معاون اول رییس جمهور با اشاره به خروج آمریکا از برجام و فشارهای همه جانبه این کشور بر بخش‌های اصلی اقتصاد ایران، گفت: آمریکایی‌ها در دو سال گذشته تمام گلوگاه‌های اصلی فعالیت اقتصادی ایران را مسدود کردند، اما با وجود همه این مسائل، امروز با سرافرازی می‌گوییم که اقتصاد ایران اگرچه با مشکلات مختلفی روبرو شد، اما توانست روی پای خود بایستد.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، اسحاق جهانگیری در بیست و سومین سالروز ملی صادرات، از صادرکنندگان به عنوان رزمندگان جنگ اقتصادی و مدافعان کیان و تمامیت ارضی کشور نام برد و با بیان این که قطعا این دوران در تاریخ ایران به ثبت خواهد رسید،افزود: باید دست فعالان عرصه صادرات که توانسته‌اند با وجود فضای بسته و محدودیت‌های مختلف فعالیت کنند را بوسید.
معاون اول رییس جمهور افزود: دولت آمریکا با خروج از برجام فشار سنگین و بی‌سابقه‌ای علیه ملت ایران و جمهوری اسلامی ایران وارد کرد و به صورت آشکار و بدون پرده‌پوشی اعلام کردند که بیشترین درد را به جامعه ایران وارد خواهیم کرد و جنگ اقتصادی بزرگی علیه ایران به راه خواهیم انداخت.
وی افزود: آنها تصورشان این بود که اقتصاد ایران به فروپاشی می‌رسد و مشکلات اقتصادی منجر به شکل گیری اعتراضات می شود و در همین راستا از اردیبهشت سال ۹۷ تا کنون هر روز فشارهای خود را بر اقتصاد ایران افزوده اند که لازم است دانشگاهیان، نخبگان و صاحب نظران این موضوع را مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهند که آیا چنین فشاری ظرف مدت دو سال علیه یک ملت و دولت در تاریخ سابقه دارد؟
معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه میزان صادرات نفت و درآمدهای حاصل از فروش نفت کشور کاهش پیدا کرده است، گفت: آن چه توانسته جایگزین فروش نفت باشد توسعه صادرات غیرنفتی و تلاش‌های فعالان عرصه صادرات است که باعث شده از سال ۹۷ تا کنون میزان تولید و صادرات کشور کاهش پیدا نکند و رشد اقتصادی امروز نسبت به سال گذشته وضعیت بهتری دارد.
وی افزود: براساس آمارها میزان صادرات غیرنفتی در ۸ ماه سال جاری بیش از ۱۶ درصد از نظر وزنی نسبت به سال گذشته رشد داشته است که این یعنی کشتیرانی و بنادر ایران فعالیت گسترده ای داشته و صادر کنندگان نیز ریسک هایی را پذیرفته اند تا در نهایت اقتصاد کشور توانسته روی پای خود بایستد.
جهانگیری با اشاره به اینکه مردم و به خصوص طبقه متوسط و ضعیف جامعه فشار سنگین و شرایط سختی را تحمل می کنند، خاطر نشان کرد: در دو شوک اقتصادی که یکی در سال های ۹۰ و ۹۱ و دیگری در سال های ۹۷ و ۹۸ به کشور وارد شد، قدرت خرید مردم به شدت کاهش یافت که در این راستا دو ماموریت اصلی را باید به طور همزمان دنبال کنیم که یکی سر پا نگهداشتن اقتصاد، تولید، اشتغال و صادرات است و دیگری کمک به وضعیت معیشتی جامعه و به خصوص اقشار کم درآمد است.
معاون اول رییس جمهور ادامه داد: به فضل الهی وضع اقتصاد کشور به همت فعالان اقتصادی بسیار بهتر از آن چیزی است که آمریکا برای کشور ما خواب دیده بود اما در بخش معیشت مردم همواره باید در پیشگاه ملت ایران خصوصا طبقات ضعیف به خاطر صبرشان در برابر مشکلات سر تعظیم فرود آوریم که با تحمل سختی ها و فشارها این روزها را پشت سر می گذارند.
جهانگیری گفت: آن چه می تواند کشور را از این دوره سخت عبور دهد اجماع، همبستگی و انسجام ملی است و هیچ کس نباید به دنبال فرصت طلبی باشد و تصور کند که فرصتی برای تسویه حساب سیاسی فراهم شده است.
معاون اول رییس جمهور با بیان این که امروز ایران در خطر است و آمریکا، سعودی ها و اسرائیل برای لطمه به تمامیت ارضی کشور برنامه ریزی کرده اند، اظهار داشت: راه مقابله با این توطئه ها اجماع ملی است. باید اعتماد، امید و مشارکت مردم را به عنوان مهمترین سرمایه مورد نیاز کشور ارتقاء دهیم و نخبگان، دانشگاهیان و جریانات سیاسی نیز باید کمک کنند که امید مردم به آینده افزایش یابد و در انتخابات پیش روی مجلس شاهد مشارکت همه مردم باشیم چرا که مشارکت در انتخابات می تواند منافع ملی و امنیت ملی را تامین کند.
وی با تاکید بر اینکه صدور بخشنامه‌های لحظه‌ای می‌تواند به صادرات لطمه وارد کند، گفت: مدیر واقعی کسی است که نیازهای کشور را شناسایی و نسبت به آن پاسخ دهد. هر تصمیم و سیاستگذاری ما ممکن است برای یک بخش مفید باشد اما باید ابعاد و زوایای مختلف و تاثیرات آن بر سایر بخش ها را نیز به دقت مورد ارزیابی و بررسی قرار دهیم.
جهانگیری صادرات غیرنفتی را از مهمترین پیشران های اقتصاد کشور برشمرد و گفت: براساس برنامه ریزی ها و تصمیمات اتخاذ شده نظام بانکی ۱۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات برای تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی پیشران اقتصاد پرداخت خواهد کرد که در این راستا واحدهای تولیدی که فعالیت صادراتی دارند در اولویت خواهند بود.
معاون اول رییس جمهور همچنین با اشاره به درخواست های مطرح شده مبنی بر ادغام بانک توسعه صادرات و صندوق ضمانت صادرات گفت: این موضوع در جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی نیز مطرح شد و به وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس سازمان برنامه و بودجه ماموریت داده شد تا طرح پیشنهادی خود را در این خصوص تدوین و ارائه کند.
جهانگیری با تاکید بر این که کشورهای همسایه مهمترین بازارهای هدف صادرات غیر نفتی هستند، گفت: میزان واردات ۱۵ کشور همسایه ما سالانه بیش از ۱۱۰۰ میلیارد دلار است و این در حالی است که ایران سهم اندکی از این بازار را در اختیار دارد.
وی با تاکید بر اهمیت توجه هر چه بیشتر به بازارهای صادراتی کشورهای همسایه افزود: صادرات غیرنفتی ایران به افغانستان از صادرات به کل اتحادیه اروپا بیشتر است و اهمیت صادرات به کشورهای همسایه نظیر عراق، ترکیه و روسیه نسبت به سایر کشورهای اروپایی دو چندان است.
***متولی صادرات مشخص نیست
در ادامه این مراسم رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران ضمن انتقاد از مشخص نبودن متولی امر صادرات گفت: در حوزه صادرات، نهادهای زیادی تصمیم‌گیری می‌کنند، اما یک پاسخگو وجود ندارد؛ در این زمینه لازم است جایگاه سازمان توسعه تجارت به عنوان متولی تجارت کشور باید بازتعریف شود.
غلامحسین شافعی گفت: روز ملی صادرات فرصتی است برای گرامیداشت کسانی که در شرایط استثنایی تحریم‌ها و در کنار مشکلات خودساخته توانستند کیان اقتصادی ایران را در بازارهای جهانی حفظ کنند.
وی امسال را سالی متفاوت برای قدردانی از صادرکننندگان دانست که در این شرایط و علی‌رغم مشکلات در یک سال و نیم گذشته دانست و افزود: صادرکنندگان که به نادرستی از سوی بعضی افراد مورد اتهام قرار گرفتند، امروز ثابت کردند چقدر به کشور علاقه‌مند بوده و به اخلاق حرفه‌ای کسب‌وکار مقید هستند.
رییس اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: توسعه صادرات یکی از راه های دستیابی به رشد اقتصادی و رفاه است و بسیاری از کشورها با تاکید بر صادرات توانستند به رشد بالا دست یابند.
شافعی تصریح کرد: در حالیکه به دلیل تحریم‌ها، فروش نفت و درآمد ارزی کاهش یافته،وضعیت اقتصادی کشور به گونه‌ای سامان یافته که نه تنها تولیدات صادرات محور مورد توجه نبودند، در بعضی موارد نیز به بحرانی‌تر شدن آنها دامن زده شد.
وی معتقد است در چند ماه گذشته تغییر رویکرد در سیاستگذاری‌ها مشهود است و وضعیت صدور بخشنامه‌های ناگهانی، متعادل‌تر شده است.
رییس اتاق بازرگانی ایران خاطرنشان کرد: باید در هر نوع تصمیم‌گیری اقتصادی، تبعات و تاثیرات آن بر سایر موئلفه‌های اقتصادی سنجیده شود چرا که گاهی ضررهای آن تصمیم بیش از منافع آن است.
وی با تاکید به اهمیت تامین مالی صادرات افزود: سهم مانده تسهیلات سیستم بانکی به بخش صادرات از سال ۸۴ روند کاهشی داشته و اکنون رقم ناچیزی است.
شافعی با اشاره به مالیات ارزش افزوده صادرات افزود: قبلا تعیین شده بود که مالیات بر ارزش افروده صادرکنندگان طی یک ماه به آنها بازگردانده شود که هیچگاه اجرایی نشد؛ در لایحه بودجه تصمیم گرفته شد تا صادرکنندگان ارز را برنگردانند مالیات ارزش افزوده آنها پرداخت نشود. اکنون گفته می‌شود دو هزار تا ۲۵۰۰ میلیارد تومان پول صادرکننده در سازمان امور مالیاتی است .
شافعی همچنین پیشنهاد داد: با الحاق صندوق ضمانت توسعه و بانک توسعه صادرات، می‌توان در ایران اگزیم بانک تاسیس کرد تا صادرات را از این وضعیت نجات دهیم.
***اتاق بازرگانی متولی روز ملی صادرات شد
همچنین وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران با تاکید بر اینکه سیاست دولت، محوریت بخشیدن به تشکل‌هاست، اعلام کرد: در این راستا، اتاق بازرگانی ایران از سال آینده، متولی برگزاری مراسم روز ملی صادرات خواهد شد.
رضا رحمانی گفت: امسال برگزاری روز ملی صادرات با کمی تاخیر روبرو شده، هرچند در ماهیت آن تفاوتی ایجاد نکرده است.
وی درباره دلایل این تاخیر توضیح داد: نخست اینکه روز ملی صادرات با دهه آخر ماه صفر همزمان شده بود؛ دوم اینکه ماه‌های قبل به سازمان توسعه تجارت اعلام کردم اتاق بازرگانی باید متولی روز ملی صادرات باشد. در آن زمان این مساله جدی نگرفته شد و امروز هم خواسته ام ۱۰۰ درصد محقق نشده است.
وزیر صنعت خاطرنشان کرد: سیاست دولت این است که تشکل‌ها در محوریت باشند و گفته بودم در این برنامه برایم زمان سخنرانی لحاظ نکنند؛ زیرا یکی از راه های غلبه بر تحریم، حضور مردم و فعالان اقتصادی است.
وزیر صنعت خطاب به رییس اتاق بازرگانی ایران گفت: برگزاری مراسم روز ملی صادرات از سال آینده بر عهده اتاق بازرگانی ایران قرار خواهد گرفت و وزارت صنعت هم از این امر پشتیبانی می کند.
رحمانی افزود: روزانه ۴۴ قلم کالای تولیدی کشور و همچنین ۱۰۰ قلم کالای پر مصرف روزمره مردم در سطح بازار رصد می‌شود. این ۴۴ قلم کالای تولیدی در هفت ماه گذشته غیر از دو گروه خانواده خودرو و آلومینیوم ، روند افزایشی داشته است. گروه خودرو، تولید وانت و نیسان رشد مثبت داشته است.
وی اعلام کرد: روند تولید افزایشی است، اما هنوز در این بخش ظرفیت خالی وجود دارد و دسترسی نیافتن به منابع مالی و مشکل نقدینگی مهمترین دلیل فعال نشدن ظرفیت خالی واحدهای تولیدی است.
وزیر صنعت خطاب به فعالان اقتصادی حاضر در این مراسم گفت: دوره‌های پیش که جهش نرخ ارز رخ داد، زیرساخت‌ها برای افزایش صادرات مهیا نبود و لازم است این زیرساخت‌ها را هرچه سریع‌تر تقویت کنیم.
رحمانی با بیان اینکه موانع قانونی برای صادرات وجود ندارد، تاکید کرد: توسعه صادرات در شمار هفت محور دستور کار وزارتخانه محسوب می شود و از جمله صادرات به کشورهای همسایه نیز دنبال خواهد شد.
***تجلیل از ۴۴ صادرکننده نمونه و ممتاز در مراسم سالروز ملی صادرات ۹۸
همچنین رئیس کل سازمان توسعه تجارت نیز گفت: صادرکنندگان نمونه سال جاری در این شرایط جنگ اقتصادی توانستند به عنوان نمونه بدرخشند، کشور تاکنون چنین تجربه سختی را در تجارت خارجی و فشار حداکثری نداشته هست.
حمید زادبوم افزود: نامگذاری روز ملی صادرات دستاویزی برای ارتقای سطح فرهنگ عمومی کشور در این حوزه و توجه به ضرورتها و بایسته های آن است.
وی ادامه داد: جهادگران حوزه تجارت خارجی تمام تلاش خود را برای نیل به اهداف تجارت خارجی به کار بسته اند.
زادبوم اضافه کرد: امسال تلاش شد تا فرایند انتخاب صادرکنندگان به صورت الکترونیکی برگزار شود.
وی اعلام کرد: بیش از ۳۰۰ متقاضی در بیش از ۷۰ گروه کالایی و خدماتی برای کسب عنوان صادرکننده نمونه به رقابت پرداختند که ۴۳ صادرکننده نمونه و ممتاز انتخاب شدند.
رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران گفت: از ۴۴ صادر کننده نمونه امسال ۹ صادرکننده در حوزه کشاورزی و ۹ صادرکننده در حوزه خدمات و بقیه در حوزه صنعت و معدن بوده است.
زادبوم افزود: دو سوم صادرات کالاهای غیرنفتی با ارزش افزوده پایین بوده که برنامه ریزی برای صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا در دست انجام است.
وی ادامه داد: علاوه بر ۲۴ میلیارد دلار صادرات سال گذشته، ۱۰۰ میلیارد دلار ظرفیت صادراتی به کشورهای همسایه شناسایی شده است.
معاون وزیر صمت تصریح کرد: رویکرد ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه تجارت ایران، در سال جاری توسعه صادرات به ۱۵ کشور همسایه برای رسیدن به یک جهش صادراتی است.
رئیس کل سازمان توسعه تجارت اضافه کرد: امسال با تاکیدات وزیر صمت بر توجه به شرکت های صادراتی دانش بنیان، با کمک معاونت علمی و فناوری رییس جمهور صادرکنندگان نمونه شرکتهای دانش بنیان نیز شناسایی و تقدیر می شوند.
زادبوم تاکید کرد: صادرکنندگان نمونه باید به عنوان رزمندگان ویژه جنگ تحمیلی شناخته می شوند و سازمان توسعه تجارت ایران با افتخار به عنوان پشتیبان آنها کار می کند.
وی افزود: به ثمر رسیدن موافقتنامه های تجارت ترجیحی به خصوص در چارچوب موافقتنامه موقت اتحادیه اوراسیا، ظرفیت جدید صادراتی را برای کشور فراهم می کند.
زادبوم اعلام کرد: در مراسم امسال به صادرکنندگان نمونه کارت ویژه اعطا می شود که امیدواریم توسط دستگاه های ذیربط، ارایه خدمات ویژه به آنها لحاظ شود.
