دو کارشناس استانداردسازی آسانسور می گویند:«با وجودی که استاندارد آسانسور اجباری شده اما هنوز بسیاری از آسانسورهای کشور استاندارد نیست.»
اواسط مهرماه سال جاری، خبری در رسانه‌ها منتشر شد که موجب نگرانی خیلی ها شد؛ «سقوط آسانسور در دانشگاه صنعتی‌شریف». به دنبال این اتفاق موجی از نگرانی و انتقادها به نحوه نصب یا کیفیت آسانسورها مطرح شد.اینکه صنعت آسانسور در دنیا به سرعت در حال پیشرفت بوده و حوادث آن به حداقل ممکن رسیده،اما در ایران هر از گاهی چنین حوادثی رخ می دهد.موضوع کیفیت و استاندارد است. در همین خصوص مهدی علیپور، معاون ارزیابی انطباق اداره کل استاندارد استان تهران و محمدرضا زهره‌وندی، رییس سندیکای آسانسور و پله‌برقی با حضور در میزگرد خبرآنلاین موضوع استانداردسازی آسانسورهای کشور را بررسی کردند.
علیپور با بیان اینکه آسانسور اگرچه وسیله‌ای برای رفاه حال مردم است، ولی بحث ایمنی در آن حیاتی است، گفت: وسیله‌های دینامیکی که مانند آسانسور هستند، نیاز به چند دسته استاندارد دارند. یک‌سری استانداردها مربوط به قطعات است و زمانی که قطعات را می‌سازند، باید این استانداردها را رعایت کنند. استانداردهای دیگر نیز برای زمان نصب است. بعد از آن که قطعات نصب شد، استانداردهایی در سرویس و نگه‌داری باید رعایت شود. از سوی دیگر، بازرسی‌های ادواری باید به‌صورت روتین و پشت سرهم انجام شود و بررسی‌هایی صورت گیرد که آسانسور همچنان شرایط اولیه را دارد یا خیر.
وی ادامه داد: کسی که آسانسور را نصب می‌کند، باید قانونا دارای پرونده مونتاژ و بهره‌وری و مجوز رسمی باشد. بعد از آن باید سرویس نگه‌داری به صورت ماهانه انجام شود و سالی یک‌بار از طریق شرکت بازرسی مورد تایید و مورد بازررسی قرار بگیرد.
معاون ارزیابی انطباق اداره کل استاندارد با اشاره به اینکه در کشور ما از سال ۱۳۸۲ استاندارد آسانسور اجباری شد، توضیح داد: پیش از این، استانداردسازی آسانسور اجباری نبود و مورد خاصی نداشت. از سال ۱۳۸۲ براساس پروانه‌های ساختمانی نصب شده استاندارد آسانسورها اجباری شد.
وی با یادآوری اتفاقاتی که در چند سال اخیر افتاده است، گفت: در طول سه سال گذشته نزدیک به ۴ هزار مورد بازرسی آسانسور در مراکز عمومی و دولتی انجام شد. در این مراکز دولتی و عمومی، ما کاملا اختیار داریم که وارد شویم و بازرسی کنیم. از ۶۹۴ آسانسوری که برای بازرسی تاکنون اقدام کرده‌ایم، ۵۹۱ مورد بازرسی شده و از این ۵۹۱ مورد ۵ مورد مطابق بوده و ۵۸۶ مورد نامنطبق بوده است که برای آن‌ها اخطار داده شده است و باید رفع نقص کنند. بالای ۹۰ درصد این آسانسورها قبل از سال ۸۲ نصب شده که در آن زمان استاندارد آن‌ها اجباری نبوده است.
علیپور ادامه داد: آسانسورهایی که از سال ۸۲ به بعد نصب شده است، همگی بازرسی شده و در سال ۹۴، ۱۹هزار و ۴۵۰ دستگاه آسانسور گواهی‌نامه برای استاندارد در استان تهران داده شده است.در حالی که در سال ۹۳ حدود ۱۷ هزار گواهی‌نامه بوده است.
زهره‌وندی آمار آسانسورهای نصب شده با آمار استاندارهای آسانسور متفاوت اعلام کرد و اظهار داشت: در سال‌های ۹۱، ۹۲ و ۹۳ اوج نصب آسانسور بوده است. در سال حدود ۷۵ هزار نصب آسانسور داشتیم، از سال ۹۳ به بعد که مسکن‌مهر کاهش پیدا کرد، آمار استاندارد آسانسورهای مسکن‌مهر سازمان استانداردسازی ندارد، چون نیازی نبوده آسانسورهای مسکن‌مهر استاندارد باشند. خیلی از مجوزها برای مسکن‌مهر نیاز نبوده است. مسکن‌مهرهایی که دارای گواهی استاندارد هستند، یا خودشان درخواست کردند و یا مسکن‌مهر‌های ویژه بوده‌اند.
وی با تاکید بر اینکه ۹۸ درصد آسانسورهای موسسه‌های عمومی که به طور تصادفی بازدید شده اند غیراستاندارد هستند، ادامه داد: آسانسورهایی که پیش از سال ۸۲ در ساختمان‌های نظامی و درمانی، دستگاه‌های دولتی و دانشگاه‌ها نصب و راه‌اندازی شده‌اند، به دلیل اینکه تا آن تاریخ الزامی به داشتن استاندارد نبود، خطرناک هستند و باید استاندارد و ایمن‌سازی شوند. به ویژه آن‌که جمعیت زیادی از این آسانسورها استفاده می‌کنند.
رییس سندیکای آسانسور و پله‌برقی با اشاره به اینکه ۱۵،۱۶ سال است که آسانسورها استانداردسازی می‌شوند، تصریح کرد: حدود ۶۰۰ هزار دستگاه آسانسوری که در سراسر ایران نصب شده، استاندارد گرفتند اما در سال ۹۴ به دلیل کاهش پروانه‌های جدید ساختمانی و راکد شدن مسکن‌مهر، آمار نصب آسانسورهای جدید به ۴۵ هزار دستگاه کاهش یافت.
وی افزود: گواهی‌نامه‌ای که صادر می‌شود، یک‌ساله است، یعنی مانند ماشین که نیاز دارد سال به سال تاییدیه فنی بگیرید، در رابطه با آسانسور نیز نیاز است که تاییدیه فنی گرفته شود. سازمان استاندارد و سندیکای آسانسور و پله‌برقی در تلاش هستند که با راهکارهای مختلف، تنبیهی، اجباری و تشویقی، کاری کنند که استانداردهای ادواری نهادینه شود.
وی با خاطر نشان کردن این موضوع که در سیستم‌های دولتی هزینه‌های زیادی صورت می‌گیرد، اما برای بخش‌هایی که باید هزینه و سرمایه‌گذاری شود، هیچ اتفاقی نمی‌افتد، هشدار داد: به همین دلیل حوادث زیادی را در رابطه با آسانسورها می‌شنویم. ما باید آماده باشیم که از این دست خبرها را از این به بعد بیشتر بشنویم. در سال ۹۵ سه تا پنج نفر از هموطنانمان به دلیل حوادث آسانسور جان خود را از دست دادند که تمامی آسانسورهایی که دچار حادثه شدند؛ آن هم از جانب شرکت‌های فاقد مجوزی که آسانسورهای غیراستاندارد را نصب و راه‌اندازی می‌کنند.
