از نیمه تابستان برداشت خرما در مناطق مختلف کشور آغاز میشود و سالانه بیش از ۱٫۲ میلیون تن خرما در کشور تولید میشود و این میزان تولید، ایران را به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان خرمای جهان تبدیل کردهاست، اما دیوار بلند مشکلات مختلف موجب شده تا ایران نتواند در میان صادرکنندگان این محصول ارزشمند جایگاه مناسبی به خود اختصاص دهد.
عضوهیأت رئیسه انجمن ملی خرمای ایران در گفتگو با خبرنگار جهان اقتصاد در این خصوص می گوید: رقابت نادرست برخی صادرکنندگان و عدم هماهنگی میان تولیدکنندگان و صادرکنندگان، آسیبهای جدی را متوجه بازارهای صادراتی خرمای ایران کردهاست.
محمد حسین اکبری یزدی افزود: بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزارتن خرما در کشور تولید میشود.
نائب رئیس انجمن خرمای کرمان با بیان اینکه ایران دارای تنوع بالایی در تولید واریتههای مختلف خرما است، تصریحکرد: از میان انواع خرمای تولیدی کشور، تولید چند واریته مانند مضافتی و پیارم منحصر به ایران است که برخی از آنها صادراتی بوده و در بازارهای جهانی از اقبال مناسبی برخوردار هستند.
وی ادامهداد: اگرچه ایران در گروه چند تولیدکننده بزرگ خرمای جهان قرار دارد، اما به دلایل متعدد، سالانه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزارتن خرما از کشور صادر میشود.
اکبری یزدی با بیان اینکه چند مشکل دست به دست هم داده تا صادرات خرمای ایران متناسب با جایگاه کشور در میان تولیدکنندگان برتر دنیا نباشد، توضیحداد: متاسفانه صادرکنندگان خرمای ایران با دانش روز تجارت آشنا نبوده و از طرفی در مقایسه با صادرکنندگان دیگر کشورها از توان مالی پایینی برخوردار هستند که این موارد موجب ضعف ایشان در برابر صادرکنندگان دیگر کشورها مانند تونس، عربستان و امارات متحده عربی شدهاست.
وی گفت: رقابت ناسالم صادرکنندگان با یکدیگر در بازارهای هدف به صورتیکه برای گرفتن بازار اقدام به قیمت شکنی کرده و به صادرات کشور آسیب جدی میزنند یکی از مشکلات جدی است.
عضو هیأت رئیسه انجمن ملی خرمای ایران با بیان اینکه بیثباتی بازار ارز یکی دیگر از مشکلات صادرکنندگان ایرانی است، مطرحکرد: یکی دیگر از مشکلات آسیب دیدن محصول خرما بر اثر آفتزدگی است که به کاهش میزان تولید و افزایش قیمت منتهی شده و صادرکنندگان را در تأمین محصول صادراتی با مشکل روبرو میکند.
اکبری یزدی عدم هماهنگی میان باغداران و صادرکنندگان را مانعی بزرگ پیش روی صادرات خرمای ایران دانست و توضیحداد: این روند موجب میشود تا در زمانی که تقاضا وجود دارد باغداران به هر دلیلی از عرضه خرما خودداری کنند و در مقابل در زمانی که تمایل به فروش دارند، عرضهای برای محصول وجود ندارد.
وی توضیحداد: این در حالی است که برای حفظ بازارهای صادراتی باید باغداران در تمامی طول سال از صادرکنندگان حمایت کرده و محصول را با قیمت مناسب در اختیار ایشان قراردهند.
نائب رئیس انجمن خرمای کرمان با بیان اینکه به جزء خرمای مضافتی که به صورت رطب برداشت میشود و امکان بستهبندی مجدد ندارد، باقی محصولات صادراتی با بستهبندی مناسب صادر میشود، اظهارداشت: متاسفانه به دلیل عدم بازاریابی درست بخشی از خرمای کشور به صورت فله و در بستهبندیهای ۱۰ کیلیویی صادر و در بازار هدف یا کشور ثالث بستهبندی میشود.
اکبری یزدی راهحل حذف موانع صادرات خرمای کشور را ایجاد کنسرسیومهای صادراتی دانست و تصریحکرد: در شرایطی که میزان تقاضای برای خرمای ایران در بازار کشورهای هدف مشخص است، کنسرسیومها شرایطی را فراهم میکنند تا رقابت ناسالم حذف و از سویی هماهنگی لازم میان باغداران و صادرکنندگان ایجاد شود.
وی افزود: ورود کنسرسیومها موجب میشود تا تعیین کننده شرایط در بازار هدف صادرکنندگان ایرانی باشند و از ارزان فروشی و آسیب دیدن صادرکنندگان جلوگیری میکنند.
عضو هیأت رئیسه انجمن ملی خرمای ایران، با اشاره به اینکه اولین کنسرسیوم صادرات خرمایایران سال گذشته در کرمان ایجاد شدهاست، گفت: در خوزستان، بوشهر و بندرعباس نیز کنسرسیومها در حال شکلگیری هستند و امید میرود که با فعال شدن آنها بسیاری از مشکلات از پیش روی تجارت خرمای کشور برداشتهشود.