بخش دوم
مهری شاهمرادی فرد-در بخش اول این یادداشت نویسنده با توجه به نامگذاری سال ۲۰۱۶ به نام «گردشگری برای همه» به مرور شرایط لازم برای تحقق امکان گردشگری برای معلولین و سالمندان پرداخته بود.
حال بخش دوم این یادداشت را با هم می خوانیم:
دسترسی کودکان به گردشگری
در منشور حقوق کودک سازمان ملل آمده است:
اصل ۱ کودک باید از کلیه حقوق مندرج در این اعلامیه برخوردار شود. همه کودکان بدون استثناء و تبعیض و بدون در نظر گرفتن نژاد، رنگ، زبان، دین، عقاید سیاسی یا سایر عقاید، منشأ اجتماعی یا ملی، ثروت، تولد و یا ویژگیهای فردی دیگر یا خانوادگی مشمول این حقوق میشوند. اصل ۲ کودک باید از حمایت ویژه برخوردار شود و امکانات و وسایل ضروری جهت پرورش بدنی، فکری، اخلاقی و اجتماعی وی به نحوی سالم و طبیعی و در محیطی آزاد و محترم توسط قانون یا مراجع ذیربط در اختیار وی قرار گیردو در وضع قوانینی بدین منظور منافع کودکان باید بالاترین اولویت را داشته باشد.
اصل ۳ کودک باید از بدو تولد صاحب اسم و ملیت گردد
اصل ۴ کودک باید از امنیت اجتماعی بهرهمند گردد، در محیطی سالم پرورش یابد و بدین منظور کودکان و مادران باید از مراقبت و حمایت خاص که شامل توجه کافی پیش و بعد از تولد میشود، بهرهمند شود. کودک باید امکان برخورداری از تغذیه، مسکن، تفریحات و خدمات پزشکی مناسب را داشته باشد.
اصل ۵ کودکی که از لحاظ بدنی، فکری یا اجتماعی معلول است باید تحت توجه خاص، آموزش و مراقبت لازم متناسب با وضع خاص وی، قرار گیرد.
اصل ۶ کودک جهت پرورش کامل و متعادل شخصیتش نیاز به محبت و تفاهم دارد و باید حتیالامکان تحت توجه و سرپرستی والدین خود، و به هر صورت در فضائی پرمحبت در امنیت اخلاقی، مادی، پرورش یابد.
کودک خردسال را بجز در موارد استثنایی، نباید از مادر جدا کرد. جامعه و مقامات اجتماعی موظفند که نسبت به کودکان بدون خانواده و کودکان بیبضاعت توجه خاص مبذول دارند.
کمکهای نقدی دولت و دیگر تسهیلات جهت تأمین و نگهداری فرزندان خانوادههای پرجمعیت توصیه میشود. اصل ۷کودک باید از آموزش رایگان و اجباری، حداقل در مدارج ابتدائی بهرهمند گردد. کودک باید از آموزشی بهرهمند شود که در جهت پیشبرد و ازدیاد فرهنگ عمومی او بوده و چنان سازنده باشد که در شرایط مساوی بتواند استعداد، قضاوت فردی، درک مسئولیت اخلاقی و اجتماعی خود را پرورش داده و فردی مفید برای جامعه شود.
در امر آموزش و رهبری کودک مصالح کودک باید راهنمای مسئولین امر باشد. چنین مسئولیتی در درجه اول بعهده والدین میباشد. کودک باید از امکانات کامل برای بازی و تفریح با همان اهدافی که در مورد آموزش او آمد برخوردار گردد، جامعه و مقامات اجتماعی باید کوشش نمایند تا امکان استفاده از این حقوق را رایج سازند. اصل ۸کودک باید در هر شرایطی جزو اولین کسانی باشد که از حمایت و تسهیلات بهرهمند گردد.
اصل ۹ کودک باید در برابر هر گونه غفلت، ظلم، شقاوت و استثمار حمایت شود. کودک نباید به هر شکلی وسیله مبادله قرار گیرد. کودک نباید قبل از رسیدن به حداقل سن مناسب به استخدام درآید و نباید به هیچ وجه امکان و یا اجازه استخدام کودک در کارهایی داده شود که به سلامت یا آموزش وی لطمه زده و یا باعث اختلال رشد بدنی، فکری و یا اخلاقی وی گردد.
اصل ۱۰ کودک باید در مقابل هر گونه اعمال و رفتاری که ترویج تبعیضات نژادی، مذهبی و غیره را ممکن سازد، حمایت شود. کودک باید با روحیهای پر تفاهم، گذشت، معتقد به دوستی بین مردم، صلح و برادری جهانی و با آگاهی کامل بر اینکه توانائی و استعداد وی باید وقف خدمت به همنوعانش شود، پرورش یابد.
ملزومات حضور کودکان در گردشگری هر چه سریعتر با توجه به منشور حقوق کودک در نظر گرفته شود وتمامیکودکان براساس نیازها و تواناییهای خود قابلیت دسترسی به گردشگری ایمن را داشته باشند .
دسترسی زنان به گردشگری
پی بردن به موانع گردشگری زنان در ایران به دلیل ماهیت مهم نقش گردشگری در پر نمودن اوقات فراغت و کسب آرامش برای زنان، ایجاد اشتغال و مشارکت مناسب زنان در صنعت بزرگ گردشگری و کسب درآمد با ورود زنان به این حوزه و رفع موانع و تبعیضات جنسیتی، یکی از اولویتهای مهم گردشگری در ایران میتواند باشد موانع فرهنگی، موانع امنیتی، موانع و سیاستهای تبعیض جنسیتی و جامعه مردسالار، موانع قانونی و کمبود آزادی فردی زنان، موانع اقتصادی و نبود استقلال مالی زنان، کمبود امکانات تفریحی و گردشگری و اقامتی با کیفیت برای زنان، نبود انگیزههای کافی برای گردشگری از طرف خود زنان و موانع و مشکلات مربوط به مسئولیتهای خانوادگی و خانه از مشکلات مهم گردشگری زنان در کشور است .
بحث و بررسی درباره حقوق زنان تاریخ طولانی دارد. به طوری که اعلامیه جهانی حقوق بشر در سال ۱۹۴۸ اعلام نمود که هر شخصی استحقاق حقوق برابر با دیگری و لذت بردن از زندگی را دارد و از حقوق انسانی و آزادیهای بنیادی بدون توجه به نژاد ـ جنسیت ـ یا منطقه زندگی برخودار است. همچنین در سال ۱۹۷۹ در همایش بین المللی رفع تبعیض علیه زنان و همچنین کنفرانس پکن در سال ۱۹۹۵ و بعد از آن کنفرانس نیویورک در سال ۲۰۱۰ به حقوق زنان بسیار پرداخته شد و از دوازده نقشه نوشته شده برای حقوق بشر ۵ الی ۸ مورد از اهداف و دستور آن مستقیماً به نقش زنان میپردازد. نقشی که زنان در رشد اجتماعی و اقتصادی در جوامع دارند بسیار مهم و اساسی است و هدف هزاره سوم را دستیابی به حقوق برابر زنان و مردان میداند.
با توجه به موارد اشاره شده، ملزومات گردشگری زنان بایستی ایجاد گردیده و مورد توجه مسئولان قرار گیردو مشکلات و موانع حضور زنان در گردشگری برطرف گردد .
به نظر میرسد شعار۲۰۱۶سازمان جهانی گردشگری به نوعی نقشه راه بسیاری از کشورها را مشخص نموده و مسئولان کشورها را به چالش خواهد کشاند که به این سؤال مهم پاسخ دهند که برای حقوق شهروندی و قابلیت دسترسی به تمام امکانات بدون تبعیض و البته در مسیر توسعه پایدار چه راهکارهایی را داشته و یا خواهند داشت .
بعد دوم
در بعد دوم این مبحث،به دستیابی دانش آموختگان رشتههای گردشگری به حوزههای مدیریتی گردشگری،سرمایه گذاری واشتغال پرداخته شده است . حضور دانش آموختگان رشتههای گردشگری دربخشهای مدیریتی، کمک به سرمایه گذاری وارائه تسهیلات به این افراد وایجاد اشتغال برای این گروه ،بایستی مورد توجه اساسی دولت قرار گیرد . چه بسیار فرهیختگان و دانش آموختگان در این رشته که به حاشیه رانده شدهاند و گردشگری در حال بلوکه شدن در دست عدهای است و متأسفانه امکان حضور مؤثر و محققانه افراد تحصیلکرده رشتههای گردشگری در حوزههای گردشگری بوجود نمیآید و یا حضوراین افراد بسیار کم رنگ است .ادامه این مسیر میتواند برای گردشگری کشورفاجعه بار باشد . دانش آموختگان بسیاری در این رشته وجود دارند که به دلیل کمبوددسترسی به منابع قدرت و ثروت راه بجهیی نمیبرند و یا عدهای کماکان با همه شایستگیها در مسیرپر پیچ و خم اداری،جهت کسب مجوزهای لازم برای ورود به کسب و کاردرحوزه گردشگری قرار دارند . فرهیختگانی که به دلایل مشخص ویا نامشخص از مدیریت نهادهای گردشگری عقب رانده شدهاند ویا حضور کمرنگی در تصمیمات مهم گردشگری کشور دارند . چه بسیار فارغ التحصیلان این رشته که سرگردان به دنبال کار هستند در حالیکه پتانسیلهای فراوانی برای اشتغال این جوانان در حوزه گردشگری وجود دارد .