«امروز یک روز خوب برای دنیاست، چراکه ثابت شده مشکلات مهم را میتوانیم از طریق دیپلماسی حل کنیم نه تهدید و فشار، و قطعا از این جهت امروز روز مهمی است.»
به گزارش ایلنا، همین جمله محمدجواد ظریف که از این سوی دنیا با خبر اعلام شروع برجام عازم وین شده بود، کافی بود تا بازار ایران شاهد تغییر در بازار بورس و ارز باشد. از آن سوی دنیا نیز جان کری با اختیار لغو تحریمهای هستهای ایران از سوی اوباما به وین سفر کرد تا آغاز اجرایی شدن برجام در بیانیهای رسمی از سوی موگرینی و ظریف اعلام شود؛ آنهم در شرایطی که رسانههای مخالف و همچنین صداوسیما در بایکوت رسانهای از کنار اهمیت این خبر گذشتند.
آماده کردن مقدمات اجرای برجام
وزیر خارجه کشورمان که به همراهی صالحی و دیگر معاونان برای حضور در مراسم اعلام آغاز اجرای برجام به وین سفر کرده، گفت: امروز علاوه بر اعلام اجرای برجام، گفتوگوهایی با آمانو، کری و موگرینی خواهم داشت و با ارائه گزارش مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی برجام اجرایی خواهد شد و پس از آن یک بیانیه مشترکی برای اعلام شروع برجام منتشر میشود.
حقیقت آن است که پیش از اینکه ظریف اینگونه آسوده خاطر خبر آغاز اجرای برجام را بدهد، ۲۲ ماه مذاکره فشرده در دولت یازدهم گذشت تا در نهایت روز پنجشنبه ۱۳ فرودین امسال مصادف با شانزدهم ژانویه ۲۰۱۶ بیانیه مشترکی از سوی ایران و ۱+۵ توسط ظریف و موگرینی منتشر شد که در آن رسما خبر از توافق هستهای و دسیابی به راه حلهایی در مورد مولفههای مهم برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) داده شد.
در آن بیانیه گفته شد اتحادیه اروپایی، اعمال تحریمهای اقتصادی و مالی مرتبط با هستهای خود را خاتمه خواهد داد و ایالات متحده نیز اجرای تحریمهای مالی و اقتصادی ثانویه مرتبط با هستهای را، همزمان با اجرای تعهدات عمده هستهای ایران به نحوی که توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی راستی آزمایی شود، متوقف خواهد کرد.
آنچنان که در آن بیانیه ذکر نیز شده بود، بالاخره پس از دوران راستیآزمایی در سهشنبه ۱۴ ژوئیه ۲۳ تیرماه بیانیه توافق هستهای توسط موگرینی و ظریف قرائت شد تا توافق هستهای پایانی بر ۱۲ سال مذاکرات ایران با قدرتهای جهانی باشد.
دیدار ظریف با موگرینی
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه پیش از آن که گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی از راستی آزمایی اقدامات ایران منتشر شود، رایزنی های دوجانبه خود را در وین آغاز کرد.
به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیروز دقایقی پس از ورود به وین، با فدریکا موگرینی هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا به گفت و گو نشست که این گفت و گو بعد از کمتر از ۳۰ دقیقه پایان یافت.
ظریف و موگرینی در ملاقات امروز آخرین بحث های مربوط به روش و مراحل اقدام مربوط به روز اجرا را مرور کردند.
تحولات منطقه از دیگر محورهای بحث وزیر امور خارجه ایران و هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود.
علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی، سید عباس عراقچی رییس ستاد پیگیری اجرای برجام و حمید بعیدی نژاد مدیرکل سیاسی و امنیت بین الملل وزارت خارجه هم در این دیدار حضور داشتند.
دیدار ظرف با کری
در ادامه رایزنی های دو جانبه، وزیران خارجه ایران و آمریکا دیروز در هتل کوبورگ وین دیدار کردند.
دیدار محمد جواد ظریف و جان کری آخرین دیدار این دو مقام ایرانی و آمریکایی قبل از اعلام اجرای برجام بود.
به گزارش خبرنگار ایسنا ،گزارش آژانس در هنگام این دیدار منتشر نشده و خبرنگاران در مرکز رسانه آژانس در انتظار قرائت اعلامیه مشترک ظریف و موگرینی بودند. بنر سالن کنفرانس با آرم آژانس برداشته شده و بنر دیگری به منظور برگزاری کنفرانس مشترک وزیر خارجه ایران و رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرار داده شده بود.
در حالی که تا لحظه تنظیم این گزارش هنوز بیانیه رسمی لغو تحریم های قرائت نشده است، مرور این نکته که لغو تحریم ها متضمن چه اتفاقاتی است ضروری به نظر می رسد.
آزادی پولهای بلوکه شده
روزی که ولیالله سیف خبر از آزادی پولهای بلوکه شده کشورمان خبرمان میداد و گفت «کل پولهای بلوکه شده ۳۰ میلیارد دلار است که آزاد خواهد شد و بانک مرکزی میتواند به راحتی از آن استفاده کند»، کمتر کسی فکر میکرد داراییهای بلوکهشده مربوط به خرید تسلیحات توسط ایران نیز آزاد شود اما آنگونه که منابع خبری گفتهاند پولهای بلوکه شده در این حوزه نیز آزاد خواهند شد که بر این اساس در مرحله نخست ۴۰۰ میلیون دلار و در مراحل بعد ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار دیگر نیز آزاد خواهد شد.
لغو تحریمهای نفتی
اگر در دوره تحریمها، ایران مجبور به فروش نفت با یک یا چند واسطه، آنهم با قیمتی کمتر از مبلغ واقعی بود که از خلال آن مفاسد بزرگ اقتصادی همچون بابک زنجانی بروز کرد، با لغو تحریمها میتوان نفت را به صورت مستقیم فروخت. روز گذشته رویترز نیز گزارش داده که ایران صادرات نفت خام خود به هند را در سال جاری تا ۲۰۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد داد، مضاف بر آنکه صادرات نفت به اروپا بعد از چهار سال از سر گرفته میشود؛ آنچنانکه مدیران وزارت نفت نیز از بازگشت قابل توجه کشتیهای نفتکش خارجی برای حمل و بارگیری نفت خام صادراتی ایران به پایانه های نفتی کشور در منطقه خلیج فارس خبر دادهاند تا در پی آن نیز اعلام شود که تمامی زیر ساختهای برای میزبانی نفتکشهای خارجی و بینالمللی در پایانه های نفتی ایران به ویژه پایانه خارگ ایجاد شده است.
لغو تحریمهای بانکی و گشایش قفل سوییفت
چند روز پیش از این بود که معاون وزیر خارجه به دیدار فعالان اقتصادی رفت تا بگوید با اجرای برجام کشورهای اتحادیه اروپا و آمریکا متعهد به رفع همه تحریمها شدهاند و در روز اجرایی شدن برجام همه تحریمهای بانکی و مالی رفع و همچنین تحریمهایی که مربوط به دستورالعمل اجرایی رئیس جمهور و تحریمهای کنگره آمریکا بوده لغو میشود.
آنگونه که تختروانچی گفته است فعالیتهای بانکی شامل ایجاد روابط کارگزاری جدید، افتتاح شعب، ارایه خدمات بیمهای، بیمه اتکایی و سوییفت برقرار میشود و بر اساس ماده ۲۱ برجام معاملهها به ریال و ارایه اسکناس دلار آمریکایی به ایران ممنوعیتی نخواهد داشت و تجارت دوجانبه، نقل و انتقال درآمدها، خرید و پذیرهنویسی اوراق قرضه دولتی، ارایه خدمات به بانک مرکزی و همچنین انجام امور بیمهای نیز مجاز میشود.
افزون بر اخبار روانچی برای فعالان حوزه بانکی، یعقوبی مدیر اداره بینالملل بانک مرکزی نیز این خبر را به اهالی اقتصاد داد که بانک مرکزی از روز اجرایی شدن برجام اقدام کرده و ظرف دو هفته موضوع به نتیجه خواهد رسید.