عليرضا نادري با اشاره به نامگذاري سال 93 به نام سال فرهنگ و اقتصاد گفت: متأسفانه در چند ماه گذشته هيچ کوششي در زمينه بهبود فرهنگ صورت نگرفته است و فقط سخنان مقام معظم رهبري به گرافيک و شعار تبديل شده است اما هيچ عمل خلاقانه‌اي را شاهد نيستيم.
به گزارش ايسنا، سخنگوي خانه تئاتر خطاب به تشکيلات فرهنگي ادامه داد: ما از دستگاه‌هاي فرهنگي مي‌خواهيم درباره تصميم‌گيري‌هايشان پاسخگو باشند تا ما بتوانيم اين تصميمات را ارزيابي کنيم اما متاسفانه برغم نامگذاري امسال به عنوان سال فرهنگ و اقتصاد، شرايط فرهنگي همچنان مايوس کننده است.
عليرضا نادري با همراهي ايرج راد به عنوان سخنگو و مدير عامل خانه تئاتر در نشستي که روز 30 تير ماه در محل خانه تئاتر برگزار شد به تشريح فعاليت‌هاي هيات مديره جديد اين تشکل صنفي پرداختند.
دستگاه‌ها فرهنگي دچار بي‌هدفي و چند پارگي هستند
در اين نشست، عليرضا نادري سخنگوي خانه تئاتر گفت: پيشنهاد ما اين است که دستگاه‌هاي فرهنگي وضعيت خود را شناسايي کنند و تشخيص بدهند در چه موقعيتي قرار دارند. اولين تشخيص ما به عنوان هنرمندان و صنف تئاتري‌ها درباره تئاتر ايران است که اين هنر دچار چندپاره‌گي، بي‌هدفي و عدم استفاده از کارشناسان در طول سي‌ و اندي سال گذشته است.
چند کارگروه تازه در خانه تئاتر
اين هنرمند از تعريف چند کار گروه جديد در خانه تئاتر خبر داد و بر لزوم بروز شدن اعضاي اين تشکل صنفي تأکيد کرد.
نادري توضيح داد: در حال حاضر طرح گسترده‌اي با عنوان گسترش فضاهاي نمايشي تعريف شده که طراحش علي اصغر دشتي است و با همراهي بهزاد فراهاني اين طرح را پيگيري مي‌کنند. اولين گام اين طرح، شناسايي فضاهاي نمايشي است و در مرحله بعدي ساخت سالن‌هاي پرتابل را براي سال آينده پيگيري مي‌کنيم.
او از انجام مکاتباتي با اسحاق جهانگيري معاون اول رياست جمهوري براي تشريح اهداف اين طرح خبر داد و اظهار اميدواري کرد: اين جلسه به زودي برگزار شود.
در ادامه اين نشست، ايرج راد مدير عامل و نايب رئيس هيأت مديره خانه تئاتر در پاسخ به اين پرسش که وزارت ارشاد تاکنون چقدر تلاش کرده براي اجراي برنامه‌هايش از کمک‌هاي صنف خانه تئاتر کمک بگيرد و بخشي از وظايف خود را به اين صنف واگذار کند، توضيح داد: در جلسات عمومي که با حضور آقاي وزير و حتي آقاي رئيس جمهور برگزار شده، بارها عنوان شده که قرار است بخشي از امور به تشکل‌هاي صنفي واگذار شود اما تا به امروز هيچ گونه حرکت و کار اجرايي صورت نگرفته است. البته برخي از سوي بخش‌هاي پايين‌تر مديريتي پيشنهاداتي به خانه تئاتر ارائه شده که در حيطه وظايف اجرايي ما نيست.
راد تصريح کرد: ما به عنوان صنف مي‌توانيم نظرات خود را مطرح کنيم اما وظيفه ما اين نيست در برخي از امور وارد شويم و مثلا نمايندگاني به شوراي نظارت و ارزشيابي يا شوراي انتخاب آثار بفرستيم. وظيفه ما حمايت از صنف تئاتر است و در اين راستا مي‌توانيم در اموري مانند آموزش، پيشنهادات متعددي ارائه کنيم.
در همين زمينه عليرضا نادري هم توضيح داد: وظايف صنف و حاکميت مشخص است. همان‌طور که حاکميت با تعيين موضع خود نسبت به صنف، واکنش آن صنف را نسبت به خود مشخص مي‌کند.
اين نمايشنامه‌نويس و کارگردان تئاتر افزود: ما فعلا از حقوق قانوني خود در مخالفت با برخي تصميمات دولتي استفاده نمي‌کنيم اما مي‌توانيم با برخي تصميمات مخالفت و راهکارهاي بهتري را جايگزين کنيم. البته گفت‌وگوهايمان همچنان ادامه دارد و اميدواريم به نتيجه بهتري برسيم.
نادري با تشريح وظايف خانه تئاتر به عنوان يک صنف خاطرنشان کرد: خانه تئاتر کار اجرايي نمي‌کند اما به عنوان مکاني که اعضاي آن خانواده تئاتر است، اگر عزمي جدي در حاکميت ببيند، مي‌تواند پيشنهادهاي متحول‌کننده بدهد ولي اولين گام اين است که سيستم بروکراسي دولتي فرهنگ، خود را بشناسد. در حال حاضر معلوم نيست برنامه‌هاي فرهنگي اين مملکت چه اهدافي را دنبال مي‌کند.
نويسنده و کارگردان نمايش‌هاي "پچپچه‌هاي پشت خط نبرد" و "چهار حکايت از چندين حکايت رحمان" با اشاره به معناي ريشه‌اي فعاليت تئاتري متذکر شد: از نظر ما فعاليت تئاتري فقط اجراي تئاتر نيست ولي مديران فکر مي‌کنند تئاتر فقط شامل اجراي نمايش مي‌شود. در حالي که تئاتر، فعاليتي است که توانايي تربيت، حل مسائل هستي و مسائل بسيار ريشه‌اي‌تر را دارد اما در يک سال اخير هيچ فعاليت ريشه‌اي صورت نگرفته است.
اين استاد دانشگاه اضافه کرد: تلاش ما در خانه تئاتر نقد رفتارها بر مبناي علم است و طبق اين اصول آماده گفت‌وگو با مرکز هنرهاي نمايشي و معاونت هنري هستيم.
در همين زمينه ايرج راد نيز عنوان کرد: اگر از تئاتر حمايت معنوي بشود، حمايت مادي را هم به دنبال خواهد داشت اما در حال حاضر آشنا نبودن مسوولان با تئاتر باعث شده همچنان مشکلات زيادي در اين حوزه وجود داشته باشد.
در بخش ديگري از اين نشست، نادري درباره حضور اعضاي جديد در ترکيب هيأت مديره خانه تئاتر توضيح داد: پايان دوره رياست جمهوري احمدي نژاد بسيار يأس‌آلود بود. همه به فکر تغيير بوديم و ضرورت اين تحول در هر يک از ما امري قطعي بود. بنابراين طبيعي بود تئاتر هم به اين تحول نياز داشته باشد. هرچند متأسفانه امروزه دچار نوعي خلأ ايده در اين هنر هستيم اما به هر حال، وقتي به بن‌بست مي‌رسيم،‌ اولين گام بازگشت به درون است.
کارگردان نمايش "کوکوي کبوتران حرم" اضافه کرد: فکر کرديم تحول تئاتر را از صنف خود آغاز کنيم و در همين راستا اولين اقدام‌مان تعريف چند گروه از جمله کارگروه به‌سازي اعضا، گسترش فضاهاي فرهنگي، ترجمه، پژوهش، تأمين مالي تئاتر از طريق سازمان‌هاي مردم نهاد و ... است که برخي از اين کارگروه‌ها مانند کارگروه به‌سازي و گسترش فضاهاي فرهنگي و ... فعاليتشان را آغاز کرده‌اند.
نادري که خود رياست کارگروه به‌سازي اعضا را بر عهده دارد،درباره وظايف اين کارگروه تصريح کرد: بسياري از اعضاي خانه تئاتر روزگاري هنرمند بوده‌اند اما امروزه متناسب با شرايط علمي روز پيشرفت نکرده‌اند. خانه تئاتر نيازمند اعضاي فعال، قبراق و پويا است، مثلا آقاي انتظامي با اينکه که 90 ساله هستند، همچنان اين ويژگي‌ها را دارند. بنابراين کوشش ما بروز شدن اعضا است.
نويسنده"اين قصه را ايرانيان نبشته‌اند" از تأکيد بر مفهوم اخلاق در تئاتر به عنوان يکي ديگر از اصول کارگروه به‌سازي اعضاي خانه تئاتر نام برد و يادآور شد: در طول اين سال‌ها بسياري از نخبگان از صنف رويگردان بوده‌اند و خانه تئاتر هم به دليل مشکلات خود و پرداختن به امور جاري تئاتر، نتوانسته آنان را جذب کند اما همين‌جا از همه مخالفان و منتقدان خانه تئاتر دعوت مي‌کنم ديدگاه‌ها و نظرات خود را به صورت مکتوب به ما ارائه دهند.
نادري تأکيد کرد: ما به خانه تئاتر آمديم چون در درجه اول، حيات تئاتر برايمان مهم بود زيرا متأسفانه اين هنر، حيات خود را از دست داده است. بسياري از هنرمندان ما يا در گذشته هستند و يا مشغول روياپردازي در آينده‌اي که معلوم نيست چگونه خواهد بود. در حال حاضر ما در مرحله تشخيص هستيم و در مرحله بعد الگوهاي خود را گسترش مي‌دهيم. ما به دنبال گسترش اجراي تئاتر نيستيم بلکه به دنبال گسترش رفتار تئاتري هستيم.
او همچنين خطاب به اعضاي خانه تئاتر گفت: سخن من اخطار به اعضاي ماست. بسياري از اعضا نسبت به صنف واکنش ندارند که از آنان ميخواهم رخوت را کنار بگذارند و اميدوارم اين فضاي کسالت‌بار فرهنگي به تدريج از بين برود.
نويسنده"ديوار" با بيان اينکه به عنوان يک شخص حقيقي سخن مي‌گويد، از مميزي‌هاي هنري در سال‌هاي گذشته انتقاد کرد و افزود: مميزي‌هاي بي‌هدف و بدون تميز در امور هنري، باعث شد در امر فرهنگ به بن‌بست برسيم.
نادري يادآور شد: قوانين نظارت بر شوراي عالي انقلاب فرهنگي و خود مرکز هنرهاي نمايشي در حال ارزيابي است و قرار است ما هم ناظر فعال باشيم. بخش عمده مشکلات فرهنگي ما نظري است چون ديدگاهي وجود ندارد.
در اين نشست، ايرج‌ راد در پاسخ به پرسشي درباره وضعيت قرارداد تيپ هنرمندان تئاتر که بر مبناي آن دستمزد هر هنرمند با توجه به يک سري شاخصه‌ها تعريف مي‌شود، توضيح داد: همواره پيگير اين قرارداد بوده و هستيم. در حال حاضر نيز چند جلسه با معاون هنري جديد برگزار کرده و اين موضوع را مطرح کرده‌ايم. آقاي مرادخاني هم عملا و زبانا موافق قرارداد تيپ است و سعي دارد آن را اجرا کند اما به دليل مشکلات مالي هنوز در چالش هستيم و کارگروه مشخصي براي به نتيجه رسيدن آن تشکيل نشده است.
مديرعامل خانه تئاتر درباره وضعيت بيمه اعضايي که به تازگي مي‌خواستند بيمه بشوند، نيز گفت: بيمه اعضاي جديد با مشکل روبرو شده بود اما صندوق بيمه هنرمندان راهکارهاي ديگري را پيش رو گذاشته و قرار است در جلسه امروز هيأت مديره، دکتر ارجمندي مديرعامل صندوق بيمه هنرمندان حضور داشته باشند و در اين زمينه پاسخ بدهند.
ايرج راد و عليرضا نادري در پايان اين نشست يادآور شدند که خانه تئاتر همچنان پيگير امور جاري تئاتري‌ها است اما به نتيجه رساندن مسايل ريشه‌اي نيازمند گذر زمان است و نمي‌تواند به زودي به نتيجه برسد.