجلس به وزیران دفاع، کشور و دارایی صورت گرفت.

با توجه به وضعیت کنونی گروه تروریستی- تکفیری داعش که به عنوان نخستین چالش امنیتی عراق به حساب می آید و مبارزه با آن در گرو حفظ یکپارچگی گروه های گوناگون سیاسی و قومی-مذهبی در این کشور است، این سفر به 2 علت کلی انجام شده است:

علت داخلی، تحکیم موقعیت کابینه العبادی است و علت خارجی، جایگاه مثبت ایران در مبارزه با تروریسم و افراط گری.

**دلایل داخلی و خارجی

نخستین علت سفر العبادی به ایران را می توان در تکمیل شدن کابینه وی و تحکیم جایگاه آن میان گروه های سیاسی در عراق جست و جو کرد.

العبادی که مسوولیت تشکیل دولتی فراگیر برای حفظ یکپارچگی عراق و متمرکز کردن توان دولت برای مبارزه با داعش را بر عهده داشت، پس از هفته ها چانه زنی و اختلاف گروه های سیاسی بر سر وزیران کلیدی دفاع، کشور و دارایی، سرانجام بیست و ششم مهرماه توانست از مجلس نمایندگان برای گزینه های مورد نظر خود رای اعتماد بگیرد.

وزیر دفاع از میان نمایندگان سنی مذهب شهر «موصل» انتخاب شده است که این امر می تواند به جلب اعتماد گروه های سنی به دولت العبادی و ایجاد هماهنگی میان گروه های سیاسی و دولت برای مبارزه با داعش کمک کند.

بنابراین می توان اینگونه گفت که العبادی کابینه ای فراگیر تشکیل داده که هدف آن حفظ یکپارچگی عراق و تمرکز بر مبارزه با داعش است.

به همین دلیل به نظر می رسد نخست وزیر عراق بخش بزرگی از چالش های داخلی را پشت سر گذاشته و توانسته است همدلی لازم را برای گزینش اعضای کابینه به دست آورد.

اما مساله داعش چیزی نیست که دولت العبادی به تنهایی از عهده آن بر آید؛ چرا که هم ابعاد آن فراتر از چارچوب های سرزمینی عراق است و شامل سوریه و لبنان نیز می شود و هم دخالت برخی کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای، مساله داعش را به موضوعی فراتر از عراق و سوریه تبدیل کرده است.

العبادی می داند عراق به تنهایی نمی تواند از عهده این مساله بر آید و به کمک کشورهایی همچون ایران نیازمند است. پیشینه مثبت ایران در مبارزه با تروریسم این مساله را به خوبی به اثبات رسانده است.

از زمان پیدایش داعش و گسترش آن تاکنون، ایران برادرانه و صادقانه در کنار عراق ایستاده و کمک های بسیاری به دولت مرکزی عراق برای مبارزه با داعش ارایه کرده است. این مساله اهمیت ایران را هم در نگاه سیاستمداران عراقی و هم در کل منطقه بیش از پیش نمایان ساخته است.

از این رو، دلیل دیگر سفر العبادی به ایران- به عنوان نخستین سفر خارجی وی- به جایگاه منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با تروریسم و افراط گری بر می گردد.

**ایران، محور دیپلماسی منطقه ای

در شرایطی که خاورمیانه را موج خشونت و گسترش اندیشه ها و گروه های افراطی دربرگرفته است، کشورهای منطقه یا درگیر این بحران ها و پیامدهای آن هستند یا خود دستی بر آتش دارند و عامل گسترش و تداوم بحرانند.

ایران را می توان تنها کشوری دانست که به دلیل مدیریت درست، نه فقط گروه های تکفیری نتوانسته اند در آن نفوذی داشته باشند، بلکه همواره با این گروه ها مبارزه کرده و در اندازه توان خود از گسترش آنها در منطقه جلوگیری کرده است.

بنابراین، تهران موقعیت ممتازی در خاورمیانه پیدا کرده است و می توان آن را جزیره ثبات در این منطقه مواج بی ثبات دانست.

از سوی دیگر، بدعهدی عربستان و غربی ها برای تجهیز ارتش لبنان همزمان با نیاز روزافزون ارتش این کشور به کمک های تسلیحاتی و موافقت ایران با تامین کمک های تسلیحاتی مورد نیاز این کشور، نقش و جایگاه منطقه ای تهران را بیش از پیش تقویت کرده است.

سفر نماینده سازمان ملل متحد در امور سوریه به ایران نیز تاکیدی بود بر جایگاه سازنده ایران در تحولات منطقه.

بنابراین می توان گفت در وضعیت پرتنش کنونی خاورمیانه، ایران به عنوان کشوری که نقش زیادی در حفظ ثبات منطقه دارد، به مرکز تعاملات دیپلماتیک منطقه تبدیل شده است.

سفر العبادی به ایران با چنین نگاهی قابل تحلیل است.

گروه های گوناگون سیاسی در عراق به خوبی می دانند تنها کشوری که تاکنون در کنار آنها برای رویارویی با داعش ایستاده، تهران است.

ایران نخستین کشوری بود که کمک های مورد نیاز منطقه اقلیم کردستان را پس از یورش گروه داعش به شهر «اربیل» به آنها ارایه کرد.

با تلاش های صادقانه ایران بود که بن بست سیاسی در عراق برای انتخاب رییس جمهوری و نخست وزیر برطرف شد و با راهنمایی های ایران بود که نیروهای عراقی توانستند جلو گسترش داعش به سوی بغداد را بگیرند.

العبادی به خوبی می داند گروه موسوم به «ائتلاف علیه داعش» بیشتر جنبه تبلیغاتی و نمایشی دارد تا اینکه در عمل بخواهد با داعش مبارزه کند.

مخالفت با حضور ایران در این ائتلاف نشان داد آنها بیش از اینکه دغدغه مبارزه با داعش را داشته باشند، بیشتر به دنبال منافع خود و پنهان نگه داشتن کمک هایشان به ایجاد و گسترش داعش هستند.

ماهیت تعاملات امنیتی خاورمیانه و جایگاه منطقه ای ایران نشان می دهد هیچ اقدامی علیه داعش بدون حضور ایران نمی تواند به نتیجه برسد.

بنابراین یکی از مهمترین دلایل سفر العبادی به تهران به تلاش وی برای تقویت نقش ایران در مبارزه با داعش بر می گردد و این در شرایطی است که وی از مجلس برای تمام اعضای کابینه رای اعتماد را دریافت کرده است.