حامد هدائی، اقتصاددان رفتاری یکی از بهترین راه های بررسی بازدهی های روش های مختلف سرمایه گذاری؛ مرور نتایج واقعی صندوق های سرمایه گذاری مشترک است. این روز ها تقریبا همه از صندوق های سرمایه گذاری مشترک استفاده می کنند. افراد عموما از طریق طرح های بازنشستگی، یا حساب بازنشستگی شخصی خود، با صندوق های سرمایه گذاری ارتباط دارند. صندوق های سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند، اما دو نوع از پرطرفدارترین آنها، صندوق های رشدی و صندوق های ارزشی هستند. صندوق های سرمایه گذاری رشدی، سهام شرکت های داغ و  جدید را می خرند، در حالی که صندوق های ارزشی، به خرید سهام در حراج گرایش دارند. آمارهای مورنینگ استار نشان می دهد که صرف نظر از اندازه شرکت خریداری شده ، صندوق های ارزشی در بلند مدت بازدهی بهتری دارند. این امر نه تنها درباره صندوق های سرمایه گذاری که در ایالات متحده سرمایه گذاری می کنند، بلکه در صندق هایی که در کشورهای مختلف در سرتاسر دنیا سرمایه گذاری می کنند نیز صادق است. طی سالیان گذشته، صندوق های ارزشی رشد مرکب سالانه قابل ملاحضه ای نسبت به صندوق های رشدی داشته اند. این نکته بسیار حائز اهیمت است، چرا که مطبوعات، سرمایه گذاران حرفه ای را به خاطر کسب سود ناچیزی که بیش از متوسط بازار کسب کرده اند، تمجید نمی کنند. برخی تلاش می کنند بقبولانند که طی دروه های بلند مدت، امکان کسب بازدهی بالاتر از متوسط بازار وجود ندارد. این افراد سابقه درخشان سرمایه گذاران بزرگی چون وارن بافت، بیل روین و بیل میلر را به شانس و خوش اقبالی نسبت می دهند. این ادعای آنها مبتنی بر نظریه ای است که با عنوان فرضیه بازار کارا که در بسیاری از کلاس های دانشگاهی تدریس می شود. این نظریه ادعا می کند که هیچ سهام ارازان یا گرانی وجود ندارد، و بازار رفتار عقلایی دارد و دارای ساختاری هوشمند است که هر روزه سهام را بر اساس اطلاعات موجود قیمت گذاری می کند. هرکس بتواند از بازار پیشی بگیرد، صرفا خوش شانس بوده است. وارن بافت نگاه دیگری به قضیه دارد. وی در سخنرانی تاریخی خود در سال ۱۹۸۴ و به مناسبت پنجاهمین سالگرد انتشار کتاب تحلیل اوراق بهادار با عنوان ابر سرمایه گذاران گراهام و دازویل، مثالی مطرح می کند. در این مثال فرض می شود که هر کدام از ۲۲۵ میلیون نفر از مردم ایالات متحده یک دلار روی شیر یاخط بودن سکه شرط می بندند. بازنده های هر روز حذف می شوند و روز بعد تمام برنده ها بار دیگر روی شیر یا خط بودن سکه شرط می بندند. بعد از ۲۰ روز ۲۱۵ نفر باقی می مانند که هر یک بیش از یک میلیون دلار برده اند. طرفداران فرضیه بازار کارا تلاش دارند به ما بقبولانند که موفقیت در بازار سرمایه نیز مانند پرتاب سکه، نتیجه شانس و اقبال است. آقای بافت در ادامه مثالش، اورانگوتان را جایگزین  انسان می کند. نتیجه همان است: ۲۱۵ اورانگوتان برنده خواهیم داشت. اما اگر تمام این اورانگوتان ها ی برنده  همه از یک باغ وحش آمده باشند، چه؟ در این صورت سوالی پیش می آید که این حیوانات عظیم الجثه چگونه چنین مهارتی کسب کرده اند؟ آیا نتیجه کار حاصل شانس بوده یا این که هه این اورانگوتان ها وجه اشتراکی داشته اند؟ سپس بافت به دنیای سرمایه گذاری بازمی گردد و سابقه برخی از موفق ترین سرمایه گذاران تاریخ را مرور می کند. به طور تصادفی هفت نفر از موفق ترین سرمایه گذاران پیرو یک مکتب بوده اند. چند نفر از افرادی که بافت مثال زد در کلاس های گراهام در دانشکده کسب و کار کلمبیا شرکت کرده و یا این که در شرکت سرمایه گذاری او همکار وی بوده اند. همه این افراد، ارزشی کاران وفادار و پایبند به اصول اولیه خرید کسب وکارها به زیر ارزش بودند. همه آنها بازدهی بالاتر از متوسط بازار و همکاران فعال در سهام رشدی شان داشتند. این به اصطلاح سکه اندازان خوش شانس، اصول سرمایه گذاری ارزشی را به یک شکل واحد به کار نمی بستند و سهام یکسانی هم نداشتند. برخی از آنها سهام زیادی نگهداری می کردند و برخی دیگر در سبد سهامشان، تعداد سهم کمتری بود. سبد های سهامشان هم بسیار متفاوت بود. اما همه آنها اصول فکری مشابهی داشتند و به اصول اولیه سرمایه گذاری ارزشی( خرید کسب و کار به زیر ارزش آن) معتقد بودند. آنها سکه اندازان خوش شانس نیستند، بلکه سهام را به قمیت حراچ می خرند. این مفهموم از طریق مطالعات دانشگاهی نیز تایید شده است. این مطالعات تایید می کنند که خرید ارازن ترین سهم ها بر اساس اصول ساده ، نتایج بهتری به دست می دهد. از سال ۱۹۸۶ تا حال حاضر پرتفوی های ارزشی بازدهی بیشتری داشته اند. در بسیاری موارد، میزان این بازدهی بالاتر چندین درصد بوده است. تنها چند درصد بازدهی بالاتر می تواند تاثیر شگرفی بر ثروت یک سرمایه گذار داشته باشد. به عنوان مثال، فرض کنید که ۱۰۰۰۰ دلار در حساب بازنشستگی خود سرمایه گذاری کرده اید و این مبلغ طی ۳۰ سال، سالانه با نرخ سود ۸ درصد مرکب شود. تا زمانی که آماده بازنشستگی باشید، سرمایه گذاری تان به بیش از ۱۰۰۰۰ دلار خواهد رسید، که مبلغ قابل ملاحظه ای است! اما اگر می توانستید سرمایه ۱۰۰۰۰ دلاری تان را طی همین ۳۰ سال با نرخ ۱۱ درصد مرکب سرمایه گذاری کنید، اندوخته بازنشتسگی تان تقریبا به مقدار ۲۲۹۰۰۰ دلار بالغ می شد. این تفاوت می تواند تاثیر به سزایی در شیوه گذران دوران بازنشستگی شما داشته باشد. همان طور که خرید خودرو و لباس هنگام حراج عاقلانه است، خرید سهام نیز کاری معقول است. خرید سهام به قیمت حراج، ارزش بیشتری را در قبال دلارهایی که می پردازید، نصیب تان می کند.