کدخبر: 32804
11:30
1395/02/28
تداوم رایزنی‌های برای ریاست مجلس دهم : ورود بزرگان به صحنه
تداوم رایزنی‌های برای ریاست مجلس دهم : ورود بزرگان به صحنه
علیرضا خوشبخت- شطرنج جناح‌های سیاسی برای تعیین رئیس دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ادامه دارد و در روزهای اخیر به نظر شتاب بیشتری هم گرفته است. در روزهای گذشته حجم مصاحبه‌های سیاستمداران شاخص جناح‌های سیاسی مختلف بیشتر شده است، پایگاه‌های خبری جناح‌های مختلف سیاسی به خصوص اصولگرایان مطالب بیشتری در این مورد تولید می‌کنند و از همه مهم‌تر خبرهایی از مداخله رهبران اصلاحطلب و میانه‌رو در این مسأله در اختیار افکار عمومی قرار گرفته است.
**حمایت تمام قد اصلاح‌طلبان از عارف
روز گذشته علی صوفی و حسین کمالی از اعضا شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در مصاحبه‌های جداگانه‌ای دیدگاه‌های خود و گروه متبوعشان را در مورد انتخابات ریاست مجلس شورای اسلامی تشریح کردند. ترجیع بند این مصاحبه‌ها تکرار حمایت قاطع این مجموعه از محمدرضا عارف برای کسب کرسی ریاست مجلس بوده‌است. مهم‌ترین استدلال اصلاح‌طلبان برای اتخاذ چنین موضعی لزوم شنیده‌شدن پیام تغییر مردم در انتخابات ۷ اسفند است. از دیدگاه این گروه از سیاستمداران شرکت گسترده مردم در انتخابات ۷ اسفند را نشانه‌ای از اراده برای تغییر می‌دانند و معتقدند این پیام باید در انتخاب عالی‌ترین سمت بهارستان به روشنی دیده شود تا بتوان مردم را در انتخاب‌های بعدی نیز به مشارکت ترغیب کرد.
**حمایت بزرگان از عارف
با این حال صوفی و کمالی صرفاً به توضیح این استدلال بسنده نکردند و هرکدام جداگانه از حمایت بزرگان اصلاحطلب و میانه‌رو از ریاست عارف سخن گفتند. صوفی در این باره به ایلنا گفته است :
«موضع شورای سیاستگذاری روشن است؛ از نظر ما آقای عارف کاندیدای رسمی ریاست مجلس خواهد بود؛ نظر آقای خاتمی نیز بر همین موضوع است؛ آقای هاشمی هم همین نظر را دارد و از موضع شورای عالی حمایت می‌کند. آقای روحانی نیز به عنوان رئیس دولت در سخنان خود تاکید دارد که مردم خواهان تغییر هستند و باید این تغییر عملی و دیده شود.»
کمالی هم در همین مورد چنین اظهار نظر کرده است : «در این مورد آیت‌الله هاشمی با وجود اینکه نظرشان کاملاً مشخص و روشن است اما موضع خاصی نگرفتند. آقای خاتمی هم طبق آنچه برادرشان اعلام کرده است، نظرشان بر ریاست آقای عارف است.»
در مورد موضع سید محمد خاتمی در مورد انتخابات هیأت رئیسه مجلس ابهامی وجود ندارد، در مورد موضع آیت‌الله هاشمی اگرچه نظر صریحی از سوی ایشان ابراز نشده است، اما خبرهای جسته گریخته در محافل سیاسی تهران مؤید دیدگاه‌های این دو سیاستمدار اصلاحطلب و رضایت آیت‌الله هاشمی از ریاست عارف است. با این حال نکته مهم موضع دولت و شخص رئیس‌جمهور در این مسأله است.
**موضع هواداران دولت در مقوله ریاست مجلس
بدیهی است که حسن روحانی به اقتضای جایگاه و سمت ریاست‌جمهوری نمی‌تواند در مورد مقوله ریاست مجلس به صراحت موضعی ابراز کند. با این حال اعضا کابینه در این مورد راحت‌تر می‌توانند موضع گیری کنند و در روزهای گذشته خبرها از حمایت محمود واعظی وزیر ارتباطات و از اعضا حزب اعتدال و توسعه از ادامه ریاست لاریجانی بر مجلس حکایت داشته است. روشن نیست که این موضع دیدگاه شخصی واعظی است یا آن که حزب اعتدال و توسعه به صورت تشکیلاتی به این نتیجه رسیده‌است که از تداوم ریاست لاریجانی حمایت نماید. موضع این حزب به خصوص از آن جهت اهمیت ویژه‌ای دارد، که این حزب علی‌رغم کوچک بودن، نزدیک‌ترین تشکل سیاسی به رئیس‌جمهور به شمار می‌رود و بسیاری از اعضا آن در کابینه سمت‌های مهمی را در اختیار دارند. البته علی صوفی در این مورد گمانه‌زنی کرده است که حزب اعتدال و توسعه هنوز به یک موضع رسمی و تشکیلاتی نرسیده است. با این حال به نظر می‌رسد که این تشکیلات در تلاش است تا پیوندی میان دیدگاه‌های اصولگرایان میانه‌رو با اصلاح‌طلبان در مقوله ریاست مجلس ایجاد کند.
محمدرضا تابش نماینده با سابقه اصلاحطلب و یکی از افرادی که مسؤولیت رایزنی‌های اصلاح‌طلبان با سایر گروه‌های مؤتلف را بر عهده دارد، روز گذشته در گزارشی از روند کار خود، خبر از جلسه‌ای میان نمایندگان منتخب اصلاحطلب و مستقلین داده بود که توسط حزب اعتدال و توسعه برگزار خواهد شد. اقدامی که میتواند نشانه‌ای از کوشش‌های این حزب باشد.
**رایزنی ناطق نوری برای لاریجانی؟
نکته بسیار مهم دیگر در مصاحبه روز گذشته علی صوفی این خبر بود که حجت‌الاسلام ناطق نوری در دیدار با سید محمد خاتمی از علی لاریجانی برای تکیه زدن بر کرسی ریاست حمایت کرده‌است. صوفی در این مورد گفته‌است : «از طرف دیگر در جلسات هر هفته آقای خاتمی با فعالان اصلاح طلب گویا ایشان از آقای نجفی خواسته‌اند که برای تعامل بیشتر حامیان دولت با اصلاح‌طلبان در مورد ریاست مجلس با دولت رایزنی‌های لازم را انجام دهند. به هرحال نظر قطعی اصلاح‌طلبان برای ریاست مجلس آقای عارف است. حتی آقای خاتمی در دیدار اخیر با آقای ناطق نوری و برخی وزرای دولت که تلاش برای جلب نظر ایشان برای ریاست لاریجانی بر مجلس دهم داشتند، بر قطعی بودن نظر شورای عالی برای ریاست عارف در مجلس دهم تاکید کردند.»
این خبر از آن رو اهمیت دارد که علی اکبر ناطق نوری را می‌توان پدر معنوی جریان اصولگرای میانه‌رو به شمار آورد. با تجربه‌ای بسیار طولانی در عرصه سیاسی ایران و روابطی دوستانه و نزدیک به آیت‌الله هاشمی و حتی سید محمد خاتمی، شیخ نور از مهم‌ترین سیاستمداران امروزین ایران است. همراهی و همگامی او با هواداران دولت و حتی اصلاح‌طلبان در شکل‌گیری ائتلاف این دو مؤثر بوده است. به این ترتیب حمایت او از علی لاریجانی را می‌توان موضع نهایی جریان اصولگرای میانه‌رو به شمار آورد. هر چند از محتوای ملاقات میان او و سید محمد خاتمی اطلاعی در دست نیست و روشن نیست که آیا بزرگان توانسته‌اند در مورد این مقوله به اجماعی دست یابند یا آن که همه چیز به رأی بهارستان‌نشینان واگذار شده‌است؟
**اجماع اصولگرایان بر ریاست لاریجانی
علی‌رغم ایجاد فاصله بین بخش مهمی از بدنه جریان اصولگرایی با علی لاریجانی و حامیانش بعد از انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری و به خصوص در جریان انتخابات مجلس دهم، به نظر می‌رسد که این دو بار دیگر در رقابت با اصلاح‌طلبان به هم می‌رسند. هرچند کدورت‌های میان این دو همچنان باقی است اما به نظر می‌رسد رهبران اصولگرا ترجیح می‌دهند همچنان نام علی لاریجانی را به‌عنوان رئیس قوه مجریه بشنوند تا نام نفر اول انتخاباتی رقیب را.
یکی از مهم‌ترین دلایل چنین امری احتمالاً ترمیم روحیه بدنه جریان اصولگرا و اثبات صحت ادعای سران این جریان در به دست آوردن اکثریت مجلس دهم باشد. واقعیت این است که این جریان در انتخابات مجلس دهم در شهر تهران شکست بسیار سنگینی را متحمل شده است، و از این رو ناکام گذاشتن رقیب برنده در نخستین گام میتواند دستاورد مهمی به شمار رود.
یکی دیگر از دلایل اجماع اصولگرایان بر لاریجانی علی‌رغم کدورت‌های شدید، میتواند ایجاد شکاف میان اصلاح‌طلبان و نمایندگان مستقل باشد. مستقلینی که با توجه به ترکیب مجلس دهم توان و قدرت زیادی برای تعیین روند و سمت و سوی نهایی این مجلس دارند.
**حمایت حدادعادل از لاریجانی
در هر حال حدادعادل رقیب دیرینه لاریجانی روز گذشته در مصاحبه‌ای تلویحاً از ریاست او بر مجلس حمایت کرد. حداد به ایسنا گفته‌است : « به هر حال بنده فردی اصولگرا هستم و کسی در آن شک ندارد. پس بقیه موضوع روشن است.»
به این ترتیب به نظر می‌رسد که لاریجانی هم توانسته است، نظر مساعد ژنرال‌های اصولگرا از دو سر طیف را جلب کند، تا شاید با دستی پرتر به رقابت صحن پارلمان بیاید.
