سمیه باستین- عربستان تنها کشوری است در دنیا که زنان حق رانندگی ندارند!
مکانهای عمومی امکانات کمی برای زنان و دختران دارند و تنها چند رستوران مخصوص زنان و باشگاه زنان در ریاض دارای امکانات ویژه بانوان هستند. اگرچه در عربستان سعودی، اشتغالِ زنان ممنوع نیست، اما شرایط و محدودیتهای بسیاری وجود دارد و زنان میبایست، پیش از شروع به کار، از وزارت امور اسلامی اجازه بگیرند. کارِ زنان باید تنها در محیطِ زنانه باشد و مردانِ نامحرم نباید حق ورود به محیط کار زنان را داشته باشند. کار زنان باید برای به دست آوردن درآمدِ لازم برای اداره زندگی باشد. اگر زنِ متقاضیِ کار نتواند ثابت کند که برای گذرانِ زندگی به پول بیشتر نیازمند است، وزارت امور اسلامی حق دارد او را از کار کردن منع کند یا تقاضای او را نادیده بگیرد.
در زمینه آموزش در عربستانِ سعودی، کلیه دبستانها، دبیرستانها، دانشگاهها، مراکز علمی و کتابخانهها بر اساس جنسیت جداسازی شدهاند، اگرچه رئیسِ سازمانِ آموزشِ زنان بارها اعلام کرده است : «جداسازی جنسیتی به این معنا نیست که آموزشِ دختران از امکاناتِ کمتری برخوردار باشد».
هیئت کبار علمای عربستان در سال
۱۹۹۰م با صدور فتوایی رانندگی زنان را به دلیل مخالفت با شرع مقدس حرام اعلام کرد و از آن زمان تاکنون با وجود برخی تلاشهای انجام شده برای لغو این ممنوعیت، به دلیل مخالفت مقامات روحانی این کشور، این تلاشها به نتیجه نرسیده است برخی نمایندگان
مجلس شورا در این سالها مخالفت خود را با این ممنوعیت اعلام کردهاند؛ از آن جمله استناد کردهاند که حدود یک میلیون راننده خارجی در کشور وجود دارند که هزینه سالیانه آنها بیش از ۳ میلیارد دلار است و اگر این ممنوعیت برداشته شود، نیازی به استخدام رانندگان خارجی نخواهد بود. در سال ۲۰۱۱ زنان عربستان کمپینی در اعتراض به ممنوعیت رانندگی به راه انداختند و
منال شریف نخستین زنی بود که در این جریان در ملا عام رانندگی کرد و پخش فیلم آن در اینترنت بازتاب گستردهای داشت.
شایان ذکر است که در آبان ۱۳۹۳ پارلمان عربستان سعودی، طرحی را، برای آزاد کردن رانندگی زنان در این کشور ارائه کرد که شرط رانندگی زنان در عربستان، سن بالای ۳۰ سال، لباس سنگین و داشتن رضایتنامه اعلام شد. اما این طرح کماکان اجرا نمیشود.
عبدالعزیز آل شیخ مفتی عربستان در گفتگو با شبکه المجد اجازه رانندگی به زنان را خطرناک دانست. این مفتی عربستان عنوان داشت که درصورت رانندگی زنان شیطان به خانه نفوذ میکند. وی مردانی را که به زنان اجازه رانندگی میدهند را ضعیفالنفس و مسحور زنان نام نهاد و از این مردان پرسید آیا میدانید زنانتان در زمان رانندگی به کجا می روند؟
اکثر قوانین رایج در عربستان بنام اسلام حاصل تفکرات عجیب دستگاه حاکم این کشور است از جمله قانون منع رانندگی زنان.
فعالان حقوق بشر زنان در عربستان در اعتراض به این ممنوعیت تصاویر خود را در حین رانندگی در صفحات اجتماعی منتشر می کنند و متاسفانه بیشتر آنها توسط نیروهای امنیتی دستگیر میشوند.
زنان در اتومبیل ، خرید و یا مکانهای عمومی باید همراه یک مرد باشند. این مرد میتواند مستخدم، راننده و یا حتی از بستگان باشد. برای بیشتر زنان در عربستان داشتن راننده مرد و یا استفاده از تاکسی گران قیمت است، بهمین دلیل بیشتر زنان از حمل و نقل عمومی استفاده میکنند تا مورد تنفر جامعه قرار نگیرند.
علاوه بر رانندگی، زنان در عربستان در نوع پوشش صورت نیز مشکلاتی دارند. حضور زن در مکانهای عمومی مردانه ممنوع است. در تبادلات بانکی یک زن فقط با حضور همسرش و یا با اجازه کتبی وی حق افتتاح حساب بانکی را دارد.
زنان باید با پوشیدن ردای خاص از سر تا پنجه را پوشش دهند. پلیس با زنانی که آرایش کنند و یا اندامشان مشخص باشد برخورد می کند.
علی رغم انتخاب یکی از تیمهای ورزشی بانوان در سال ۲۰۱۲ المپیک لندن، اما این دختران از سوی مفتی اعظم روسپی خوانده شدند و بشرط حضور یک مرد و پوشش کامل حق شرکت در رقابتهای جهانی را دارند. از سال ۲۰۱۵ زنان در عربستان در انتخابات محلی حق شرکت در رای را دارند.
اما نکته عجیب علی رغم عدم رعایت حقوق اولیه زنان در عربستان سعودی تا کنون سازمانهای حقوق بشر بینالملل به پادشاهی عربستان اعتراضی نکردهاند !