اقتصاد وابسته به نفت و خام فرذوشی اگرچه ممکن است بتواند موفقیت‌هایی به دست آورد اما قطعا مسر توسعه آن کوتاه بوده و با کوچکترین مشکلات و تغییرات در بازارهای داخلی ئ خارجی آسیب خواهد دید.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، توسعه اقتصادی ارزشمند است که در بستر اقتصاد غیرنفتی و با اتکا بر دانش نیروی انسانی و ایجاد ارزش افزوده در بخش‌های مختلف به دست آمده باشد.
آنچه مسلم است چنین اقتصادی اثرپذیری کمتری از تحولات داخلی و خارجی داشته و تحولات بخش‌های دیگر خصوصا رفتارهای سیاسی اثرگذاری کمتری بر آن دارد و حتی می‌توان مدعی شد که اقتصاد‌های قدرتمند نه تنها از تحولات سیاسی اثرپذیری ندارند که می توانند بر رفتارهای سیاسی دیگر کشورها اثرگذار باشند.
در این خصوص محمدمهدی راسخ دبیر کل سابق اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در گفتگو با خبرنگار جهان اقتصاد با بیان اینکه در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران برنامه‌ریزی انجام شده‌بود مبنی براینکه یک شورای اقتصادیی و یک شورای مشورتی روابط اقتصادی خارجی کشور را مورد بررسی قراردهند، اظهارداشت: براساس بررسی‌های این شورای بهترین بازارها برای ایران، کشورهای همسایه هستند، خصوصاً که ایران از معدود کشورهایی است که با بیش از ۱۶ کشور با جمعیتی بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در ارتباط است که اگر کشور هند را نیز به عنوان همسایه در نظر بگیریم، این بازار وسعت زیادی پیدا می‌‌کند.
راسخ ادامه داد: توسعه روابط تجاری خصوصاً با کشورهایی که با آنها دارای مرز مشترک هستیم به دلیل اینکه هزینه‌های حمل و نقل به حداقل کاهش می‌یابد، اهمیت بیشتی دارد.
عضو پیشین هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با ابراز تأسف از اینکه اقتصادی ایران تخصص بالایی در از دست دادن فرصت‌ها دارد، اظهارداشت: نمونه آن را می‌توان در اتفاقی که پس از فروپاشی شوروی سابق پیش آمد مشاهده کرد، چراکه فرصت بسیار خوبی برای حضور در بازار کشورهای CIS فراهم شد که به دلایل مختلف آن را از داست دادیم و کشورهای دیگر جایگزین ما شدند و این اتفاق در بازار کشورهایی چون پاکستان، افغانستان و عراق نیز تکرارشد.
وی تصریح کرد: باید در سطح کشور یک برنامه‌ریزی کلان شکل بگیرد تا مشخص شود که به چه شکلی می‌توانیم بازارهای هدف خود را حفظ کنیم.
دبیرکل سابق اتاق بازرگانی تهران اهمیت حفظ سرزمینی که در جریان جنگ فتح می‌شود را به عنوان مثال مطرح‌کرد و توضیح‌داد: اگر نتوان این سرزمین را حفظ کرد با حمله دشمن از دست رفته و خسارات زیادی تحمیل می‌شود و در برقراری تجارت با دیگر کشورها نیز این روند صادق است و اگر پس از حضور در بازار هدف خصوصا بازار کشورهای همسایه که هم از نظر جمعیت و هم از منظر کاهش هزینه‌های تجارت اهمیت دارند، نتوانیم آنها را حفظ کنیم، هزینه سنگینی بر اقتصاد کشور تحمیل می‌شود.
وی افزود: متاسفانه همیشه شرایط به گونه‌ای بوده که نتوانستیم از فرصت‌هایی که پیش روی اقتصاد کشور قرارمی‌گیرد به خوبی استفاده کنیم و برای رفع این معضل باید در کشور بخش خصوصی و دولتی برنامه‌ای مشخص تدوین کنند که در بخش خصوصی این مهم عمدتا برعهده اتاق‌های بازرگانی است و در دولت نیز باید مجموعه‌ای متشکل از وزارت‌خانه‌های امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی و امور خارجه شکل گرفته و با ایجاد برنامه‌ای مشخص مفهوم واقعی توسعه صادرات غیرنفتی را تحقق بخشند.
عضو پیشین هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران با تأکید براینکه مسلما بازارهای داخلی کشور تکاپوی رشد اقتصادی و اشتغالزایی لازم را ندارند، گفت: برای اینکه بتوانیم به رشد اقتصادی مد نظر و اشتغالزایی مورد نیاز کشور دست پیدا کنیم و بیکاری را از بین ببریم باید با حجم صادرات غیرنفتی را افزایش دهیمو از این رو دولت و بخش خصوصی باید برای حضور و حفظ بازارهای هدف صادراتی تمام توان خود را به کار گیرند تا بتوانیم از ورود رقبا و حذف تجار و صنعتگران ایرانی در بازار دیگر کشورها ممانعت کنیم.
راسخ در خصوص نقش متقابل سیاست و اقتصاد بر یکدیگر، گفت: باید هماهنگی مناسبی بین بخش اقتصاد و سیاست کشور وجود داشته‌باشد، چنانکه در تمام دنیا نیز شاهد این موضوع هستیم که از اقتصاد به عنوان یک ابزار سیاسی قدرتمند و اثرگذار استفاده می‌شود و وقتی بین کشورهای اختلافی پیش می‌آید، گزینه نظامی در اولویت نیست و استفاده از ابزار اقتصادی برای تحت فشار قراردادن کشورها استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: در ایران نیز باید این هماهنگی میان اقتصاد و سیاست وجود داشته باشد و بتوانیم از توانایی‌های اقتصادی برای رفع مشکلات سیاسی استفاده کنیم و اجازه ندهیم شرایط سیاسی به اقتصاد آسیب برساند و اگر مبنی را براین موضوع قرار دهیم می‌توانیم به موفقیت اقتصادی کشور امیدوار باشیم.
دبیرکل سابق اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر توانمندی‌های اقتصادی ایران، اظهارداشت: ایران در ذخایسر نفت و گاز در رتبه‌های اول و دوم جهان قرار دارد و در بخش مواد معدنی کمتر کشوری وجود دارد که بتواند در بیش از ۶۰ نوع ماده معدنی فعالیت داشته باشد و این در حالی است که در بسیاری از مواد معدنی در رتبه‌های اول تا دهم دنیا قرار داریم.
وی با بیان اینکه در حوزه‌های دیگر چون نیروی انسانی، میزان تحصیلات، کشاورزی و حتی برخی تولیدات صنعتی ایران دارای رتبه بالایی در میان کشورهای جهان است، مطرح‌کرد: باید از این پتانسیل‌ها استفاده شده و با بهبود شرایط اقتصادی و ایجاد بسترهای لازم برای توسعه، مشکلات اقتصادی را رفع و مسیر توسعه را هموار کرد.
عضو اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه نباید فراموش کنیم که بسیاری مشکلات دیگر د رحوزه‌های اقتصادی و اجتماعی متأثر از معضلاتی چون بیکاری است، افزود: باید با تمرکز بر توانمندی‌ها و داشته‌های اقتصادی شرایط را برای رسیدن به رشد اقتصادی بالا، پایدار و مستمر فراهم کرده و در ادامه شرایطی را فراهم آوریم که این رشد اقتصادی در بستر فعالیت‌های اقتصادی غیرنفتی تحقق یابد، چراکه رشد اقتصادی حاصل از افزایش حجم و قیمت نفت و یا حتی خام فروشی حاصل می‌شود پایدار و ارزشمند نبوده و باید با ایجاد ارزش افزوده در حوزه اقتصاد غیرنفتی به رشد و توسعه اقتصادی دست پیدا کنیم.
