نامه صريح و کارشناسي جامعه دامپزشکان به وزير بهداشت درباره روغن پالم

 آقاي وزير مصرف روغن پالم در روغن هاي سرخ کردني بيشتر است يا لبنيات؟!‏

جامعه دامپزشکان ايران در نامه اي  سرگشاده، شجاعانه و مستدل خطاب به وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشکي اظهارات اخير وزير بهداشت و اقدامات اين وزارتخانه در خصوص مصرف پالم در صنعت لبنيات را به چالش کشيد.‏
در اين نامه كه به امضاي‎ ‎‏ دکترحميد قماشچي، رييس هيات مديره جامعه دامپزشکان خطاب به دکتر هاشمي وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشکي رسيده است آمده است: جامعه دامپزشکان ايران به عنوان قديمي‌ترين نهاد صنفي دامپزشکي کشور با داشتن حدود 5 هزار عضو (دکتر دامپزشک عمومي و متخصص) و نيز کميته‌هاي تخصصي متعدد، ازجمله کميته تخصصي "بهداشت مواد غذايي" که بيش از پنجاه صاحب‌نظر و دامپزشک متخصص از دانشگاهيان و مسؤولان فني- بهداشتي کارخانجات صنايع لبني، فراورده‌هاي گوشتي، صنايع غذايي دريايي و غيره عضو آن هستند، بعد از اظهار نظر اخير حضرت عالي در مورد استفاده از روغن پالم در لبنيات، به دنبال پاسخ به سؤالاتي بود که در هيچ‌يک از اظهارات بعدي جناب عالي و سازمان‌ها و زير مجموعه‌هاي ذي‌ربط آن وزارتخانه از جمله سازمان غذا و دارو، هرگز به آن پاسخ داده نشد. لذا جامعه دامپزشکان ايران که با داشتن کميته تخصصي بهداشت مواد غذايي، وقايع مرتبط با سلامت غذاهاي با منشأ دامي را به طور دقيق و دايمي رصد مي‌نمايد، بعد از گذشت مدت زماني که به نظر مي‌رسيد براي پاسخ به سؤالات ايجاد شده در ذهن متخصصان بهداشت مواد غذايي کافي باشد، آن‌ها را هم از جناب عالي و زيرمجموعه‌هاي آن وزارتخانه پرسيده و هم در معرض افکار عمومي قرار مي‌دهد:‏
‏1- تا قبل از فرمايش اخير جنابعالي، از سال 1386 تا 1392 براي هشت فراورده لبني و غير لبني شامل پنير پروسس آنالوگ، روغن جانشين کره کاکائو، بستني، پنير تازه آنالوگ، بستني پروبيوتيک، پنير خامه‌اي آنالوگ، پنير پيتزا پروسس آنالوگ و شير خشک صنعتي با چربي گياهي، استاندارد ملي نوشته شده بوده است. در تدوين اين استانداردها، نمايندگان و کارشناسان آن وزارتخانه حضور داشته و صورتجلسات را تمام و کمال، امضا نموده‌اند. آيا دانش و اطلاعات فني و تخصصي ايشان، از زمان تدوين استانداردهاي فوق، تا زمان اظهار نظر جناب عالي، تغيير کرده است؟ آيا دانش ايشان در زمان حضور درجلسات کافي نبوده است؟ آيا سندي مبني بر اعتراض وزارت بهداشت به اين استانداردها وجود دارد؟
‏2- بر مبناي استانداردهاي فوق، تعداد 261 فقره پروانه ساخت، براي فراورده‌هاي لبني داراي روغن پالم توسط آن وزارتخانه صادر شده است که بيشترين آن مربوط به خامه گياهي (152 فقره) و کمترين آن مربوط به پنير خامه‌اي آنالوگ (6 فقره) بوده است. اگر صدور پروانه ساخت توسط آن وزارتخانه، تأييدي بر استفاده از روغن پالم دراين محصولات نبوده، پس نشانه چه بوده است؟ آيا در زمان صدور پروانه‌ها، دقت و بررسي کافي صورت نمي‌گيرد؟
‏3- بعد از جنجالي که به دنبال فرمايش جناب عالي در سطح کشور در مورد صنعت لبنيات به راه افتاد، با مصاحبه‌هاي ضد و نقيض مسؤولان محترم آن وزارتخانه- که به نظر مي‌رسيد سعي دارند به نوعي عواقب مترتب از فرمايشات جناب عالي را بر صنعت لبنيات کاهش دهند- اعلام گرديد که "در مجموع در 32 فراورده لبني، تخلف ديده شده است، که در برخي قطعي بوده و در برخي، نياز به بررسي بيشتر دارد". سؤال اينجاست که اين تعداد فراورده داراي تخلف، چه کسري از بيش از 1070 برند لبني را شامل مي‌شوند و آيا امکان‌پذير نبود که وزارت متبوع جناب عالي، قبل از اقدامي هيجاني و نه از سر "اعتدال"، ابتدا اين تعداد محصول تقلبي را شناسايي و سپس براي تنوير افکارعمومي، آن‌ها را "به نام" به دادگاه صالحه معرفي نمايد تا متخلفان صنعت لبنيات از زحمتکشان اين صنعت بازشناخته شوند؟
‏4- براي شناسايي اسيدهاي چرب موجود در اين فراورده‌ها، نياز به امکانات تخصصي همچون دستگاه جي.سي مس در آزمايشگاه‌هاي کنترل مواد غذايي است، از آن مقام محترم استدعا دارد روگرفت برگه‌هاي پاسخ آزمايش‌ها را ضمن انتشار عمومي، به دفتر اين جامعه هم ارسال نمايند تا مورد بررسي متخصصان بهداشت مواد غذايي اين جامعه قرار گيرد. سؤال مهم در اين بند اين است که آيا در مدت 48 ساعت بعد که توسط سازمان غذا و دارو در اخبار سراسري مطرح گرديد که "همه لبنيات‌ها از فردا صبح سالم هستند!!" حقيقتاً تمام لبنيات سطح کشور، مورد اين آزمايش گران قيمت، تخصصي وپيچيده قرار گرفتند، يا وزير محترم و زيرمجموعه‌هاي آن وزارتخانه نتوانستند پاسخگوي مجامع تخصصي باشند و ترجيح دادند صورت مسأله را به نوعي پاک کنند؟
‏5- به احتمال زياد، جناب عالي مي‌دانيد که سرانه مصرف لبنيات در ايران در مقايسه با سرانه جهاني بسيار پايين بوده و حذف يارانه لبنيات و گراني آن نيز به اين موضوع دامن زده و حدود 30-20 درصد، آن‌را کاهش داده است، پس از اظهارات اخير جناب عالي، موجي از پيامک‌هاي تحريم لبنيات در رسانه‌هاي اجتماعي و حتي شبکه‌هاي تلويزيوني خارج از کشور، به راه افتاد و براي بيش از دو هفته، مصرف لبنيات کاهشي وحشتناک پيدا کرد. آيا وزيرمحترم، مسؤوليت کاهش مصرف لبنيات در کشور و بي‌اعتمادي ايجاد شده نسبت به اين صنعت و خسارات وارد شده به صنعت لبنيات را مي‌پذيرند؟ وزارتخانه متبوع جناب عالي براي جبران هزينه‌هاي مترتب بر سلامت و اقتصاد کشور، چه برنامه‌اي دارد؟
‏6- در تمامي مدتي که آن وزير محترم مشغول تخريب حيثيت حقيقي و حقوقي صنعت لبنيات پاستوريزه کشور بودند، فرصت مغتنم براي عرضه کنندگان لبنيات سنتي- که تقريباً مي‌توان گفت نظارت آن وزارتخانه و ساير سازمان‌هاي ذي‌ربط بر آن‌ها درحد صفر است- پيش‌آمد که به تبليغ و ترويج لبنيات سنتي و افزايش توليد و مصرف آن بپردازند، آيا وزير محترم پاسخگوي عوارض و بيماري‌هاي ايجاد شده از مصرف لبنيات سنتي، بر سلامت مردم جامعه هستند؟ و اصولاً آيا برنامه‌اي براي ارتقاي آگاهي مردم در مورد مضرات مصرف لبنيات سنتي و برخورد با عاملان غير مجاز فروش اين گونه لبنيات و ساماندهي آن‌ها در کشور دارند؟
‏7-  بخش عمده‌اي از روغن پالم در روغن‌هاي سرخ کردني به عنوان پايه اين روغن‌ها مصرف مي‌شود، چرا وزير محترم، بدواً به فکر کاهش مصرف روغن پالم در روغن‌هاي سرخ کردني نيفتادند؟ دريافت روغن پالم از طريق مصرف روغن سرخ کردني در سطح کشور بيشتر است يا از راه مصرف لبنيات؟
‏8-با اظهارات اخير جناب عالي، صادرات لبنيات کشور نيز دچار اختلال گرديد و فرصتي تازه براي رقباي منطقه‌اي لبنيات ايران براي فروش به کشورهاي منطقه، فراهم شد؛ البته شبکه‌هاي رسانه‌اي بيگانه نيز، شجاعت آن وزير محترم را ستودند!! و به اين گونه خشنودي خود را از اظهارات جناب عالي در ايجاد ضربه مادي و معنوي به صنعت لبنيات پاستوريزه کشور اظهار کردند!!‏
‏9- به خوبي به خاطر داريم که همين چندي پيش، وقتي در رسانه‌هاي داخلي موضوع "زير ميزي پزشکان"، ايجاد هزينه‌هاي غير واقعي براي بيماران در بخش خصوصي و ارتباط مالي پزشکان با برخي مراکز آزمايشگاهي، راديولوژي، داروخانه‌ها و غيره مطرح شد، آن وزير محترم ضمن پذيرش موضوع، فرمودند که "نبايد تخلف عده قليلي از پزشکان را به کل جامعه شريف پزشکي ربط داد". سؤال اين است که آيا مي‌شود تخلف عده‌اي قليل از صنعتگران لبنيات کشور را به کل جامعه شريف توليدکنندگان لبنيات صنعتي کشور، ربط داد و با اظهاراتي عمومي، فاقد کارشناسي لازم و شتابزده، آبروي يک صنعت را به خطر انداخت؟ آيا وزير محترم چون، "پزشک" هستند، فقط خود را ملزم به "حفظ آبروي پزشکان" مي‌دانند؟
در نهايت، جامعه دامپزشکان ايران معتقد است که سخنان آن وزير محترم فاقد پشتوانه علمي و تخصصي لازم و خارج از "اعتدال" بوده است و در سالي که به فرمايش رهبر معظم انقلاب، "سال اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملي و مديريت جهادي" ناميده شده، به اقتصاد صنعت لبنيات و فرهنگ مصرف اين ماده مهم غذايي لطمه‌اي جبران‌ناپذير وارد کرد، که انگيزه اين کار نيز، خود بررسي بيشتري را مي‌طلبد. قطعاً اگر چنين اظهاراتي، پس از بررسي و دقت بيشتر و جمع‌آوري اسناد و مدارک لازم در مورد متخلفان احتمالي صورت مي‌گرفت و در جاي خود- که مجامع صنفي و تخصصي است- مطرح مي‌گرديد، از اثر بخشي بيشتري برخوردار مي‌بود.‏
براي پرهيز از اطاله کلام، فقط به يک جمله بسنده، و يادآور مي‌شود که يکي از دلايل اقبال عمومي مردم به رئيس محترم جمهور کنوني و رأي به ايشان، تأکيد ايشان بر پرهيز از اظهارنظرهاي کارشناسي نشده و "خارج از اعتدالي" بود که با پسوند "افشا خواهد شد" و "اعلام خواهد شد" در دولت قبلي، به وفور بر سر زبان شخص رئيس جمهور سابق و وزراي منتصب ايشان بود. اميد است که در ادامه مسير آن مقام محترم در راه حفظ سلامت مواد غذايي و مردم، شاهد اظهار نظرهاي دقيق، مستند و کارشناسي شده از آن جناب باشيم.‏