گروه نفت
energy@jahaneghtesad.com
وزیر نفت پس از پایان نشست مشورتی غیر رسمی اوپک که روز چهارشنبه گذشته در الجزیره و در حاشیه اجلاس مجمع بینالمللی انرژی در این شهر برگزار شد، ضمن ابراز خرسندی از نتیجه نشست مشورتی اوپک گفت: امروز یک تصمیم استثنایی در اوپک گرفته شد. به گزارش پایگاه خبری وزارت نفت، بیژن زنگنه روز چهارشنبه پس از بیش از چهار ساعت حضور در نشست مشورتی اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در الجزایر گفت: اوپک پس از ٢ سال و نیم برای مدیریت بازار به اجماع رسید. وی افزود: اوپک تصمیم گرفت یک کمیته تخصصی سطح بالایی متشکل از اعضای این سازمان تشکیل شود و این کمیته پیشنهاد خود را درباره سطح تولید کشورهای عضو، برای نشست بعدی اعضای این سازمان ارائه دهد. زنگنه افزود: اعضای اوپک تصمیم گرفتند روزانه حدود ٧٠٠ هزار بشکه از تولید نفت خام خود بکاهند.
وی تصریح کرد: این کمیته تخصصی سطح بالا متشکل از اعضای اوپک همچنین به رایزنیهای خود با کشورهای غیر عضو اوپک برای ایجاد ثبات در بازار نفت ادامه می دهد. وزیر نفت درباره تصمیم اوپک در نشست مشورتی الجزایر گفت: به نظر من این تصمیم خوشحال کننده و بسیار مهمی بود که اوپک پس از دو سال و نیم برای مدیریت بازار گرفت، پیش از این اوپک آماده نبود که تصمیمی بگیرد، با وجود همه تنشهایی که القا میشد یا گاه میان اعضا وجود داشت، این تصمیم مقدمه خوبی برای ایفای نقش این نهاد بینالمللی به شمار میرود. زنگنه افزد: اوپک دوباره در شرایط بسیار دشوار نشان داد که میتواند اتحاد، اقتدار و استحکام داشته باشد و من امروز از این بابت بسیار خوشحالم و تصمیم امروز اعضا را گامی بزرگ به پیش برای آینده این سازمان میدانم.
این اظهار نظر بیژن زنگنه که در محافل خبری مهم دنیا بازتاب گستردهای یافته است، نشان از دقت و درستی تصمیمی است که کارشناسان نفتی ایران با تدبیر وزارت نفت در باره نوسانات بازار نفت و اهتمام بر افزایش میزان تولید نفت خام و بازپسگیری سهم و توان اثرگذاری ایران بربازار چهانی نفت از ظریق میزان تولید و قدرت افزایش و یا کاهش عرضه نفت خام گرفتند.
پس از توافق هستهای ایران با شش قدرت جهانی و امضای معاهده برجام که منجر به رفع تحریمهای ظالمانه علیه ایران شد، وزارت نفت درصدد برآمد تا با بازپسگیری سهم ایران در بازار نفت، قدرت جمهوری اسلامی ایران در بازار نفت و میان اعضای اوپک را بازتولید کنند و سهم صادراتی ایران که در مدت تحریمها توسط عربستان سعودی و عراق به بازار ارائه میشد را از مشتریان سابق خود پس بگیرد.
در هفتههای اخیر اما با چابجایی وزیر نفت سعودی وزیر تازه این کشور با هدایت و دستورات ناپخته جانشین ولیعهد این کشور در پی شکستهای سیاسی عربستان در صحنههای بینالمللی در صدد کارشکنی با انگیزههای سیاسی و کینهتوزی با ایران در بازار نفت برآمد و با درپیش گرفتن مشی تند خویانهای تلاش کرد تا انتقام شکستهای سیاسی را در بازار نفت از ایران بگیرد. اما این تصمیم به دلیل اثر عمیق و گستردهای که بر اقتصاد همه اعضای اوپک داشت بعد از مدتی فشار بر آنان از یک سو و ایستادگی ایران بر مواضع منطقی خود از سوی دیگر با شکست مواجه شد و در نتیجه اعضای اوپک در نششست روز چهارشنبه خود با آن که این نشست غیر رسمی بوده و قرار نبود در خلال آن تصمیمی گرفته شد، ببه یکنشست خیلی مهم و بیسابقه تبدیل شد و در خلال آن اوپک تصمیم گرفت ضمن برگرداندن سقف تولید ۳۲٫۵ میلیون بشکهای اعضا، برای بررسی و تعیین سهمیه هر عضو این سازمان در نشست ماه نوامبر خود وارد بررسی و تصمیمگیری بشود.
علبه شیوه ایران در این مسیر به فعالان اقتصادی و سیاسی منطقه نشان داد که شیوه مدارا جویانه ایران میتواند در عرصههای دیگر بینالمللی نیز راهگشای مسائل منطقه باشد و خاورمیانه را به سمت آرامش و ثبات و رونق اقتصادی هدایت کند.
نشست مشورتی اوپک به یک نشست فوق العاده بدل شد
همچنین بعد از نشست مشورتی روز چهارشنبه در الجزیره، اعضای اوپک تصمیم به برگزاری یک نشست فوقالعاده گرفتند و مقرر شد که محمد بن صالح الساده وزیر صنعت و انرژی قطر ریاست این جلسه را بر عهده بگیرد. به گزارش ایرنا و به نقل از دبیرخانه اوپک، در این کنفرانس از میزبانی گرم الجزایر در برگزاری صد و هفتادمین نشست فوقالعاده اوپک تقدیر و مراتب قدردانی از عبدالعزیز بوتفلیقه رئیس جمهوری و عبدالملک سلال نخست وزیر این کشور و نیز نورالدین بوطرفه وزیر معادن و انرژی این کشور به خاطر تلاشهای فراوان و پشتیبانی از رایزنیهای پیوسته میان همه طرفها و فراهمسازی نشستها ابراز شد. همچنین حضور دولت گابن و جبار علی حسین العیبی وزیر نفت عراق در این نشست را صمیمانه خوشامد گفتند.
بیانیه پایانی نشست اوپک؛ تثبیت تولید در سطح ٣٢ میلیون و ۵٠٠ هزار بشکه در روز
در بیانیه این نشست آمده است: طی دو سال گذشته بازارهای نفت در جهان با چالشهای زیادی روبرو شده است که بیشتر این چالشها در نتیجه عرضه به وجود آمد. این شرایط باعث کاهش بیش از ۵۰ درصدی قیمت نفت خام شد. این در حالی است که نوسانها تشدید شده اند. در نتیجه این مساله، درآمد کشورهای صادر کننده نفت نیز به نحو قابل ملاحظهای کاهش یافت و با تاثیر پذیرفتن بازارهای مالی، رشد اقتصادی کشورهای تولید کننده نفت نیز با مانع روبرو شد. در این بیانیه تصریح شده است: اکنون صنعت نفت با افت شدید سرمایهگذاری و به تبع آن، حذف فرصتهای شغلی روبروست و این تهدید به وجود آمده است که احتمالا میزان عرضه کنونی نفت پاسخگوی تقاضای آینده نباشد. به این موضوع باید تحولات فعلی جهان را نیز افزود که امنیت عرضه را با مخاطره مواجه کرده است.
کنفرانس فوقالعاده اوپک با ملاحظه شرایط فعلی و تصویری از چشمانداز فوری اوضاع به این نتیجه رسیده است که چشم پوشیدن از خطرات بالقوه ادامه افزایش سطح ذخیره نفت خام معقول نیست زیرا با این شرایط تولیدکنندگان، تاثیرات منفی در آینده بر مصرفکنندگان و صنعت سایه خواهد انداخت. مطابق این مقدمات و تحلیلها کشورهای عضو سازمان اوپک بر آن شدند که برای تثبیت بازارهای جهانی نفت خام و با هدف جلوگیری از تاثیرات زیانبار کوتاهمدت و بلندمدت، مذاکراتی سازنده و جدی را با دولتهای غیر عضو در این سازمان با هدف تثبیت بازارهای نفت جهان برگزار کنند.
کنفرانس موافقت کرد که اشتراک نظر و زمینه مشترک در این باره وجود دارد که تلاشهای مستمر مشترک بین تولیدکنندگان نفت چه در داخل اوپک و چه با تولیدکنندگان خارج از این سازمان میتواند به بازگرداندن توازن و پایایی بازار نفت کمک کند. در این مقطع پیش از هر چیز بر ضرورت تعهد اوپک به بازارهای ثبات یافته برای تامین منافع متقابل کشورهای تولیدکننده، عرضه کافی و امن برای مصرفکنندگان و بازگشت منصفانه سرمایهگذاران برای همه تولیدکنندگان تاکید شد.
کنفرانس پس از ارزیابی کلی از تقاضای نفت و تعادل عرضه جهانی ارائه شده توسط دبیرخانه اوپک، اشاره کرد که تقاضای جهانی نفت همچنان قوی باقی خواهد ماند، در حالی که چشماندازهای عرضه آینده به شکلی منفی تحت تاثیر کاهش شدید در سرمایهگذاریها و حجم عظیم بیکاری و حذف فرصتهای شغلی قرار خواهد گرفت. کنفرانس بویژه به چالش شدید کاهش میزان ذخیرهسازیهای نفت خام در فصول سه ماهه آتی اشاره کرد و افزود: در هفتههای اخیر ذخیرهسازی نفت خام از سوی آمریکا کاهش یافته است.
بر اساس بیانیه اوپک، این کنفرانس در نشست فوقالعاده الجزایر به منظور شتاب بخشیدن به کاهش سطح بالای ذخیرهسازیها و بازگشت توازن به بازار نفت، برای اعضای اوپک هدف تولید ٣٢ میلیون و ۵٠٠ هزار بشکه تا ٣٣ میلیون بشکه را در نظر گرفت. کشورهای عضو اوپک همچنین تصمیم گرفتند کمیتهای را با حمایت دبیرخانه این سازمان به منظور بررسی و ارائه پیشنهاد درباره تعیین میزان تولید نفت هر یک از کشورهای عضو تشکیل دهند.
قرار است کمیته مورد نظر، چارچوب مشورت ها میان کشورهای عضو و غیرعضو اوپک را توسعه دهد که شامل تعیین خطرات و اقدامات سازنده برای تضمین توازن بازارهای جهانی نفت خام بر اساس پایداری میشود. پیشنهادها و گزارشات این کمیته در نشست عادی ٣٠ نوامبر (١٠ آذرماه) اوپک در وین اتریش بررسی خواهد شد.