شایان غلامپور-کلانشهر تهران بیش از آنکه زیر خروارها دود و دم ناشی از آلایندههای شهری، انبوه بافتهای فرسوده و فقر خدمات شهری حال و روز خوشی نداشته باشد، از فقدان مدیریت شایسته و تصمیمساز رنج میبرد. در حالی که بسیاری از کارشناسان از سالهای گذشته نسبت به گسترش افسارگسیخته شهر تهران هشدار داده بودند ولی امروزه در روندی معکوس خیابان زیبای لالهزار به انبوهِ مغازههای پرهیاهو و خیابان دنج فرشته (فیاضی) به رقابت تولید آسمان خراشهای جهنمی و ... تبدیل شده است. با این همه آسیب مشکلات شهری کلان شهر تهران در مقایسه با دیگر شهرها، جذابیتترین محل برای تمامی اقوام ایرانی به حساب میآید و هجوم گسترده مهاجران شهرستانی نفس شهروندان تهرانی را به شدت تنگ کرده، بدون آنکه مدیریت ناکارآمد و سوداگر نسبت به حجم گسترده زخمهای کنونی شهر اقدام مؤثر انجام دهد.
در همین چهارچوب اکثر کارشناسان مدیریت شهری برآنند که فقدان تصمیمسازی مناسب و برنامهریزی هماهنگ حیات سالم شهر تهران را در دهههای اخیر به مخاطره انداخته است و تهران بحرانزده از سوی مدیریت شهری بیشتر در سطح نسخههای گفتاردرمانی مداوا میشود.
آنچه میخوانید دیدگاه هشت تن از نخبگان مدیریت شهری است که هر یک با نگاهی نقادانه و موشکافانه کالبد بیمار و زیرپوستی شهر تهران را مورد کندوکاو قرار دادهاند. روزنامه جهان اقتصاد قصد دارد این بررسیها ار در فرصتهای دیگر ادامه دهد و به همین منظور از همه صاحب نظران عرصه مدیریت شهری دعوت میکند تا به این بررسیها بپیوندند و ما را در روشنگری برای دستیابیبه سطح بالاتری از مدیریت شهری در تهران و سایر کلانشهرهای ایران یاری کنند.
مهندس محسن سرخو؛ عضو شورای شهر تهران: حقوق شهروندان را به حراج گذاشتهاند
شهر تهران به جهت تکثر و تنوع فرهنگی و بافت قومیتی از چالشهای زیادی رنج میبرد و انباشته شدن این مسائل در دهههای گذشته ادارۀ این کلان شهر را با بحرانهای چند وجهی روبرو ساخته است. تهران از منظر حمل و نقل عمومی با مشکلات دائمی و روزمرهای مواجه است به طوری که در چهارچوب برنامههای تصویب شده قرار بود مترو به عدد هفتصد و چهل کیلومتر دسترسی پیدا کند. این در حالی است که در حوزه مترو اهداف مورد نظر محقق نشده و حتی در خصوص ناوگان حمل و نقل عمومی هدفگذاری ۹۰۰۰ دستگاه اتوبوس شهری محقق نشده است. با توجه به این شرایط و به دنبال افزایش روزافزون جمعیت تهران وضعیت حمل و نقل عمومی از تعادل مناسبی برخوردار نیست. از منظر بافت فرسوده شهر تهران حال و هوای خوبی ندارد و با آنکه رشد ساخت و ساز در سالهای گذشته زیاد بوده است ولی حجم بافت فرسوده در مناطق جنوبی تهران بسیار مخاطرهآمیز است. متأسفانه بافت فرسوده در اماکنی مثل مدارس و بیمارستان که همواره محل امنی برای شهروندان در مواقع اضطراری میباشد با فرسودگی قابل توجهی روبهرو میباشد و ایمنی لازم را در شرایط بحرانی و زلزله ندارد. ارزیابی کارشناسان شهر تهران بیانگر آن است که این شهر در دهه ۹۰ به نقطه بحرانی خود رسیده است و هنوز هیچ اقدام موثری برای خروج از این بحران صورت نگرفت. در واقع مدیریت شهری در سالهای اخیر برای پاسخگویی نیازهای دخل و خرج خود مجبور شده است پارکهای عمومی به معرض فروش بگذارد و این به معنای آن است که حقوق عمومی و رفاهی شهروندان به جهت نیاز مالی به حراج گذاشته میشود.
دکتر عبدالله رحیملو؛ مدرس دانشگاه: ریسکپذیری و تصمیمسازی مهمترین هنر مدیران شهری است
مسائل شهری در تهران در چهارچوب یک نظریه خام و کلی تعریف نمیگردد، بلکه برای درک عمیق و زیرپوستی مشکلات شهر تهران باید مجموع متغیرهای وابسته به یکدیگر در حوزه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بازشناسی و تفسیر شود.
یکی از مسائلی که در حوزه مدیریت شهر تهران نقش بسزایی دارد مولفههای ساختاری و قانونگذاری و تاثیر آن دو بر فرآیند اجرایی مدیران است. بعضا میبینیم مدیران شهرداری گلایه دارند که ابزار لازم را برای عملیاتی کردن برنامههای خود ندارند. در حالی که هنر مدیریت خوب آن است که با توجه به تمام تنگناها و کاستیها تصمیم سازی و برنامهریزی کند. مدیریت توانا و ریسکپذیر تصمیمسازی مناسب و بهینه، از کمترین امکانات بیشترین نتایج و دستآوردها را کسب میکند، ولی متاسفانه در حال حاضر شهر تهران فاقد چنین مدیریت کارآمدی میباشد. صرف نظر از برخی چالشهای ساختاری مدیر توانا با تشخیص مشکلات پیشرو در زمانبندی محاسبه شده به بحرانهای آینده توجه دارد و در صورت وقوع هر اتفاقی به راحتی ازآنان عبور میکند و شرایط را برای یک شهر پرنشاط و استاندارد آماده میسازد. اگر قبول کنیم مدیریت شهری یک علم است و این علم بر مؤلفههای مشخصی بنا شده است پس نباید با فرافکنی مشکلات به حوزههای دیگر از مسئولیتپذیری شانه خالی کرد و پاسخگوی وضعیت اسفبار کنونی نبود.
مهندس محمد سعید حسینی؛ کارشناس ارشد شهری: تهران به گفتار درمانی نیازی ندارد
مسائل و مشکلات شهری در کلان شهر تهران بسیار متنوع و چندلایه است و برای آسیبشناسی آن باید کارگروههای مختلفی در حوزههای مدیریت شهری همکاری تئوریک و اجرایی داشته باشد. در واقع به نظر میرسد مهمترین چالش تهران به فقدان مدیران کارآمد و متخصص ارتباط وثیقی دارد و مدیرانی قادر خواهند بود که مشکلات شهر را برطرف کنند که خودشان در فرآیند اجرایی مسائل را لمس کرده باشند و از سطح نظریهپردازی و گفتاردرمانی فراتر رفته باشند.
به نظر میرسد قوانین و ساختارهای موجود تهران از شرایط نسبتا خوبی برخوردار است و اگر مدیریت اجرایی ریسکپذیری را در فرآیند کار خود بگنجاند بسیاری از مشکلات شهری مرتفع خواهد شد.
یکی از ضعفهایی که در شهرداری به آن کمتر توجه شده است به پدیده آمارهای غیرواقعی معطوف میشود به طوری که نهادهای نظارتی مثل شورای شهر ابزار کافی برای نظارت داردند. ولی نسبت به ارائه آمار دقیق و پیشرفت پروژههای خدماتی ضعف و کمکاری داشته اند. لذا بنده پیشنهاد میکنم شورای شهر تهران در فرآیند سه ماهه گزارش دقیقی از فعالیتهای شهری را بگیرد تا میزان کارآمد از ناکارآمدی به نحو شفافتری مشخص گردد.
مهندس فاطمه مقیمی؛ کارآفرین و فعال اقتصادی: ارزیابی نامزدهای انتخابات شورای شهر اهمیت مرکزی دارد
شورایشهر به منزله پارلمان شهری و مرکز برنامهریزی وظایف مهمی بردوش دارد و یکی از این وظایف سنگین به مقوله آییننامههای و قوانین مربوط میشود. در واقع امروز این پرسش در بین نخبگان و افکار عمومی مطرح است که اعضای شورای شهر در چه سطح و چه مقداری به قوانین آشنایی و آگاهی دارد. با توجه به انتخابات شورای شهر در سال ۹۶ به نظر بنده برای روشنگری افکار عمومی بهتر است شاخصهای علمی و اجرایی نامزدهای شورای شهر ارزیابی و شفاف شود تا مردم درشرایط آگاهانهای بتوانند نامزدهای مطلوب خودشان را انتخاب کنند. بررسی آسیب شناسانه شهر تهران نشان میدهد اکثر مدیران شهری از شهامت و صداقت لازم برخوردار نبودند و اعضای شورای شهر تهران هم از نظارت دقیق و قابل قبولی برخوردار نبودهاند و ما در این مرحله نباید خطاهای گذشته را همچنان تکرار کنیم.
محمد عزلتی مقدم؛ عضو مجمع ایثارگران: قانونگریزی در شهرداری قوس صعودی گرفته است
شهر تهران به عنوان مرکز تصمیمگیریهای کلان سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به منزله نماد و پیشانی کشور از جایگاه ممتازی برخوردار است و همین ویژگیهای مهم جایگاه شهرداری تهران را در کانون توجهات جریانهای سیاسی و اقتصادی قرار داده است. برای آنکه شهر تهران از شرایط کنونی به شرایط استاندارد و با هویتی سالم نزدیک شود ضروری است تمام معادلات اثرگذار در چگونگی وضعیت موجود با نگاه علمی و غیرجناحی آسیب شناسی شود. متاسفانه در سالهای اخیر مدیریت شهری برخلاف شعارهای عوام فریبانه فاقد سلامت کاری و حاکمیت اعمال قوانین در فرآیند اجرایی بوده است، به طوری که عدم اجرای قوانین شهری شریانهای مدیریتی را آلوده و ناسالم کرده است. تداوم این وضعیت باعث شده است که شعار شایستهسالاری و مدیرت پاک در دو دهه اخیر به عکس خود تبدیل شده است.
مهندس علی صالح آبادی, مدیرمسئول روزنامه ستاره صبح: تهران دچار مرگ تدریجی شده است
پدیده تراکم فروشی از دوره کاری آقای کرباسچی آغاز شد و این رویکرد غلط مدیریتی پس از دو دهه همچنان ادامه دارد. شورای شهر تهران محصول خرد جمعی شهروندان و نخبگان است و آنچه امروز به نام شورایشهر تهران فعالیت میکند بیش از هر عاملی محصول اصلاحطلبان پس از دوم خرداد به حساب میآید. نگاهی دقیق به حوزههای مختلف شهری بیانگر این حقیقت تلخ است که تهران دچار بحران و مرگ تدریجی شده است و تا هنگامی که مسئولان عزم جدی نکنند ضعفها و آسیبهای متراکم کنونی مرتفع نمیشود. به معنای روشنتر جناح بندیهای سیاسی در شهر تهران باعث شده که قوانین و مصوبات شورای شهر با موانع زیادی مواجه شود و همین وضعیت حقوق شهروندان را در حوزههای مختلفی نادیده گرفته است.
سیفالله یزدانی؛ مدیر مسئول روزنامه عصر اقتصاد: تهران با سناریوی پیش فروشی به گروگان گرفته شده است
مدیریت شهر تهران در دهههای گذشته قصه پرماجرایی را پشتِسر گذاشته است و شهر تهران میراثدار حوادث تلخ و شیرین گذشته است تهران در دهه ۸۰ و ۹۰ برای درآمدزایی نسخه فروشِشهر را در دستور کار خود قرار داد و با این اقدام ناسنجیده شهر تهران را به گرو خود درآورده است، به طوری که این شهر زیر بدهی کلان خود مدفون شده است و شهردار بعدی وارث یکی از بدترین شرایط مدیریتی در اداره شهر خواهد بود از یاد نبریم شهر تهران واجد رذائل و فضائل متفاوتی در حوزه اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی است و اگر این وضعیت به نحو هنرمندانه ای مدیریت نشود سونامی بحرانهای گوناگون این شهر را در معرض خطرهای بیشتری قرار خواهد داد.
دکتر سیاوش شهریور؛ فعال سیاسی: نظارت شورای شهر بر عملکرد شهرداری شفاف نیست
شهرتهران با آنکه پیشینه ۲۰۰ ساله را در کارنامه خود ثبت کرده است ولی میراث دو سده اخیر چندان تحول کیفی پیدا نکرده است و حتی مدیریت شهری تهران در سالهای گذشته دستخوش کژتابیهای زیادی در عرصه نظری و چارچوبهای مفهومی اداره شهر بوده است. همانطور که میدانیم در عصر مشروطیت مطالبه قانونمداری در اداره شهر مطرح شد و تاکنون این مطالبه از حد شعار خارج نشده است و شهرداریهای مختلف هرکدام بیش از آنکه به قانون وفادار بمانند و خدمات پایداری ایجاد کنند بر انبوه مشکلات شهری و شهروندی افزودهاند! شکاف شدید طبقاتی شمال و جنوب تهران، حاشیهنشینی گسترده و روند افزایشی شهرفروشی و ... از جمله مسائلی است که تهران دیروز و امروز با آن روبرو بوده است و هیچ یک از شهرداران گذشته موفق به یافتن راه حل مناسبی برای درمان آن نشدهاند.
به نظر می رسد اگر نظارت افکار عمومی و شورای شهر تهران بر عملکرد مدیران شهری شفاف شود، دیگر شاهد شانه خالی کردن مسئولین شهری از وظایف خود و سوء استفاده های نجومی نخواهیم بود.