وحشت سازان و امیدواران مردم را نگران نکنند
حمیدرضا طهماسبیپور- روزنامهنگار-سال ۱۳۹۷ با تمام خوبیها و بدیهایش رو به اتمام است. این روزها همه در کوچه و خیابان، در ادارت و سازمانها و در کارخانجات و بخشهای تولیدی مشغول به بستن پرونده کارهایشان و در این اندیشه هستند که برای سال کاری پیش رو برنامهریزی داشته باشند.
این روزها با هیجان اسفند سالهای قبل همراه نیست و برخی با حقوقهای معوق و مطالبات سازمانی و شرکتی خود دست و پنجه نرم میکنند و درتلاشند تا با رویکردهای انقباضی (درهزینه کرد) آیندهنگری کنند. مصداق این ماجرا هم این است که برخی میگویند آجیل شب عید نخواهند خرید؛ چراکه گرانی و خالی بودن جیبها کار رابرای مخارج آخرسال و سال آینده سخت خواهد کرد.
غرض قضاوت درستی و صحت آزمایی این گفتهها نیست و جملات مایوس کننده بالا، درقالب یک روایت نقل شد تا به غرض اصلی این نوشتار برسم.
از دی ۹۶ تا بحران پوشک
سال ۱۳۹۷ با امید تقابل جدی کشور با کارشکنیهای برجامی شروع شد.در نیمه ابتدایی این سال شاهد تشدید تحریمهای ظالمانه دولت آمریکا بر ایران بودیم و نوسانهای ارزی به جا مانده از دی ماه ۱۳۹۶به اوج خود رسید. همین وقایع کافی بود تا هیجانهای کاذب خرید دربسیاری ازحوزهها آغاز شود ومشکلات توزیعی پوشک و رب گوجه، تجربهای غریب برای مردم و مسئولان بسازد؛ تجربه ای که حالا با صف ایستادن مردم برای خرید گوشت به شکلی دیگرآزاردهنده شده است.
درسالی که روبه پایان است، گرانی ارز و کاهش ارزش ریال در سطحی لمس شد که سودجویان را به تحرک واداشت و صادرات معکوس مواد اولیه مورد نیاز داخل و کالاهای مصرفی مردم به کشورهای همسایه را کلید زد.
این موارد و دهها موضوع سیاسی و اجتماعی دیگر در این سال، تحولات در سطوح مدیریتی کشور و تغییرات پرشمار در دولت ونهادهای اجرایی را به دنبال داشت و زمینه سازی شد برای زنجیرهای از آزار افکارعمومی.
وزرایی استعفا دادند، وزرا و روسای بسیاری جابجا یا برکنار شدند و وعده داده شد که زنجیره چالشهای اقتصادی کشور بهبود خواهد داشت؛اما چه شد؟ تا حدی شد و تا حدی زیادی هم نشد!
تحولات سال ۱۳۹۷ در سطح جامعه هم بروندادهای خاص خود را داشت. برخی اعتراضهای کارگری و صنفی (به دلیل عدم دریافت حقوق ومطالبات انباشته) هم در این سال دیده شد تا معلوم شود کار برای برخی از اقشار مردم سخت شده است.
فشار روانی کاهش قدرت خرید
درعمل، سختی و چالشهای سیاسی که به دلیل فشارهای اروپا و آمریکا بر ایران حادث شد، به شکلی اثر خود را دراقتصاد ایران نشان داد و باعث شد تا بسیاری از کارشناسان کشور، دست به تحلیل و گمانه زنیهایی بزنند که خود بنزینی بود بر جرقههای موجود.
چرا که با شروع موج بلند گرانیهای دلار در سال ۱۳۹۷ شاهد چند برابر شدن قیمتها بودیم و در این میان، برخی اظهارنظرهای احساسی و برخی عدم اظهارنظرها، شرایط را برای همدلی مسئولانه مردم و کارگزاران نظام سخت کرد و کاری کرد که اعتماد عمومی کاهش یافته و مردم در ورطه کسانی بیوفتند که عامدانه یا شاید هم نادانسته، آب به آسیاب دشمنان ریخته بودند.
مباحث غیرکارشناسی بسیاری دراین سال، در قالبهای کارشناسی از سوی عدهای در داخل کشور وعدهای دیگر در خارج کشور شنیده شد که به ناامیدی و دلخوری مردم دامن زد.
از سویی قدرت خرید مردم هرروز کاهش یافت (به واسطه کاهش ارزش ریال) و از سوی دیگر درآمدها افزایش نیافت. رکود و رخوتی در بازارهای مولد ایجاد شد و انبوهی از کسب و کارها با رکود و کاهش درآمد هم روبرو شدند. همه این وقایع محصولش آن شد که مشکلات و فشار روانی، روز به روز برای مردم بیشترشد.
چرا انتظار سال سخت؟
حالا در این اتمسفر موجود عده ای برای سال ۱۳۹۸ گمانه زنی میکنند. این عده که نمیتوان برای آنها عنوان مناسبی یافت، میگویند که سال ۱۳۹۸ سخت تر از امسال است و قرار است چنین شود و چنان! آنها مرتب از سال ۱۳۹۸ غول بی شاخ و دمی ساخته اند که بسان یک لولو، مردم را هراسناک و وحشت زده کرده است.
این عده معتقدند که رشد اقتصادی سال آینده کاهشیتر خواهد شد و مسئولان اجرایی قدرت مقابله با تندبادی که قرار است بیاید را ندارند. اینها مرتب تکرار میکنند که وضع قرار است خرابتر شود و قرار است همه درگیرتر از سال جاری شویم!
آنان آنقدر افکار منفی خود را خوب تئوریزه میکنند که مردم در کوچه و خیابان، متحیر از شنیدههایشان خود، عاملی برای قفلتر شدن این اقتصاد شده اند.
در یک کلام،انگیزه کشی محسوسی در حال انجام است و امیدها را نا امید میکنند. برخی اظهار نظرهای غیرمسئولانه و غیرمنصفانه باعث شده تا شاهد بیعملی برخی مسئولان و کارگزاران نظام باشیم . اتفاقی که نتیجه اش این شده که صدای بوغچیهای ضد مردم به خوبی شنیده میشود و صدای امید دهنده در خفا ناشنیدنی است. حالا هر روز میگویند دریغ از دیروز تا در نهایت کارکردن برای تک تک این مردم سخت شود.
نداشتن امید، بدترین درد امروزکشور شده و انتظار سال ۱۳۹۸ با انتظار سختی بیشتر مترادف شده است.
درخواست از کارگزاران نظام
به هر سو، حالا اگر واقع بین باشیم در مییابیم که تحولاتی در افکار عمومی رخ داده که باید نسبت به ان واکنش گر باشیم و از این رو باید کاری کنیم . این درخواست از مسئولان و گارگزاران نظام است که اقدامهای عاجل و واقعی داشته باشند.
آنان باید بدانند که امید این مردم با وعده و شعارهای ابتدای سال ۱۳۹۷ (که میگفتند گرانی نخواهیم داشت و ...) رفع نمیشود. این مردم اقدام و عمل همه کارگزاران نظام را برای ۱۳۹۸ خواهانند. این مردم اقدامات کارشناسانه با وحدت و خرد جمعی همه صاحبان اندیشه را میخواهند تا امید واهی نشنوند و در عین حال هم وحشتی از آینده اقتصادی خود نداشته باشند.
مردم درک واقعی می خواهند و خواستار شنیده شدن صدای ملتی هستند که با حقوق ریالی مجبور به خرج دلاری شده اند؛حال آنکه نباید این چنین باشد.
عاجزانه باید از مدیران عافیت طلبی که فشار اقتصادی اقشار مختلف جامعه را لمس نمیکنند خواست که صادقانه با مردم سخن بگویند و با افکار عمومی صادقانه همراه شوند. باید از مسئولان و کارگزاران نظام خواست که روشمندتر از گذشته عمل کنند و صرفه جویی در شرایط سخت اقتصادی را از خود شروع کنند و برای توانمندی اقتصادی همه اقشار جامعه طرحی نو دراندازند؛ چرا که لیاقت این مردم وحشت ازسال پیش رو نبوده و نیست.