محمد جلایی- سینمای جوان هنروتجربه رد نیمه سالی که تازه آغاز شده است پا به دوسالگی خود خواهد گذاشت. سینمایی که توانسته است طی یک سال و نیم فعالیت خود نظر بسیاری از دانشجویان و علاقه‌مندان به سینما و سینماگران با سابقه کشور را به خود جلب کند. با آغاز سال ۱۳۹۵ و فروش بسیار خوب فیلم های اکران نوروزی نگاهی داشته ایم به سینمای هنروتجربه و وضعیت فروش آن در روز های تعطیلات نوروزی.
به گزارش جهان اقتصاد، بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم امید به آینده ای بهتر برای عرصه فرهنگ کشور در دل اهالی فرهنگ و هنر ایجاد شد. با وعده هایی که حسن روحانی پیش از انتخابات به اهالی هنر داد توانست نظر بسیاری از اهالی هنر و فرهنگ را به سوی خود جلب کند. بعد از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و نشستن علی جنتی بر کرسی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پروژه اصلاح در نظام اجرایی فرهنگ کشور کلید خورد.طبیعی بود که تغییر در نگرش‌ها و روندهای مربوط به سینما بخش مهمی از این پروژه را تشکیل می‌داد.
در همین راستا حجت الله ایوبی به عنوان رئیس سازمان سینمایی کشور از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شد. ایوبی در یکی از نخستین برنامه های خود با راه اندازی برنامه سینمای هنروتجربه موافقت و طی حکمی اعضا و دبیر شورای سیاست گذاری این گروه را انتخاب کرد.
سینمای هنروتجربه با شعار توجه به ابعاد هنری سینما و فارغ شدن از بعد تجارت در سینما کار خود را با اکران فیلم های مستقل و هنری آغاز و به تدریج توجه فراوان اهالی فرهنگ و رسانه‌ها را به خود جلب کرد. در روز های ابتدای سال جدید هم سینمای هنروتجربه با اکران دو فیلم جشنواره ای خود، «چهارشنبه» و «نیم‌رخ ها» اکران نوروزی خود را رقم زد.
درباره وضعیت فروش فیلم های گروه هنروتجربه و میزان رضایت مسئولان این گروه از گیشه سینماهای اکران کننده امیرحسین علم الهدی دبیر شورای سیاست گذاری سینمای هنروتجربه ضمن اشاره به اینکه فروش فیلم های هنروتجربه افت چندانی در روز های عید نداشته است گفت: « در دو هفته اول عمدتا سینمارو ها به دنبال زنگ تفریح و پر کردن اوقات فراغت هستند.» وی ادامه داد: « رسالت اول سینمای هنر و تجربه امکان نمایش دادن فیلم های هنری و تجربی است و اگر فیلمی هم به فروش اقتصادی نرسد، ما خیلی خودمان را سرزنش نمی‌کنیم چون الویت یک تا ده سینمای هنروتجربه فضاسازی برای نمایش فیلم های هنری است حتی با چهار نفر یا پنج نفر در یک سالن.»
سهم هنروتجربه، ۷۰۰ صندلی از مجموع ۱۴۰ هزار صندلی
سینمای نوپا و جوان هنروتجربه طی یک سال و نیم فعالیت خود سهم اندکی از سینما های کل کشور را در اختیار داشته است. با این حال به گفته علم الهدی ضریب بهره‌برداری این سینما در سال گذشته با اختلاف زیادی بیشتر از سینمای بدنه بوده است.
امیرحسین علم الهدی ضمن اشاره به این نکته که در سطح جهان نیز سینما های مستقل سینماهای کیفی اند افزود: «از نظر اقتصادی اگر فیلمی در سینمای هنروتجربه بتواند برگشت سرمایه داشته باشد و فروش خوبی داشته باشد قطعا ما استقبال می کنیم. ولی یادمان باشد، ما از ۱۴۰ هزار صندلی‌ای که در اختیار سینمای ایران است، فقط ۷۰۰ صندلی در اختیار داریم. در این ۷۰۰ صندلی اگر قرار باشد ما با ۱۴۰ هزار صندلی رقابت کنیم، این یک آدرس اشتباهی است که قطعا ما این آدرس اشتباه را به مردم نخواهیم داد.» وی ادامه داد: «سینمای هنروتجربه سینمای اقلیت است.»
کارکرد کیفی سینمای هنروتجربه و خلق اقتصاد خرد در سینما
طی سال های گذشته جای خالی سینمای مستقل و اصولا فیلمسازی مستقل در سینمای کشور احساس می شد. حالا اما به ظاهر با فعالیت های سینمای هنروتجربه می توان تا حدودی تاثیرات آن را بر شکل و فرم فیلمسازی فیلم های سینمای بدنه را مشاهده کرد. علم الهدی در این باره به جهان اقتصاد گفت: « سینمای هنروتجربه مکمل سینمای جریان اصلی است. در جشنواره سال گذشته هم اثرات سینمای هنروتجربه را و بالارفتن امکان کمتر بودن ریسک روی جوان ها را دیدیم.» وی در ادامه ضمن تاکید بر اینکه کارکرد سینمای هنروتجربه بیشتر کارکردی کیفی است تا کمی افزود: «اینکه ما بخواهیم خدایی نکرده چرتکه دستمان بگیریم و ببینیم که هر سینما چه میزان فروش داشته است در گروه هنر و تجربه درست نیست. سینمای هنروتجربه اثرات محسوسی کیفی‌اش را می‌گذارد با این حال در نزدیک به بیست ماه گذشته از نظر اقتصادی هم ما اقتصاد خرد را شکل دادیم. چیزی که سالها نادیده گرفته شده بود. کسب و کار خرد در سینمای ایران توسط سینمای هنروتجربه شکل گرفته و این دستآوردی است که شاید با میلیارد ها دلار سرمایه گذاری کشور های دیگر به دنبالش هستند که ما با صرفه جویی در هزینه یک فیلم توانستیم به شکل‌گیری کسب و کار خرد در سینمای ایران کمک کنیم.»
رونق اقتصادی سینمای هنروتجربه در گرو رونق سینمای بدنه
تاثیر فروش سینمای بدنه بر سینمای هنروتجربه نیز دیگر مسئله ای بود که امیرحسین علم الهدی در مصاحبه با جهان اقتصاد به آن پرداخت. وی ضمن اشاره به این که وقتی مردم به سینماها مراجعه می کنند هنروتجربه هم بیشتر دیده خواهد شد، گفت: « سرنوشت رونق ما بستگی به سینمای عام دارد. ما نمی توانیم در ۷۰۰ صندلی رونق آنچنانی داشته باشیم در صورتی که ۱۴۰ هزار صندلی مان رونق نداشته باشد.»
وی در ادامه گفت: «سینمای بدنه سال گذشته چیزی حدود ۴ تا ۴٫۵ درصد ضریب بهره برداری اش بود. ما اما در سینمای هنروتجربه حدود ۲۵ درصد ضریب بهره برداری داشتیم. ولی رونق کلی سینمای هنروتجربه بستگی به رونق کلی سینمای کل ایران دارد. این در بحث اقتصاد خرد و کلان هم هست. نمی شود ما خواستار رونق اقتصاد خرد باشیم ولی اقتصاد کلان در رکود باشد باشد. اقتصاد کلان سینمای ایران وقتی رونق داشته باشد مطمئنا هنر و تجربه هم در آن فضا رونق خواهید داشت.»
وی همچنین در ادامه در تشریح اینکه فروش فیلم های سینمای بدنه و هنروتجربه مقایسه ناپذیر است گفت: . اینکه بگوییم فروش فیلم «من سالوادور نیستم» ۸ میلیارد بوده و مثلا فیلم نیم‌رخ ها ۱۰۰ میلیون تومان فروخته است پس سینمای هنروتجربه به درد نمی خورد حرف اشتباهی است. ولی کسانی که بصورت جدی سینمای دنیا را دنبال می کنند می دانند فیلم های هنروتجربه می تواند در آینده متضمن رشد کیفی سینمای ایران باشد.»
علم الهدی همچنین درباره تفاوت اکران فیلم های جریان اصلی و مستقل گفت: «در سینما همه فیلم‌ها با یک روش پخش نمی تواند اکران شود. سینمای عام یک نوع روش پخش می خواهد، سینمای هنری و تجربه هم یک روش دیگر. و اگر این ابزار و این روش هرکدام کارکرد درست خودشان را داشته باشند، مطمئن باشید تاثیرات خود را روی همدیگر می‌گذارند. در حال حاضر هم سینمای هنروتجربه در حال تاثیرگذاری مثبت روی سینمای بدنه است. در سال گذشته که ما چیزی حدود ۳۴ فیلم اکران کردیم که نزدیک به ۲۴ تا ازآنها پروانه ساخت فیلم داشت. اگر سینمای هنروتجربه نبود، این تعداد فیلم روی اکران سینمای عام هوار می‌شدند و ظرفیت اقتصادی سینمای ایران را تحت شعاع قرار می دادند.»
دبیر شورای سیاست‌گذاری سینمای هنروتجربه ضمن تاکید بر اینکه با اتخاذ روش های منطقی در اکران فیلم های هنروتجربه و سینمای بدنه می توان مانع تزاحم این دو با یکدیگر شد افزود: «شکل اکران های سینمای هنروتجربه طولی است، فیلم های عام اما باید عرضی اکران شود. مثلا ۱۰۰ سینما در اختیار «من سالوادور نیستم» قرار می‌گیرد تا به فروش خوبی برسد. ولی ما ترجیح می دهیم فیلم هایمان ۶ ماه روی اکران باشد و در طول زمان است که به اهداف‌مان می‌رسیم. این روش های جدیدی است که سینمای هنروتجربه برای سینمای ایران پیشنهاد می‌دهد و تا الان هم جواب گرفته است و توانسته است اثرات حداقلی خودش را روی بدنه سینمای ایران بگذارد ولی اثرات حداکثری اش را تا ۳ تا ۴ سال آینده بر سینمای ایران خواهد گذاشت و جنس سینمای اکران مان هم به مرور بهتر و کیفی تر خواهد شد.»
گفتنی است یک سال و نیم از عمر سینمای هنروتجربه می‌گذرد و تا الان این گروه توانسته جز در پایتخت در چند شهر دیگر مثل مشهد و اصفهان نیز اکران های مرتب داشته باشد.
