(تریبونی با میلیونها مستمع)
اسماعیل شایسته-سرممیز و مدرس ارشد در حوزه کیفیت و استانداردهای بین المللی
ویژه نامه بیست و سومین دوره نمایشگاه مطبوعات-در دنیای امروز، هیچ حوزه یا موضوعی بدون توجه به رسانه ها، قدرت کلام آنها و نقش موثراین ابزار که حامل پیامهای ارتباطی هستند، نمیتواند به توسعه و بهبود امور مختلف زندگی مردم و کشورها بپردازد.برخی از فعالان حوزه ارتباطات معتقدند امروزه جهان در دست کسانی است که رسانه ها را در اختیار دارند. نقش عمده رسانهها در شکلدهی به افکار عمومی باعث شده اهمیت رسانه ها تا این حد مورد توجه قرار گیرد. از این دیدگاه، در اختیار داشتن وسایل ارتباط جمعی و فناوری های جدید ارتباطی، غلبه فکری و فرهنگی به شمار می آید.
امروزه نقش این نوع از واسطه های اطلاعاتی، در دستکاری یا جهت دهی به واقعیتها بر همگان آشکار است.در کشورمان، رسانهها بیشتر به کشمکش رسانهای، خارج از چارچوب و معیارهای چشمانداز توسعه می پردازند. نقشی که بیشتر به جای مفید بودن، مضر جلوه می کند. رسانه ها در عصر حاضر، حکم تیغ دو لبهای را دارند که نوع کاربرد آن بر افکار عمومی بسیار مؤثر است. نورافکنی رسانه می توانند هم مخرب و هم نقش هدایتگری داشته باشند.
در این یادداشت سعی شده است از این نقش نورافکنی رسانه و قدرت کلام آن در مسیر شکل گیری یک محدوده موثر کیفیتی استفاده شود. زیرا رسانه ها نقش بالقوه معناداری در شکل گیری ادراک و افکار بازی می کنند. می توان گفت رسانه ها، تکثیر کنندگان شخصیت متحرک و شکل دهنده فرهنگ به شمار می آیند.
ماهیت رسانه ها به گونه ای است که چنانچه بخواهیم در یک حوزه، برنامه ریزی برای بهبود داشته باشیم میتوانیم از نقش موثر آن برای یک چاره جویی جمعی استفاده نماییم. در حال حاضر، کشور عزیزمان، فقط در حوزه اقتصاد مشکل ندارد که تنها بخواهیم با طرح موضوعات و برنامه های اقتصادی در رسانه ها آن را به چالش کشانده و یا افشاء نماییم.بلکه در بسیاری از ابعاد نظیر بعد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، کیفیتی،ایمنی، محیط زیستی، بهداشتی و بسیاری مسائل دیگر با مشکلات عدیده ای مواجه ایم که نیاز به یک طرح ریزی و برنامهریزی خاص رسانهای دارد.
بسیاری از شاخص ها و مولفه های حداقلی کیفیت زندگی در برخی از نقاط کشورمان هنوز در زیر مرز باور قرار دارد. جایی که حتی خود رسانه نیز در برخی موارد با تاخیر، به آنجا می رسد! افرادی هستند که از الگوی یک تغذیه سالم، اطلاع کافی نداشته و ندارند و بالطبع نسلی به جای می گذارند که از سلامت کافی برخوردار نیستند.
در سطح کشور افراد بسیاری هستند که از حقوق خود در برابر تولیدکنندگان و ارائه دهندگان کالا یا خدمات هیچ نمی دانند. تنها توقعشان دریافت خدمات مورد انتظار مثل تعمیر خودرو یا ارائه خدمات درمانی است و بس.
در چنین جامعه ای اگر اطلاع رسانی به این بخش عظیم که همان مردم عزیز کشورمان و مصرف کنندگان می باشند، بدرستی و هدفمند صورت نگیرد کیفیت و مفاهیم استاندارد هرگز شکل نخواهد گرفت. زیرا دستیابی به کیفیت برای تامین کنندگان و ارائه دهندگان محصول و خدمات هزینه هایی دارد و اگر بدرستی و توسط ذینفع اصلی مطالبه نگردد، هیچگاه کیفیت ایجاد نخواهد شد.
اگر سازمان ها، تولیدکنندگان و ارائه دهندگان خدمات به رسانه به چشم یک ذینفع غیرپشتیبان نگاه نماید، چه بسا یک چشم ناظر را پیش روی خود قرار دهد تا در ارائه خدمات یا محصولات خود، سنگ تمام بگذارد. زیرا این واطه اطلاعاتی هم می تواند یک تهدید تلقی شود و هم یک فرصت برای آن سازمان.
با این رویکرد اگر به موضوعات دیگر نیز پرداخته شود، نقش تاثیر گذار رسانه، بعنوان یک تریبون آزاد با میلیون ها مستمع، به شکل جامع تری میتواند خودنمایی کند. باید گفت آنچه از رسانه انتظار می رود یک عملکرد پیشگیرانه است. مفهوم پیشگیری بیش از هر چیز دررسانه مطرح است تا در سازمان ها یا ارگانهای دیگر. اگر معتقدیم که رسانه نقش موثری در شکلدهی اذهان دارد، پس لازم است از طریق تولید محتوی کاربردی برای مخاطبان آنها این محتوی باکیفیت را تولید و ارائه نماییم. جامعه امروز ما نیازمند دانش کافی در حوزه های شناخته ها و ناشناخته های خود است. رسانه پیشتاز، می رود که ضمن بیان وقایع رخداده، نسبت به تولید محتوی مناسب با همان رویکردی که بدان جهت شکل گرفته است، بعنوان یک منبع موثق، روشنگری نماید.
توسعه در رسانه یک ضرورت است. تنها رسانه ای میتواند رسالت عالی خویش را به سر انجام برساند که خود در مسیر توسعه حرکت نموده و تغییر نماید. تغییری که با تولید محتوی مبتنی بر پیشگیری همراه است.
اگر سازمان ها، تولیدکنندگان و ارائه دهندگان خدمات به رسانه به چشم یک ذینفع غیرپشتیبان نگاه نماید، چه بسا یک چشم ناظر را پیش روی خود قرار دهد تا در ارائه خدمات یا محصولات خود، سنگ تمام بگذارد. زیرا این واطه اطلاعاتی هم می تواند یک تهدید تلقی شود و هم یک فرصت برای آن سازمان.