گروه سیاسی- امروز و مشارکت در انتخابات حتما یکی از دغدغه های هر ایرانی است. برای بازکاوی بیشتر ابعاد این دغدغه مهم اجتماعی به سراغ فیاض زاهد استاد دانشگاه وفعال سیاسی رفتیم و از او پرسیدیم که به نظر او چرا باید در انتخابات فردا مشارکت کرد و رای داد ؟ زاهد در پاسخ به این سوال گفت :
فکر می کنم این کم هزینه ترین، آسان ترین و منطقی ترین راه، حتی برای بیان نظر اعتراضی است. ممکن است در مجموعه کاندیداهای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان چهره های شناخته شده یا ایده آل یا کسانی که به دیدگاه های ما خیلی نزدیک باشند، کمتر وجود داشته باشد. اما وقتی مخیر می شویم بین این گزینه که اساسا انتخاب کنیم یا منشاء اثر باشیم و کمک کنیم که شرایط بهتر شود، یا این گزینه که قهر کنیم و شرکت نکنیم، طبعا تمام مطالعات اجتماعی در طول چند دهه گذشته در سراسر دنیا، اعم از مطالعاتی که گالوپ انجام داده است یا مطالعات هاروارد و یا موسسه بورکینگز، نشان می دهند که در تمام کشورهایی که مردم آن ها با صندوق رای قهر کرده اند، شرایط تنها بدتر شده است.
از آن جا که فرآیند اصلاح طلبی هم یک فرایند طولانی و گام به گام و تدریجی است و مردمی که با یک غوره سردیشان می کند و با یک مویز گرمی! به دستاورد های مطلوب خود نمی رسند. نمونه چنین وضعیتی را می توانید در اتفاقاتی که در مصر یا لیبی یا بسیاری کشورهای دیگر رقم خورد، ببینید. در مقابل آن اگر به کاری که ملت های توسعه یافته تر در طول یک دوره طولانی تر عمل کرده اند، نظر کنید می بینید که در ادبیات، در فرهنگ در ساختار آموزشی و نظام تربیتی در شیوه تعلیم دختران به صورت تدریجی عمل کرده اند، نتایج بسیار ماندگارتری گرفته اند. تغییرات وقتی بطئی باشد اثرات و ماندگاری آن هم بیشتر خواهد بود.
لذا باید به مردم توصیه کرد که از این تصور که یک شبه بشود کاری کرد، دست برداریم و به سمت مدل ها وروش هایی برویم که با استمرار در پیگیری خواست های تاریخی مان آن ها را ماندگارتر کنیم. شبیه کاری که در سال ۹۲ انجام دادیم. در سال ۹۲ کاری که انجام دادیم تقریبا در تاریخ ما بی نظیر بوده است. چون ما همیشه منتظر بوده ایم که یک ابر مرد که ریشه در تاریخ یا آسمان دارد ظهور کند، کسی که از یک کاریزما خدشه ناپذیر برخوردار باشد. مانند آن چه در اسطوره های باستانی ما وجود دارد. اما در سال ۹۲ وقتی انتخاب های اساسی ما حذف شدند خود من در سرمقاله شرق اولین کسی بودم که نوشتم وضع ما مانند تیمی است که کاپیتان و دروازه بان آن را قبل از شروع بازی اخراج کرده اند، ما یا می توانیم زمین بازی را ترک کنیم و داور بازی را سه هیج به نفع رقیب اعلام کند یا می توانیم با همین بضاعت در بازی بمانیم و برنده شویم.
ما وارد این بازی شدیم و حسن روحانی انتخاب اول هیچ کدام از ما نبود. ولی در طول یک هفته به این عقلانیت رسیدیم که باید تیم خود را هماهنگ کنیم. همان زمان در سرمقاله دیگری در روزنامه شرق پیشنهاد کردم که مانند مدل انتخاباتی آمریکا یکی از کاندیداهای اصلی معاون اول دیگری شود. این مدل البته انجام نشد، اما فداکاری اخلاقی صورت گرفته سرمایه اجتماعی تولید کرد که امروز به سمت آن ها بازگشته است.
این مدل نشان داد که ما بازیکنان درجه دوم البته نسبت به آیت الله هاشمی و آقای خاتمی هم می توانیم بازی کنیم. این نکته بسیار مهم است که شما سیاست ورزی را از آسمان به زمین بیاورید. مردم ایران این بار هم ممکن است خیلی ها را نشناسند اما به خرد جمعی گروه های سیاسی اعتماد کنند. لذا رای دادن بسیار موثر تر از رای ندادن است.
نکته بسیار مهم از منظر روانشناسی سیاسی این است که مردمی که عادت کنند نسبت به سرنوشت خود بی تفاوت باشند، فارغ از این که در کوتاه مدت چه به دست می آورند در میان آن ها نوعی بی مسئولیتی اجتماعی شکل می گیرد، یعنی به تدریج در مقابل هر حادثه بدی انگار هیچ اتفاقی برای آن ها نیفتاده است. باید کاری کرد که مردم نسبت به سرنوشت خود، محله خود، شهر و کشورشان همیشه حساس باشند. انتخابات یکی از مکانیسم های اعمال این حساسیت است. این هم دلیل دیگری است برای رای دادن!
