گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شد
گروه امورزیربنایی-با اینکه حدود ۲۰ سال از تأسیس اولین پارک علم و فناوری در کشور می‌گذرد، اما هنوز درک درستی از کارکرد مؤثر و مورد انتظار آن‌ها وجود ندارد و به‌تبع، بیشتر ارزیابی‌های انجام‌شده در کشور صرفاً رشد تعداد پارک‌های علم و فناوری را گزارش می‌کنند.
مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی درباره «بررسی وضعیت پارک‌های علم و فناوری کشور» منتشر کرد. در این گزارش آمده است: در پارک‌های علم و فناوری ایران، اولویت امروز به‌جای توسعه کیفی، توسعه کمی پارکهاست؛ برای همین تنها ۲۸ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان تمایل دارند که در این پارک‌ها مستقر شوند.
پارک علم و فناوری، سازمانی است که متخصصان حرفه‌ای آن را مدیریت می‌کنند و هدف اصلی آن افزایش ثروت در جامعه از طریق ارتقای فرهنگ نوآوری و رقابت سازنده میان شرکت‌های حاضر در پارک و مؤسسه‌های متکی بر علم و دانش است. پارک‌های علم و فناوری نقش مهمی درتقویت ارتباط صنعت و دانشگاه ایفا می‌کنند و می‌توان آن‌ها را یکی از مهم‌ترین ابزارها برای تسهیل شکل‌گیری و رشد شرکت‌های دانش‌بنیان دانست.
تأسیس و حمایت از پارک‌های علم و فناوری در سیاست‌ها و قوانین کشور تأکید شده است. بااین‌حال، رویکرد کلی این سیاست‌ها و قوانین بیشتر متمایل به توسعه کمّی است. بنابراین، در بیشتر ارزیابی‌ها، صرفاً رشد تعداد پارک‌های علم و فناوری گزارش می‌شود. این در حالی است که به لحاظ عملکردی غالب پارک‌های علم و فناوری کشور در حد انکوباتور یا مرکز رشد باقی‌مانده‌اند.
در گزارش مرکز آمده است: بررسی وضعیت پارک‌های علم و فناوری کشور نشان می‌دهد که اغلب پارک‌های علم و فناوری کشور، با مشکل بودجه به‌خصوص بودجه عمرانی مواجهند. بنابراین لازم است برنامه جامعی برای تأمین نیازهای اولیه تدوین و اعتبارات عمرانی بیشتری نسبت به اعتبارت هزینه‌ای در ردیف بودجه پارک‌های علم و فناوری تازه تأسیس برای ایجاد زیرساخت‌ها و فضاهای فیزیکی مطلوب در نظر گرفته شود.
از طرف دیگر محدودیت اعتبارات بودجه‌ای و نوسان درآمدها و هزینه‌های دولت، لزوم تغییر رویکرد صرفاً حمایتی به شکل کمک بلاعوض و تأکید بیشتر بر بازدهی و درآمدزایی پارک‌ها، مشارکت بیشتر بخش خصوصی در این حوزه را ایجاب می‌کند.
نکته بسیار مهم دیگر آن است فقط ۲۸ درصد شرکت‌های مستقر در پارک‌ها، تأییدیه دانش‌بنیان دارند. این مسئله می‌تواند منعکس‌کننده عدم تمایل شرکت‌های دانش‌بنیان برای استقرار در پارک‌ها باشد که به‌نوبه خود می‌تواند ناشی از عدم اجرای کامل مزایای قانونی مناطق آزاد در پارک‌های علم و فناوری باشد.
درنهایت پیشنهاد می‌شود پارک‌های علم و فناوری با توجه به اولویت‌های آمایشی و ظرفیت بومی توسعه یابند و بسته به مراحل توسعه پارک‌ها، سیاست‌های حمایتی مبتنی بر بازده تعیین‌شده برای انواع پارک‌ها اتخاذ شود. اتخاذ یک الگوی جامع در ارزیابی عملکرد پارک و میزان اثربخشی آن‌ها در این حوزه اهمیت بسیار دارد. بنابراین ضروری است چارچوبی حداقلی برای ارزیابی عملکرد پارک‌های علم و فناوری با توجه به بازده برای شرکت‌های مستقر، بازده برای اقتصاد محلی و بازده برای خود پارک در نظر گرفته شود.
