در همایش توسعه اقتصاد دریایی ایران:
گروه امورزیربنایی-پدر علم کویرشناسی ایران با بیان اینکه آثار خشک‌شدن دریای خزر نمایان شده است، گفت: آب دریای خزر شوری یک درصدی دارد و مناسب کشاورزی است، اما آقایان از سال ۹۳ به بهانه کمبود آب، به غلط به دنبال کشت فراسرزمینی رفتند که فقط برای خودشان منفعت دارد.
به گزارش جهان اقتصاد، پرویز کردوانی در همایش توسعه اقتصاد دریایی ایران، چالش‌ها و راهکارها اظهار داشت: کشور ایران از نظر طبیعت‌گردی در رتبه دوم دنیا پس از آمریکا قرار دارد.
وی افزود: ایران از برکت وجود دریا و کوه‌ها مناطق بکر طبیعت‌گردی مناسبی دارد و از نظر آب و هوایی، کشوری استثنایی است؛ انواع آب و هوای دنیا در ایران وجود دارد و فقط آب و هوای گرم و مرطوب استوایی را نداریم.
کردوانی به جاذبه‌های گردشگری در دریای خزر و خصوصاً سواحل جنوبی و مکران اشاره کرد و گفت: متأسفانه به دلیل بی‌توجهی‌ها امروز دریای خزر از طریق فاضلاب‌ها و گردشگران آلوده شده است، حتی بیابان‌های ما هم آلوده شده است.
وی با بیان اینکه آثار خشک‌شدن دریای خزر امروز نمایان شده است، اظهار داشت: در سال ۱۳۵۴ مطبوعات ایران به نقل از مطبوعات لندن و دانشمند روسی نوشتند که دریای خزر در حال خشک شدن است و آن زمان یکسری فعالیت‌ها در راستای جلوگیری از خشک شدن خزر انجام شد.
وی افزود: خلیج فارس هیچ وقت خشک نمی‌شود، البته پیش از این سه بار در تاریخ‌های ۲۰ هزار سال قبل، ۶۰ هزار سال قبل و ۱۲۰ هزار سال قبل به علت یخ‌بندان شدید این اتفاق رخ داده بود که دیگر پیش نمی‌آید.
این کارشناس محیط زیست با بیان اینکه آب خلیج فارس بالا آمده است، گفت: تا زمانی که در قطب شمال یخ وجود دارد و این یخ‌ها در حال آب شدن است، آب خلیج فارس بالا می‌آید.
کردوانی ادامه داد: به گفته وزیر جهاد کشاورزی ۵۰۰ هکتار از اراضی بیرون کشور به کشاورزی فراسرزمینی ما اختصاص یافته است؛ با این حال چندی پیش به من اطلاع دادند که این کشت فراسرزمینی فقط ادعای توجه به غذای مردم است در حالی که آنها برای خود کار می‌کنند.
این کارشناس محیط زیست به ظرفیت‌های خلیج فارس در اشتغال‌زایی اشاره‌ای کرد و گفت: در جنوب ۲ هزار کیلومتر مرز آبی داریم که می‌توانیم به پرورش میگو و یا جلبک سبز به عنوان خوراک دام بپردازیم که این برای اقتصاد کشور مفید است.
بنا‌براین گزارش، در ادامه این همایش، استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلتیک دانشگاه تربیت مدرس، اظهار داشت: باید تلاش کنیم حوزه اقتصاد دریایی مورد توجه باشد و ضرورت دارد دولت و مجلس به تقویت بنیه اقتصاد ملی با حوزه دریا بپردازند.
محمدرضا حافظ‌نیا افزود: از نظر وضعیت ژئوپلتیکی در خلیج فارس ۸ کشور ایران، عراق، عربستان، قطر، کویت، امارات و بحرین حضور دارند.
وی ادامه داد: در منطقه خلیج فارس نیروهای واگرا بر همگرا غالب است، اوضاع سیستم منطقه‌ای خلیج فارس پیچیده شده است و کشورهای ایران، عربستان و عراق ساختار گیسخته قدرت منطقه‌ای در خلیج فارس دارند.
وی به موقعیت برتر جغرافیای ایران در خلیج فارس اشاره‌ای کرد و گفت: ایده‌های مربوط به همگرایی سیاسی با شکست مواجه شده‌اند و از دید ژئوپلتیک، این ایده‌ها به نتیجه نمی‌رسد.
در ادامه این همایش، استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلتیک دانشگاه تربیت مدرس، ژئواکونومیک را بُعد اقتصادی ژئوپلتیک معرفی کرد و گفت: نهادسازی اقتصادی فراگیر مرکب از ۸ کشور منطقه خلیج فارس و تأسیس سازمان همکاری اقتصادی منطقه خلیج فارس (ECOP) از مؤلفه‌های استراتژی ژئواکونومیکی است.
حافظ‌نیا ادامه داد: توسعه مشارکت سرمایه‌گذاری بین‌المللی، تکنولوژی‌های نوین خصوصاً از اروپای غربی، آمریکا شمالی و شرق آسیا و پیوند زدن منافع تولید و مصرف‌کنندگان انرژی‌های فسیلی و نیز سرمایه‌گذاری صاحبان تکنولوژی در فرایندهای اقتصادی منطقه از دیگر مؤلفه‌های استراتژی ژئواکونومیکی است.
وی گفت: اتخاذ استراتژی مذکور در چارچوب مکتب ژئوپلتیک انسان‌گرا می‌تواند به جای جنگ و ستیز، صلح و امنیت و به جای عقب ماندگی، توسعه و پیشرفت و به جای رنج و نگرانی، آرامش و به جای نفرت، همزیستی را برای مردم و دولت‌های منطقه خلیج فارس به ارمغان آورد و همگرایی اسلامی را نیز معنادار کند.
حافظ‌نیا تأکید کرد: این می‌تواند درنهایت توسعه و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی و نیز اعتبار ژئوپلتیکی را نصیب کشور و مردم ایران در منطقه و جهان کند.
** با اقتصاد دریامحور فاصله داریم
معاون هماهنگی ارتش جمهوری اسلامی ایران هم با بیان اینکه امنیت از الزامات رشد اقتصادی است و اقتدار دریایی برای استفاده از امکانات و ظرفیت دریا ضروری است، گفت: کشورهای دریایی اقتصاد خود را برپایه دریا شکل داده‌اند، اما ما تا رسیدن به این هدف فاصله داریم.
امیر حبیب‌الله سیاری اظهار داشت: در ۱۰ سال گذشته توسعه سواحل مکران به عنوان بستر توسعه اقتصادی کشور مورد توجه خاص قرار گرفته است و ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز در این راستا تا به امروز ده‌ها هزار نفر از کارکنان نیروی دریایی خود را در این سواحل زیبا و محروم، استقرار داده است.
وی با تأکید بر لزوم توجه به اقتصاد دریامحور و استفاده از ظرفیت‌های دریا در رشد اقتصادی کشور، گفت: ۷۰ درصد سطح کره زمین را آب فراگرفته است، ۸۰ درصد مردم در کنار دریاها و در فاصله ۲۰۰ کیلومتری آن قرار دارند و ۹۰ درصد تجارت جهانی کالا از طریق دریا انجام می‌شود.
معاون هماهنگی ارتش جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر اینکه دریا محل ثروت و قدرت است، افزود: کشور ایران از طریق سواحل مکران بدون واسطه به اقیانوس هند و دریای آزاد ارتباط دارد و این ظرفیت بالایی است؛ ضرورت دارد تمدن دریایی ما در سواحل مکران احیا شود.
سیاری با اشاره به توجه خاص مقام معظم رهبری به توسعه دریامحور گفت: بهره‌گیری از دریا بستگی به جغرافیا، گستردگی سواحل، سیاست دولتمردان و خواست مردم است.
وی در تشریح اهمیت اقتصادی دریا به توسعه ملی اشاره‌ای کرد و گفت: ایجاد بنادر به عنوان مراکز مواصلاتی حمل و نقل، فروش دانش، خدمات و به اشتراک گذاشتن ظرفیت‌های دریایی، گردشگری دریایی و استفاده از ظرفیت دریا در ترانزیت کالا، اشتغال‌زایی، حمل و نقل دریایی، توسعه مدنیت سواحل و نیز استفاده از مزارع دریایی، از منافع اقتصادی دریا محسوب می‌شوند.
معاون هماهنگی ارتش جمهوری اسلامی ایران به موقعیت جغرافیایی مناسب ایران در چهارراه ترانزیتی دنیا اشاره کرد و افزود: کشورهای آسیای میانه بسیار مایل هستند که از طریق ایران به آب‌های آزاد متصل شوند، زیرا دریا مهمترین درگاه ارتباطی با جهان بیرون است.
معاون هماهنگی ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت: کشور ایران با ۱۲ همسایه خود مرز دریایی دارد، یک‌سوم مرزهای ما دریایی و دوسوم رودخانه‌ای و زمینی است، اما ۹۳ درصد صادرات و ۸۳ درصد واردات ما از طریق دریا انجام می‌شود.
سیاری به موقعیت راهبردی مثلث طلایی تنگه هرمز، مالاکا و باب‌المندب اشاره کرد و افزود: یک‌سوم حمل و نقل کالا از طریق اقیانوس آرام انجام می‌شود و کشور ایران به هر سه ضلع مثلث طلایی مذکور مشرف است.
وی با بیان اینکه ایران در مرکز بیضی راهبردی انرژی جهان قرار دارد، گفت: انبار انرژی جهان در خلیج فارس است و ما باید از این ظرفیت‌ها به نفع رشد اقتصادی کشور استفاده کنیم.
معاون هماهنگی ارتش جمهوری اسلامی ایران، امنیت را از الزامات رشد اقتصادی عنوان کرد و گفت: اقتدار دریایی برای استفاده از امکانات و ظرفیت‌های دریا ضروری است و نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تلاش کرد این امنیت را در آب‌های آزاد ایجاد کند که بسیار موفق بود.
معاون هماهنگی ارتش جمهوری اسلامی ایران به فرمایشات مقام معظم رهبری در حوزه اقتدار دریایی اشاره کرد و گفت: با داشتن اقتدار می‌توان از منافع دریا استفاده کرد، بدون وجود امنیت نمی‌توان کاری را پیش برد.
