تولید و مصرف محصولات تراریخته در بیشتر کشورهای پیشرفته دنیا به امر متداولی تبدیل شده است اما برخی رسانه ها این روزها دوباره اقدام به فضاسازی نسبت به فعالیت های تحقیقاتی و تولید محصولات تراریخته در کشور کرده اند آن هم به دلیل منفعتی که در واردات آن وجود دارد.
محصول تراریخته به گیاهی اطلاق میشود که ساختار ژنتیکی آن از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد و این تغییر در جهت بهبود مقاومت گیاه در مقابل برخی آفات و بیماری ها، افزایش عملکرد و بهره وری است.
در مهندسی ژنتیک انتقال یک یا چند ژن به گیاه انجام می شود که در صورت موفقیت، یک ویژگی جدید به گیاه میبخشند که این ویژگی جدید به طور معمول در گیاهان هم خانواده یافت نمیشود؛ به همین دلیل انتقال ژن یا ژن های عامل این ویژگی، که گاهی در گیاهان غیرهم خانواده یا حتی موجود زندهٔ دیگر مانند یک گونهٔ باکتری موجود است، از طریق روش های متداول اصلاح نباتات محقق نخواهد شد.
این درحالیست که نمونههای استفاده از گیاهان تراریخته با صفتی چون مقاومت به یک نوع آفت، بیماری یا خشکی را میتوان در کشاورزی مدرن یافت و همچنین این نوع گیاهان در صنعت داروسازی جهت تولید صنعتی برخی ترکیبات با کاربرد پزشکی نیز استفاده میشوند.
با وجود فواید زیاد محصولات تراریخته و در نهایت اهمیت تولید آن در سال های آتی، به دلیل روند رو به رشد جمعیت جهان، استفاده از این نوع گیاهان به دلیل ملاحظات زیست محیطی (اکولوژیکی)، اقتصادی و سلامت مواد غذایی منتقدانی نیز دارد.
«بهزاد قره یاضی» رئیس انجمن علمی ایمنی زیستی در گفت وگو با ایرنا با تاکید بر اینکه محصولات تراریخته سالم و پاک است، افزود: اکنون ۱۸۱ میلیون هکتار از اراضی جهان زیرکشت محصولات تراریخته قرار دارد که این روند رو به افزایش است.
وی درباره هجمه های اخیر برخی رسانه علیه محصولات تراریخته گفت: حدود ۲۰ سال است که محصولات تراریخته به کشورما وارد می شود و مردم روزانه از آنها استفاده می کنند، اما در آن زمان این «فناوری هراسان» ساکت بودند و و آن را تایید می کردند؛ به طور نمونه روزنامه کیهان در ۲۶ مهرماه سال ۱۳۸۳ در تیتر اول خود درباره محصولات تراریخته چنین نوشت: «ایران مجددا در جهان رهبری می کند».
وی با بیان اینکه دلواپسان سوابق حمایت خود از تراریخته ها را فراموش کرده اند، اظهارداشت: این تهاجم ها نسبت به تراریخته نشان می دهد که در کشور ما مشکل و دغدغه ای به جزء تولید محصولات تراریخته وجود ندارد.
مرجع ملی ایمنی زیستی اضافه کرد: حتی اگر انتشار این خبرها به دلیل انگیزه های مالی و درآمدزایی نباشد، می تواند با وجود این همه مشکل همچون پدیده ریزگردها، آلودگی هوا و ... این موضوع ها باعث انحراف شود.
قره یاضی با اشاره به منویات رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه «به بیوتکنولوژی توجه ویژه ای بکنید چون رشته مهمی است»، گفت: بنابراین مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته، تجلی آلی بیوتکنولوژی است و باید مورد توجه قرار گیرد.
به گفته وی، همچنین رهبر معظم رهبری در سال ۱۳۸۵در بازدید از پروژه بزهای تراریخته، به حمایت از سلول های بنیادین و تولید داروهای نوترکیب پژوهشگاه رویان پرداختند.