سیزدهمین همایش ملی انجمن زنان کارآفرین با عنوان "توسعه کارآفرینی زنان" با بهرهگیری از تجارب انجمن زنان کارآفرین، روز چهارشنبه ۲۷ بهمنماه ۹۵ در سالن پیامبر اعظم وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار میشود.
به گزارش جهان اقتصاد به نقل از روابط عمومی انجمن زنان کارآفرین، هدف از این همایش ارزیابی وضع موجود کارآفرینی زنان در ایران برای ترسیم وضعیت مطلوب توسعه کارآفرینی زنان ایرانزمین در پنج حوزه تخصصی صنعت و تجارت، کشاورزی و محیط زیست، فناوری اطلاعات، صنایع دستی و گردشگری و همچنین فرهنگی و اجتماعی است که مخاطبان آن زنان کارآفرین و صاحب کسبوکار، صاحبنظران، متولیان و مرتبطان در بخش دولتی، خصوصی و عمومی هستند.
حامیان اصلی همایش نیز اعضای انجمن و نیز سازمانهای مرتبط با پنج حوزه نامبرده در بخش دولتی و خصوصی هستند که با حضور در نشستهای هماندیشی پیش از همایش به بررسی چالشها، فرصتها و تهدیدهای کارآفرینی زنان در ایران پرداختهاند و نتایج این مباحثهها در قالب مقالات ترویجی کاربردی روز همایش ارائه میشود.
دبیر همایش فخرالسادات محتشمیپور است، مدیریت کارگروههای پنجگانه به عهده مرسده نادری، شیرین پارسی، آزاده داننده، افسانه احسانی و خدیجه یارعلی قراردارد و فیروزه صابر و زهرا رهایی بهعنوان مشاوران علمی همایش فعالیت دارند و کمیته ارتباطات امور اجرایی همایش را پیگیری میکند. همچنین بخش عمدهای از اعضای انجمن بانوان کارآفرین با شرکت در نشستهای تخصصی و انتقال تجربه و ارائه پیشنهاد و راهکار، همکاری در امور اجرایی همایش، مشارکت مالی در حد توان مؤسسات و شرکتها، معرفی زنان کارآفرین در حوزههای پنجگانه برای دعوت به هماندیشی و همچنین معرفی حامیان مالی برای هرچه بهتر برگزار شدن همایش یاریگر سیزدهمین دوره این رویداد هستند.
***جدال با ذهنیتهای جنسیتزده
اولین نشست تخصصی همایش توسعه کارآفرینی زنان سهشنبه ۱۶ آذرماه برگزار و زنان کارآفرین حوزه صنعت و معدن، چالشهای موجودرا تشریحکردند. در این جلسه مهندس مرسده نادری، مدیر کارگروه صنعت و معدن و فخرالسادات محتشمی پور، دبیر همایش در ارتباط با همایش و اهداف نشستهای تخصصی مطالبی مطرح و پس از آن کارآفرینان و صاحبان کسبوکار به بحث و تبادلنظر پرداختند.
در این نشست ورشوچی از اعضای قدیمی انجمن در بیان مشکلات، از تجربهاش در گرمسار گفت و اینکه برای راهاندازی کارخانهای در شهرک صنعتی به استانداری اعلام آمادگیکرد اما بعد از سه سال به دلیل کارشکنی سازمانها، درخواستها و مراجعات مکرر همچنان به نتیجه نرسید. هاشمی، دیگر بانوی کارآفرین با نقش دولت بهعنوان تنها عامل تاثیرگذار در توسعه کسبوکار و کارآفرینی به مخالف پرداخت و گفت: ما هستیم که میتوانیم کارمان را پیش ببریم. فکر میکنم اتفاقا کمکهای بیشتری به شهرکهای صنعتی میکنند و رویکرد مثبتی به زنان کارآفرین وجوددارد.
در ادامه یکی دیگر از اعضا گفت: ۵سال پیش کارخانهای تأسیس کردم و به نظرم مشکل ما نه دولت و نه قوانین، بلکه کارشناسها هستند که از دانش کافی برخوردار نیستند و متوجه بخشنامهها نمیشوند.
ورشوچی گفت: در سنگاپور شاخص سهولت کسبوکار از لحظه تصمیم تا کارخانه دو ساعت است اما در ایران یکی از طولانیترین مراحل را داریم و سازمانهای دولتی دغدغه تسهیل ندارند.
بخارایی در این مورد گفت: بعضی از مسائل، خاص ایران نیست، مثلا در بعضی حوزهها حضور زنان کمرنگتر است اما روبرو شدن با این مسئله در ایران و جاهای دیگر متفاوت است. مثلا من در کنفرانسهایی شرکت میکنم که ممکن است تنها زن شرکتکننده باشم و با دقت به صحبتهای من توجه میشود، اما در اینجا به دلیل زن بودن در اولین حضور ممکن است اصلا به صحبتها و تجربههای من توجهی نکنند.
به گفته کوشکستانی نیز کمرنگ بودن حضور زنان و برخوردهایی از این دست دلایل فرهنگی دارد که باید به آن توجه شود.
در ادامه مهوش طیرانیگفت: راهحلهایی ارائهشده بیشتر فردی است نه اجتماعی، باید به دنبال راهحلهایی باشیم که با کمک آنها فضا برای همه زنان گشایشیابد و توانمندترشوند. مسئله اصلی ضعف در آموزش است..
در جریان برگزاری نشستهای تخصصی همایش"توسعه کارآفرینی زنان در ایران"، دبیر همایش و نمایندگانی از کارگروه با مهندس یزدانی، رئیس سازمان صنایعکوچک و شهرکهای صنعتی و دکتر پریچهر سلطانی، مشاور وی، دیدار و گفتگو کردند.
یزدانی ضمن تاکید بر نقش نهادهای مدنی بهعنوان سرعتدهنده توسعه کارآفرینی به فرصتهای کارآفرینی در بخش صنعت اشارهکرد و وجود خوشههای صنعتی و تشکلها، بنگاهها، اتحادیهها، خانههای صنعتومعدن جوانان و وجود زنان فعال و توانمند و ازجمله شورای توسعه و تعاون زنانکارآفرین شهرکهای صنعتی را از فرصتهای موجود این حوزه دانست و گفت: باید پکیجهای آموزشی برای ارتقای رقابتپذیری بنگاهها و توسعه بازار کارآفرینی زنان و آمورش کارکنان سازمان صنایع کوچک داشتهباشیم.
***ضرورت ایجاد دگرگونی در ساختارهای فرهنگی و اجتماعی
چالشهاو فرصتهای پیشروی کسبوکار و کارآفرینیهای اجتماعی و فرهنگی بانوان نیز در "نشست تخصصی زنانکارآفرین حوزه فرهنگی و اجتماعی"با حضور جمعی از اعضای انجمن زنان کارآفرین بررسیشد.
ابتدا فخرالسادات محتشمیپور، دبیر همایش گزارشی از روند علمی و اجرایی همایش ارائه و پس از آن خدیجه یارعلی، مدیرکارگروه کارآفرینی اجتماعی و فرهنگی با اشاره به رویکرد توسعهای انجمن خواستار طرح چالشها و فرصتهای پیش روی این برنامهشد که در این خصوص حاضران از پراکندهکاری، وجود فعالیتهای موازی، نبودطرح جامع اجتماعی درسطح ملی، منطقهای و محلی، ضرورت ایجاد زیرساختهای فکری و فرهنگی درباره فعالیتهای سازمانهای خیریه و نهادهای فعال اجتماعی و نبود اعتماد نسبت به سازمانهای مردمنهاد اشارهکردند.
وجود موانعی چون سختگیری دولت در دادن مجوز سازمانهای مردمنهاد، نبود تعریف درست از نهادهای خیریه و مدنی، شفافنبودن دریافتیها و پرداختیها و آمارهای مالی نهادهای حمایتی و بیتوجهی مسئولان به اجرای وظیفههایشان و نیز ارائه پیشنهادهای نامتعارف به بانوان در راه کارآفرینی و کسبوکار از دیگر چالشهای مطرحشده در این نشستبود.
از سوی دیگر، برپایی زنگهای کارآفرینی در مدارس، وجود جوانان خوشفکر، توانمند و آفرینشگر و بهویژه دغدغه برای کمک مادی، معنوی و حمایتی بهعنوان برخی فرصتهای موجود مطرحشد.
بانوان فعال در بخشهای فرهنگی نیز سلیقهای بودن مدیریت، بیتوجهی به کپیرایت، نبود امنیتکاری و وجود رانت در بخشهای مختلف تبلیغاتی، رسانهای و فرهنگی، احساس رقابت بخش دولتی با بخش خصوصی و کم بودن فرصتهای کاری را ازجمله بزرگترین چالشها دانستند.
***توسعه پایدار در سایه فناوریهای نوین
نشست تخصصی کارآفرینی زنان در حوزه محیط زیست و کشاورزی اول دیماه ۹۵ با حضور تعدادی از فعالان این حوزه برگزار و محتشمیپور دبیر همایش، پس از معرفی شرکتکنندگان و شرحی در خصوص رویکرد انجمن، برنامههای همایش و اهداف کارگروههای پنجگانه گفت: همایش به دنبال آن است تا با نگاهی توسعهگرا، اکوسیستم کارآفرینی زنان در ایران را مورد بررسی قراردهد و ضمن شناسایی مشکلات و موانع فعالیت زنان کارآفرین، فرصتهای موجود و راهکارهای مناسب برای حرکت به سمت توسعه پایدار را ارزیابی کند.
در ادامه اعضای جلسه موانع و مشکلاتی پیشرو و پشتسر گذاشته خود را برشمردند و توضیح دادند که برای برونرفت از این موانع چه تدابیر و راهکارهایی را بهکار بردهاند. درنهایت مهمترین چالشهای موجود در فضای کسبوکار برای کارآفرینی زنان را عدم رویکرد توسعهپایدار در سیاستگذاری و حمایت محدود نهادهای متولی، چالش پایداری و ورود به بازار، عدم حمایت جدی رسانه ملی و دستگاههای تبلیغاتی رسمی از کشاورزی، تولید و محیط زیست، گرایش محدود و ناکافی به بهرهگیری از فناوریهای جدید و نوآوری در تولید و سیاستهای ناکارآمد در توزیع منابع ذکرکردند.
نشست دوم کارگروه کشاورزى نیز با حضور تعدادی از اعضا و فعالان بخش محیطزیست و کشاورزی به میزبانی دکتر بخشنده، قائممقام وزیر جهاد کشاورزی و تعدادی از مدیران این حوزه ازجمله مشاور وزیر در امور زنان و نیز مدیرانی از سازمان محیط زیست برگزار شد. در این جلسه فرصتهاى کارآفرینى و خوداشتغالى زنان در حوزه کشاورزى به بحث گذاشتهشد. سیاستگذارى و برنامهریزیها در این دو حوزه و منابع و فرصتها ازجمله الزام به تخصیص بخشى از بودجه به آموزش و توانمندسازى زنان از موضوعات مطرحشده در این جلسه توسط معاون برنامهریزی و اقتصادی ورزات جهاد کشاورزی بود.
در این نشست زنان کارآفرین نیز به تشریح فرصتها، مشکلات و راههاى توسعه در کسبوکار خود و سایر فعالان حوزه کشاورزى و دامپرورى پرداختند. برقراری تعامل بین سازمانهای کشاورزی و محیط زیست و وزارت بهداشت و بیمه و مالیات، جلوگیری از واردات محصولاتی که در داخل تولید میشود، ایجاد کارخانههای صنایع تبدیلی در مناطق مختلف، برداشتن قوانین دست و پاگیر اداری از لحاظ دادن مجوزهای لازم جهت کارآفرینی، اهمیت دادن به محصولات ایرانی، حمایت از تولیدات داخل و زمینهسازی فعالیت برای کارآفرینان در بهدست آوردن بازارهای مناسب خارج و داخل ازجمله پیشنهاداتی بود که مطرح شد.
***نقش پررنگ زنان در صنعت فناوری اطلاعات
اولین جلسه کارگروه فناوری اطلاعات (IT) روز چهارشنبه اول دیماه ۹۵ با حضور تعدادی از فعالان این حوزه برگزار شد.
در این جلسه آزاده داننده، مدیر کارگروه فناوری اطلاعات، آمار و ارقامی را درباره زنان، کسبوکار و قوانین ارائهکرد و به عوامل مؤثر در کسب رتبه ۱۷۱ کشور ایران در میان ۱۷۳ کشور مورد مطالعه بانکجهانی اشارهکرد. وی به بررسی مشکلاتی پرداخت که اکثر زنان در جامعه برای ورود به بحث کارآفرینی با آن مواجهاند و با تعامل اعضای کارگروه و ارائه تجربیات و نظرات آنان، راهکارهای مختلفی مطرح شد. طرح دیدگاهها و نیز تجارب شرکتکنندگان در این نشست، فضای گرم و پرنشاطی را در بهاشتراکگذاری تجارب موفقی ایجادکرد که در پذیرش مسئولیتهای متنوع زنان در جامعه بهعنوان کارآفرین و در خانواده و محیطهای دیگر با عناوین و تعهدات دیگر دارند.
در دومین نشست این کارگروه آزاده داننده هدف از تشکیل جلسه را تعامل میان کارآفرینان حوزه فاوا با مسئولان و صاحب نظران این حوزه اعلام کرد و گفت: ضمن اینکه در تشکلهای خود موضوعات حوزههای تخصصی و صنفی را تعقیب میکنیم در این انجمن بهدنبال بررسی مسائل و مشکلات خاص زنان هستیم تا با استفاده از فرصتها، این موانع و مشکلات را از میان برداریم.
وی ضمن اشاره به موانع فرهنگی بهعنوان مهمترین چالش پیش روی کسبوکار زنان از حاضران خواست تا در مورد دو موضوع تولید محتوا و حمایت از کسبوکارهای نوپا ضمن بیان نظرات خود، فرصتهای پیش رو را معرفی کنند.
در این نشست مهندس خسرو سلجوقی، مدیرکل دفتر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تاکید بر اینکه دولت وظیفه آمادهکردن زیرساختها برای تولید محتوا دارد، گفت: ۱۰برابر کردن تولید محتوای داخلی با رویکرد کسبوکار دیجیتالی با مشارکت حداکثری بخش خصوصی ممکن است که البته در این برنامه موضوعات ویژه زنان دیده نشدهاست.
ناصرعلی سعادت، رئیس سازمان نظام صنفی رایانهای کشور نیز گفت: در بیشتر شرکتهای رایانهای اکثر کارکنان را بانوان تشکیل میدهند، مگر در مواردیکه خانمها متخصص نباشند. خانمها در صنعت فاوا نقش مهم و چشمگیری دارند.
وی در پاسخ به سؤال دبیر همایش درباره وجود آمار به تفکیک جنسیت گفت: تاکنون به این نکته توجه نداشتهایم، اما آمادگی برای تهیه اطلاعات و آمار زنان در بخش خصوصی وجود دارد.
شهلا اصولی، مدیرکل دفتر پایش و نظارت بر پیادهسازی دولت الکترونیکی، ضمن ارائه گزارشی از فعالیتهای این دفتر گفت: مرکز توانمندسازی و حمایت از کسبوکارهای نوپا، امکانات پایه برای همه خدمات آموزشی، مشاورهای و تأمین امکانات جنبی را عهدهدار است ولی با وجود شناسایی بیش از ۹۰۰ استارتاپ، تعداد زنان و مردان آنها مشخص نیست.
در ادامه زهرا ضیایی، معاون دفتر توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات وزارت صنعت، معدن و تجارت، ضمن تاکید بر تولید محتوا برای زنان گفت: در صنعت نرمافزار که یک صنعت سبز است، بیش از ۵۰ درصد مدیران شرکتها را زنان تشکیل میدهند و آمار آن قابلدسترس است.
پس از آن کار آفرینان و صاحبان کسبوکار، پیشنهادات خود را مطرح کردند که توجه بیشتر به شرکتهای بالغ برای پرورش ایدههای نو، ضرورت تشکیل بانک اطلاعات زنان کارآفرین و صاحب کسبوکار، تعامل بیشتر با نهادهای مدنی و تشکلهای صنفی برای توسعه کارآفرینی زنان در حوزه آیتی و توجه به تولید محتوا برای زنان ازجمله پیشنهادات مطرحشده در این نشست بود.
در این نشست دکتر فقیهی، مدیرکل دفتر مطالعات ارتباطات و فناوریهای نوین مرکز پژوهشهای مجلس، سیاح، عضو مرکز رسانههای دیجیتال و فناوری اطلاعات وزارت ارشاد، دکتر بهادریفرد، معاون توسعه و اعتباربخشی فناوری اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات، حضور داشتند و به بیان دیدگاههای خود در موضوع موردنظر پرداختند.
برگزاری نشست هماندیشی پیرامون فرصتها و چالشهای فرهنگی کارآفرینی زنان در دفتر شهیندخت مولاوردی، معاون رئیسجمهور در امور زنان و خانواده با حضور نمایندگان مجلس و دستگاههای دولتی مرتبط که در آن دغدغه های فرهنگی مطرح شد. کارآفرینی زنان در حوزه صنایع دستی و گردشگری با حضور دکتر زهرا احمدیپور، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و معاونان وی، نشست تخصصی کارآفرینی زنان در حوزه صنعت و تجارت با حضور مسئولان مرتبط و سهیلا جلودارزاده و دکتر فرید موسوی، از نمایندگان مجلس، نشست تخصصی کارآفرینی زنان در حوزه صنعت و تجارت با حضور قائممقام وزیر و رئیس توسعه تجارت در سالن اصفهان نمایشگاه بینالمللی و دیدار با پروانه سلحشوری، رئیس فراکسیون زنان و فاطمه سعیدی در پیشنشست همایش توسعه کارآفرینی زنان با موضوع فرهنگ و کارآفرینی از دیگر برنامههای انجمن بانوان کارآفرین ایران در راستای برگزاری هرچه بهتر همایش سیزدهم بود که تاکنون صورتگرفت.