گروه نفت
صلاحیت بیژن زنگنه برای تصدی وزارت نفت در دولت دوازدهم فردا در مجلس شورای اسلامی توسط نمایندگان بررسی میشود. این در حالی است که با توجه به کارنامه قابل قبول وی در دولت یازدهم و حمایتهای پیشین نمایندگان، وی راه دشواری در مسیر اخذ رای اعتماد در پیش رو ندارد و تنها برای مشاهده تعداد آرا باید به انتظار فردا بنشینیم.
به گزارش جهان اقتصاد، افزایش تولید و صادرات نفت خام در دولت یازدهم در حالی که یکی از دستاوردهای زنگنه به شمار میرود که در عین حال، یکی از مهمترین انتقادات به عملکرد وی به شمار میرود. بر اساس برنامه زنگنه برای دولت دوازدهم، تولید نفت خام ایران با بیش از ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز افزایش، از حدود ۲٫۷ میلیون بشکه در روز در ۵ ماهه اول سال ۱۳۹۲ به حدود ۳٫۹ میلیون بشکه در روز در فروردین ماه ۱۳۹۵ رسیده است. صادرات نفت خام نیز در ۵ ماهه نخست سال ۱۳۹۲، ۹۷۰ هزار بشکه در روز بوده است که در ده ماهه نخست سال ۱۳۹۴ (پیش از برداشته شدن تحریمها) به ۱٫۰۸ میلیون بشکه در روز رسیده بود و در پایان سال ۱۳۹۵ به حدود ۲٫۲ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرده است.
توجه به این نکته ضروری است که غفلت از افزایش تولید نفت از میادین مشترک به بهانه جلوگیری از خام فروشی، با در نظر گرفتن این موضوع که همسایگانمان با بهره گیری از توان شرکتهای نفتی بین المللی در حال افزایش برداشت از آنها هستند هرگز قابل قبول نیست.
نگاهی به آمار وزارت نفت نشان میدهد که در دولت یازدهم، افزایش برداشت نفت از میدانهای مشترک (که از اولویتهای زنگنه بوده) تحقق یافته است. بر این اساس، تولید نفت خام از میدانهای مشترک غرب کارون از ۷۰ هزار بشکه در روز در میانه سال ۱۳۹۲ به ۲۸۰ هزار بشکه در روز در اسفند ۱۳۹۵ (به ۴ برابر) افزایش یافته است. تولید نفت از میدان نفتی مشترک آذر به میزان ۲۵ هزار بشکه در روز و راه اندازی تاسیسات فرآورش تولید نفت در خلیج فارس و آغاز تولید بیش از ۲۵ هزار بشکه در روز از لایه نفتی پارس جنوبی از آغاز سال ۱۳۹۶ در کنار بهره برداری از ۵ فاز پارس جنوبی و افزایش برداشت گاز ایران از این میدان (از ۲۸۰ میلیون متر مکعب در روز در سال ۱۳۹۲ به ۵۷۵ میلیون مترمکعب در اسفند ماه ۱۳۹۵)، از دیگر گامهایی است که طی ۴ سال گذشته برای استفاده از منابع مشترک برداشته شده است.
جذب سرمایه گذاری خارجی و توسعه همکاریها با شرکتهای بزرگ بین المللی از ضرورتهای پیشرفت فناوریهای داخلی حوزه نفت و گاز و بهره برداری بهتر از میادین است. فرسودگی تاسیسات برخی میدانها به حدی است که در صورت عدم پیگیری و اجرای طرحهای نوسازی، سطح پایین برداشت از آنها تا چند سال آینده به بحرانی برای صنعت نفت و گاز بدل میشود. البته زنگنه را با سابقه ۱۲ ساله اش در وزات نفت میتوان تا حدی مسئول پاسخگویی به بخشی از کم و کاستیهای این صنعت دانست، اما این امر نمیتواند ضرورت امروز صنعت نفت کشور را تحت الشعاع قرار دهد.
از این منظر، تدوین قراردادهای جدید نفتی دستاورد بزرگ زنگنه در دولت یازدهم است که همانطور که تحقق یافت، زمینه ورود غول نفتی فرانسوی به کشور را فراهم کرد. قطعا ادامه این راه و امضای قراردادهای بیشتری برای توسعه دیگر میدانهای نفتی کشور، امری است که از عهده زنگنه با تجربه بسیار و شخصیت شناخته شده اش در جهان، امکان پذیر است.
قطعا نبود رقبایی در برابر زنگنه برای تصدی وزارت نفت با توجه به سابقه ۱۰۰ ساله این صنعت در کشور، امری است که بسیار جای ندامت دارد. از طرف دیگر، این امر در مقیاس برزگ تر، نشان دهنده عدم تعهد و توجه نظام به پرورش استعدادهای جوانان بوده است. امثال زنگنه در زمان ورود به وزارتخانهها و تصدی وظایف بزرگ، جوانانی معمولی بودند که با اعطای فرصت به آنها راه پیشرفت را پیمودند. اما آنچه امروز مشاهده میشود ضعف در نخبه پروری و مجال ندادن به جوانان نخبه برای رشد و نشان دادن تواناییهایشان است.
اما رای اعتماد نمایندگان به زنگنه، رای به تداوم راهی است که نیاز و ضرورت صنعت نفت ایران است. نمایندگانی که پیش از این حمایت قاطع خود را از وی اعلام کرده اند، فردا به تنها گزینه وزارت نفت رای اعتماد میدهند تا زنگنه را روانه راهی کنند که پیمودنش از فرد دیگری برنمیآید.
رئیس جمهوری روز گذشته در معرفی «بیژن زنگنه» وزیر پیشنهادی نفت گفت: به رغم اقدامهای قابل توجهی که اقای زنگنه در دولت یازدهم انجام دادند، قول داده اند در دولت دوازدهم خط لوله نفت به جزیره جاسک متصل شود .
به گزارش ایرنا، حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی در مراسم معرفی کابینه دوازدهم به مجلس شورای اسلامی و کسب رای اعتماد، افزود: وزیر پیشنهادی نفت کار بسیار بزرگی در زمینه نفت انجام دادند و همانطور که در آغاز دولت یازدهم در مجلس عرض کردم به چه دلیل اصرار داشتم ایشان وزیر نفت باشد .
وی ادامه داد: از توانمندی و تخصص آقای زنگنه مطلع هستم و ایشان انصافا چه بعد و چه قبل از برجام اقدامهای بزرگی را در زمینه میادین مشترک و خودکفایی در گازوئیل و گاز انجام دادند .
رئیس دولت دوازدهم اظهار کرد: در آینده نزدیک نیز به صادرکننده بنزین تبدیل خواهیم شد و امسال برای نخستین بار واردات گاز را قطع کردیم و مشکلی برای کشور بوجود نیامد .
روحانی گفت: با اقدامهایی که در زمینه انتقال گاز به روستاها انجام داده شد، تقریبا گاز به همه بخشهای کشور رفته و کار بزرگی انجام گرفته و ایشان قول داده اند که خط لوله نفت به جزیره جاسک متصل شد.
وی با تاکید بر اینکه صادرات نفت نباید منحصر به خلیج فارس باشد و این یکی از تصمیمات استراتژیک است، تصریح کرد: ساحل مکران باید آباد شود و مساله فلرهایی (مشعلهای گاز) که وجود دارد و رهبر معظم انقلاب نیر بر آن تاکید دارند باید جمع شود و این موضوع برای محیط زیست هم مهم است .
رئیس جمهوری افزود: از ایشان میخواهم به منطقه نفت وگاز مشترک و موضوع بازیافتها، حفظ سهم بازارنفت ایران توجه داشته باشند و میدان گازی پارس جنوبی در این دولت نهایی شود.
رئیس دولت دوازدهم همچنین از وزیر پیشنهادی نفت خواست نوسازی بخشهای فرسوده صنعت نفت، توجه به صنایع زنجیره پتروشمی و صنعت الانجی (گازطبیعی مایع شده) را در اولویت قرار دهد و همکاری با وزارت نیرو در این دوره هرچه بیشتر شود .
روحانی گفت: همچنین از وزیر پیشنهادی میخواهم توجه به مساله ساکنان بومی هر جایی که فعالیت نفت وگاز و پتروشیمی صورت میگیرد را مورد تاکید قرار دهد.