علیرضا امامی فرد-گروه سیاسی
بحران قطر روز به روز وارد مرحله تازه ای می شود. تنش امروز در قطر باعث شده تا چند دستگی میان کشورهای جهان رخ دهد و همین امر پیچیدگی منطقه نفت خیز خاورمیانه را بیشتر می کند.
بعد از آنکه خبری در برخی از رسانه های عربی منتشر شد که امیر قطر اظهار کرده است که ایران وزنه‌ای منطقه‌ای و اسلامی به شمار می رود که نمی توان آن را نادیده گرفت و دامن زدن به اختلاف با ایران به عنوان کشوری قدرتمند که ثبات منطقه را تضمین می کند، به مصلحت نیست باعث شد تا قطر، واکنش های تندی از بعضی از کشورهای عربی شاهد باشد.
چند روز بعد عربستان، امارات، بحرین، مصر و چند کشور دیگر از جمله کشورهای قاره آفریقا رابطه خود را با قطر قطع کردند.
برخی از کشورهای دیگر از این کشورها حمایت نکرده و حتی در مقابل آنها ایتسادند.
کشور ترکیه به شدت از قطر حمایت کرد و مخالفت خود را با محدود کردن قطر اعلام کرد.
به گزارش رویترز، «رجب طیب اردوغان» تاکید کرد که هرگز شاهد حمایت قطر از تروریسم نبوده است.
روزنامه سوزجو ترکیه اعلام کرد که دولت آنکارا در حال آماده سازی طرح اعزام پنج هزار نیروی نظامی به قطر است.
رئیس جمهور ترکیه از اقدام پارلمان ترکیه در تصویب قانون ایجاد پایگاه نظامی در خاک قطر و اعزام نیروی نظامی به این کشور پشتیبانی کرد.
دولت پاکستان نیز ار قطر حمایت کرده و در پی واکنش های اخیر برخی از کشورهای عربی در مقابل قطر اعلام کرد که حاضر نیست روابط خود را با این کشور قطع کند. همچنین پاکستان تصمیم به اعزام نیروهای نظامی به قطر گرفته است.
روز گذشته وزیر امور خارجه روسیه با همتای قطری خود در روسیه دیدار داشت.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در کنفرانس خبری با محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، همتای قطری‌اش گفت: ما در خصوص مسائل مربوط به قطر نگران هستیم.
لاوروف گفت: روسیه در امور داخلی یا در روابط میان کشورهای دیگر دخالت نمی‌کند.
سرگئی لاوروف درباره دیدار اخیر خود با محمد جواد ظریف به خبرنگاران گفت: مسکو و تهران در مساله قطر و حل و فصل وضعیت بحرانی پیرامون این کشور مواضع یکسان داشته و اتفاق نظر دارند.
اما مواضع ایالت متحده امریکا درباره این تنهش ها با تناقض همراه شده است. از طرفی رئیس جمهور امریکا، دونالد ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای رومانیایی خود در روز جمعه گفت: قطر باید هرچه سریع‌تر به حمایت از "تروریسم" پایان دهد. او همچنین کشورهای دیگر در منطقه خاورمیانه را به انجام اقدامات بیشتر در مبارزه با تروریسم فراخواند. او در این کنفرانس اظهار داشت که باید به این تصمیم برسیم که آیا می‌خواهیم با قطر رویارو شویم یا در نهایت راهی دشوارتر یعنی اقدامات ضروری را انتخاب کنیم.
اما از طرفی وزیر امور خارجه ایالت متحده امریکا اظهار داشت که باید عربستان و دیگر کشورهای منطقه از فشارها بر قطر بکاهند.
صدر اعظم آلمان نیز در واکنش به اتفاقات اخیر در خاورمیانه اظهار کرد: رویکرد برخی کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس از جمله عربستان سعودی در منزوی کردن قطر صحیح نیست و امیدواریم کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس با هم همکاری لازم را داشته باشند.
صدر اعظم آلمان با اشاره به ادعای عربستان سعودی مبنی بر حمایت قطر از گروه‌های تروریستی اظهار داشت که باید با بحث حمایت از تروریسم مقابله کنیم ولی این مساله زمانی که برخی از بازیگران منطقه‌ای همچون قطر، ایران و عربستان در مذاکرات شامل نشوند حل نمی‌شود.
مرکل همچنین با تاکید بر راهکار سیاسی برای حل این اختلاف‌ها از کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس، ایران و ترکیه خواست ضمن همکاری با یکدیگر به بحران قطر پایان دهند.
اما نکته قابل تامل در صحبتهای آنگلا مرکل این بود که گفت: آلمان نقش میانجیگری در این بحران دیپلماتیک را برعهده نخواهد گرفت.
شاید علت احتیاط بسیاری از کشورها در این تنش شفاف نبودن آینده این بحران است.
به جرات می توان گفت که قطر مانند یمن، عراق و برخی از کشورهای منطقه خاورمیانه از شرایط بد اقتصادی برخوردار نیست که بحران در اقتصاد این کشورها بتواند ضربه ای به کشورهای جهان نزند و همین امر باعث شده تا بسیاری از کشورهای موضع محکمی بر علیه قطر نگیرند.
در میان این تنش ها، روزنامه مصری الیوم مدعی شد که ممکن است عربستان تا پیش از عید فطر به قطر حمله کند.
به نظر می رسد نقش ایران در حل این تنش ها بسیار مهم است اما شاید خاموش کردن این آتش راه حل های دشوارتری داشته باشد که باید محتاطانه عمل کرد.
