ویژه امور زیر بنایی/ صندوق های سرمایه گذاری زمین و مسکن

ساغر کوهستانی:‏ صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان ازجمله نهادهای مالی هستند که براساس بند هـ ماده ۱ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، با مجوز از سازمان بورس در قالب یک شخصیت حقوقی مستقل از ارکان خود تاسیس می‌شوند. این نوع نهاد مالی با کمک به انبوه‌سازی و افزایش ظرفیت تولیدی در بخش مسکن و در نهایت پاسخگویی به تقاضای ایجادشده در این بخش، ضمن فراهم آوردن امکان مشارکت عمومی با سرمایه‌های کوچک در این بخش، به رونق دیگر صنایع مرتبط با مسکن کمک قابل توجهی می‌کنند.‏
رسالت اصلی بازار سرمایه کمک به تامین مالی برای فعالیت‌های سرمایه‌بر و ایجاد فرصت کسب بازدهی برای دارندگان مازاد سرمایه است‏‎.‎‏ هدف صندوقهایی از این قبیل، جذب سرمایه برای خروج از رکود است به طوری که برخی کارشناسان معتقدند: با همین سرمایه های کوچک مردم، بخش مسکن را می توان از رکود خارج کرد و به آن رونق بخشید‎.
‎در حالی که به نظر عده ای از کارشناسان، برخی از مزیتهای این صندوق می تواند جذب سرمایه های خرد و سرگردان مردم باشد که توسط آن، انبوه سازی و عرضه ی مسکن با همین سرمایه های کوچک کلید می خورد، اما برخی دیگر معتقدند صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان ، تنها بخشی از مشکلات مسکن را رفع می کند.‏
در همین رابطه نظر بیت الله ستاریان، کارشناس حوزه مسکن را جویا شدیم؛او در این باره گفت: اگر این بحث را در یک بسته جامع مالی بررسی کنیم، صندوق های سرمایه گذاری تنها یکی از ابزارهای بازی در بخش ساختمان و مسکن هستند. ‏
وی ادامه داد: این امکان وجود دارد که مسکن در بورس تجربه خوبی را پشت سر بگذارد اما این اهرم به تنهایی راه گشای شرایط عرضه در بازار مسکن نیست. قدر مسلم آن است رونق بازار مسکن نیازمند برنامه های وسیع تر و ابزارهای مالی بیشتری است.‏
کارشناس مسکن گفت: بازار رهن ثانویه، مصکوکات ، فاینانس تسهیلات خارجی و داخلی می تواند جزو راه حل ها باشد. ‏
این عضو هیات علمی رشته معماری دانشگاه تهران درباره وضعیت فعلی حوزه مسکن افزود: به رغم ادعای دولتمردان پیشین، تقاضای انبوه در بخش مسکن همچنان وجود دارد و این تقاضا تشنه منابع مختلف است. ‏
ستاریان پیش از این در گفتگویی بر این نکته تاکید کرده بود که بخش عظیمی از مشکلات مسکن در طرح های زیر ساختی آن است و بخش دیگر تامین منابع لازم. دولت برای سر و سامان بخشیدن به بازار مسکن باید برنامه و طرحی جامع تدوین کند که در آن تمامی جزئیات در نظر گرفته شود.‏
با توجه به این اظهار نظر میتوان اینگونه نتیجه گرفت که ایجاد صندوق های سرمایه گذاری به تنهایی و بدون توجه به مسایل زیرساختی راهگشای موضوع کمبود مسکن در کشور نیست.‏
گفتنی است در حال حاضر ۴ تا ۵ میلیون خانوار بدون مسکن در کشور داریم که این موضوع می تواند زمینه ساز ناهنجاری های اجتماعی در جامعه باشد‎. ‎
این اتفاق‌ به این دلیل رخ داد که فشار بازار مسکن به دلیل رشد ۲۰ میلیونی جمعیت در فاصله سال های ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۵ خود رادر سالهای پس از آن نشان داد و دیگر فرصتی برای سامان دادن به این فشار عظیم باقی نگذاشت. به طوریکه فاصله میان عرضه و تقاضا از سال ۱۳۸۷ به شدت معنا دار شد و از آن سال تاکنون این فاصله پر نشده است‎ .‎
بنا به گفته کارشناسان برای حل این معضل سالانه حداقل به یک میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه مسکن نیاز داریم در حالی که در خوشبینانه ترین حالت سالانه حدود ۴۶۰ تا ۵۰۰هزار دستگاه خانه ساخته می شود‎ .‎
‏‌از سوی دیگر نیز در سالهای اخیر قدرت خرید مسکن و تقاضای خرید موثر کاهش چشمگیری یافته است،‌متاسفانه اکنون اقتصاد ایران در حالت رکود فرو رفته و در این میان بخش مسکن نیز متاثر از شرایط بی رونق شده و روزهای سختی را پشت سر می گذارد‎.‎