انتقاد مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر از همکاری ایران و سیتروئن

گروه خودرو مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر در بیانیه‌ای با بیان اینکه همکاری گروه سایپا با شرکت سیتروئن ارزش افزوده جدیدی در حوزه انتقال تکنولوژی ایجاد نمی‌کند، تاکید کرد: ورود بی‌ضابطه خودرو سازان خارجی موجب از دست رفتن فرصت‌هایی همچون بازار فروش و تضعیف توان داخلی خواهد شد. در بخشی از این بیانیه آمده است: اخیرا در خبرها گمانه‌هایی مبنی بر فروش قسمتی از سهام سایپا به سیتروئن بود تا اینکه روز گذشته منصور اعظمی رئیس هیئت عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) از نهایی شدن همکاری سیتروئن و سایپا خبر داد و گفت «حدود ۱۸ تا ۲۴ ماه آینده تولید مشترک سیتروئن و سایپا وارد بازار ایران می شود». گروه خودرو مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر با اشاره به مشکلات مالی گروه سایپا و تصمیم سازمان گسترش و نوسازی به تغییر مدیرعامل و انتصاب مدیرعامل جدید افزود: به نظر می‌رسد وزارت صنعت و گروه سایپا راه‌برون رفت از این معضلات را در پاک کردن صورت مسئله و فروش قسمت قابل توجهی از سهام یکی از مهمترین زیرمجموعه های خود می بینند. در بخش دیگری از این نامه تصریح شده است: در سال ۱۹۷۶ برای جلوگیری از ضرر شرکت سیتروئن، با پیشنهاد دولت فرانسه این شرکت با شرکت پژو ادغام شد. پس از این تاریخ این دو شرکت از پلت فرم‌های مشترک برای تولید محصولاتشان استفاده می کنند که در جدول ذیل خودروهای تولید شده بر روی پلت فرم های PF1، PF2 و PF3 (پلت فرم دو دهه شرکت پژو سیتروئن) مشاهده می شود. مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر یادآور شد: با توجه به قرارداد اخیر ایران خودرو با شرکت پژو، همکاری گروه سایپا با شرکت سیتروئن چه ارزش افزوده جدیدی در حوزه انتقال تکنولوژی می‌تواند ایجاد کند؟ در بخش دیگری از این نامه تصریح شده است: شرکت سیتروئن در سال‌های اخیر با مشکلات عدیده‌ای روبرو بوده و با افت شدیدی مواجه شده است، به طوری که رتبه تولید این خودروساز از رتبه ششم درسال ۲۰۱۱ به رتبه دهم درسال ۲۰۱۴ تنزل یافت. در سال ۲۰۱۴ دولت فرانسه برای جلوگیری از ورشکستگی این خودروساز ۱۳٫۷ درصد از سهامش را خریداری کرد و شرکت چینی دانگ فنگ نیز، ۱۳٫۷ درصد دیگر از سهام آن را خرید. همچنین بر مبنای گزارشات اتاق فکرهای معتبری نظیر اتاق فکر KMPG ، این شرکت چشم انداز تاریکی داشته و بر مبنای نظرسنجی از ۲۰۰ نفر از مدیران صنعت خودرو در سراسر جهان، این شرکت رو به ادغام یا ورشکستگی می رود. گروه خودرو مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر اضافه کرد: با این وجود این سوال به وجود می آید که گروه سایپا با چه توجیهی به سراغ این شرکت رفته است و قصد دارد سهام سایپا کاشان را به این شرکت بفروشد؟ این سوال در مورد قرارداد پژو و ایران خودرو نیز صادق است. در بخش دیگری از این نامه آمده است: شرکت‌های خودروسازی در کشور ما طی سالیان متمادی تحت حمایت‌های زیادی از دولت و حاکمیت قرار داشته‌اند تا از این فرصت استفاده کنند و مراتب بلوغ را طی کنند. یکی از این حمایت‌ها دراختیار داشتن بازار بزرگ داخلی بوده است. این نامه می‌افزاید: اکنون به نظر می‌رسد پس از عدم استفاده از این حمایت طولانی مدت قصد دارند نه تنها این بازار بزرگ را بلکه بازار بزرگ صادراتی منطقه را نیز به خودروسازان خارجی واگذار کنند. بازار فروش مهمترین و بزرگترین فرصت برای هر خودروساز است که به نظر می‌رسد خودروسازان داخلی به راحتی و برای مدت طولانی، در حال از دست دادن این فرصت هستند. مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر اضافه کرد: آیا بهتر نیست برای حل مشکلات مالی و کمبود نقدینگی، دارایی‌های مازاد غیرمرتبط با کسب و کار اصلی سایپا و یا شرکت‌های متعددِ غیر مفیدِ زیر مجموعه، که بلای جان این شرکت شده را فروخت و یا معضل مالکیت چرخه‌ای درون سایپا (خرید بخشی از سهام شرکت‌های مادر توسط شرکت های وابسته) که منجر به خروج مقدار زیادی از نقدینگی این شرکت از چرخه تولید شده است را اصلاح کرد؟ در پایان این نامه آمده است: به نظر می‌رسد که نه تنها راه حل مشکلات مالی و تامین نقدینگی، در فروش سایپا کاشان نیست بلکه انتقال دانش فنی نیز با ابهام بسیار جدی روبرو است. ضمن اینکه سرمایه‌گذاری و ورود بی ضابطه خودرو سازان خارجی موجب از دست رفتن فرصت هایی همچون بازار فروش و تضعیف توان داخلی خواهد شد که مغایر با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است و می‌تواند از مصادیق نفوذ باشد.