خبرگزاری ایکنا نوشت: مهدی مطهرنیا، آیندهپژوه و تحلیلگر مسائل بینالمللی، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا درباره تأثیر مثبت یا منفی گام دوم جمهوری اسلامی ایران بر طرفهای اروپایی گفت: اروپاییها مانند تمام کشورهای جهان براساس منافع خود و بازتعریف آن در دنیای پرآشوب کنونی عمل میکنند. لذا آنان از این اقدام ایران به راحتی تحریک نمیشوند و از طرفی هم به آسانی اتحاد خود را با ایالات متحده آمریکا از متن به حاشیه نمیرانند.
اروپا نمیخواهد منافع همکاری و اتحاد با آمریکا را از دست دهد
وی ادامه داد: این یک واقعیت است که اتحادیه اروپا خواهان آن است که بتواند خود را از زیر بار قدرت دیکتهشده آمریکا رهایی بخشد، اما با این واقعیت هم روبروست که اتحاد با آمریکا در جبهه غرب و قدرت آمریکا به منزله یک قدرت برتر امری گریزناپذیر است و نمیخواهد با کتمان این مسئله، منافع این همکاری و اتحاد را از دست دهد.
مطهرنیا با بیان اینکه اتحاد مقولهای ناظر به همکاری و رقابت توأمان است، گفت: اکنون اروپاییها هماهنگ و همکار با آمریکا عمل میکنند. نمونه بارز آن همین چند روز پیش اتفاق افتاد که آمریکا دستور داد و انگلیس کشتی حامل نفت ایران با پرچم پاناما را در جبلالطارق توقیف کرد. لذا این همکاری و هماهنگی میان پایتختهای کشورهای اروپایی با واشنگتن کم نیست.
این تحلیلگر مسائل بینالمللی افزود: از طرف دیگر تراکنش نخست اینستکس انجام شده، اما آمریکا به روشنی بیان کرده این سازوکار نمیتواند موجب دور زدن تحریمها از سوی اروپا به نفع ایران شود، چرا که آمریکا به سرعت کشورهای اروپایی را مورد تحریم و مجازاتهای خود قرار خواهند داد. بر این مبنا اروپاییها از یک سو با آمریکا هماهنگ و نزدیک هستند و از سوی دیگر منفعت خود را در این میبینند که تا سر حد امکان از برجام خارج نشوند و این میراث دیپلماتیک را که حاصل یک دهه گفتوگو و مذاکره است همچنان زنده نگه دارند.
هماهنگی بیشتر اروپا و آمریکا؛ نتیجه نهایی خروج پلکانی ایران از برجام
وی یادآور شد: به واسطه این مسئله و همچنین اهمیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک ایران در شکلدهی و محتوابخشی به نظم آینده جهانی، اروپاییها تلاش زیادی خواهند کرد که ایران در برجام باقی بماند و زمینههای مذاکره مجدد ایران و آمریکا را نیز فراهم سازند و لذا خروج ایران از برجام به شکل پلکانی با هدف تحریک اروپا برای انجام تعهدات خود در برجام در نهایت و در چارچوب معادله منافع، به سمت آمریکا گرایش بیشتری پیدا میکند. به این معنا که اروپاییها تلاش وافری تا حد ممکن انجام میدهند که از ایران دور نشوند اما هر گامی که ایران برای خروج بیشتر از برجام برمیدارد موجب هماهنگیهای فزونتر کشورهای اروپایی با آمریکا و امتیازی برای آمریکا برای تحت فشار قرار دادن اروپا در جهت کاهش همکاریهای بینالمللی با تهران خواهد شد.
مطهرنیا در پاسخ به این سؤال که آیا اروپا برای توجیه تعلل خود در انجام تعهداتش به دنبال ناقض برجام جلوه دادن ایران بر مبنای اقدامات اخیر در راستای کاهش تعهدات برجامی است، گفت: همین الان و قبل از خروج پلکانی ایران از برجام، ترامپ ایران را متهم به نادیده گرفتن تعهدات خود در برجام کرده بود. آنچه ترامپ در زمان امضای خروج آمریکا از برجام بیان کرد این بود که ایران با فعالیتهای متفاوت خود به زعم آمریکاییها از برجام به منزله پوششی برای فعالیتهای خود در منطقه و حمایت از تروریسم و افزایش توان موشکی بهره برده است. بر این اساس آمریکا در هنگام خروج از برجام، انگشت اتهام نقض برجام را به سمت ایران گرفته بود.
وی تصریح کرد: این در حالی است که تفسیر ایران از برجام که نزدیکی بیشتری به حقیقت، چه از منظر ایران و چه از منظر سایر امضاکنندگان برجام، دارد، آن بوده است که ایران با پذیرش برجام بتواند به امتیازات قابل توجه ناشی از این توافقنامه و حتی فراتر از آن دست یابد، اما ایران اکنون پس از خروج آمریکا از برجام و تعلل اروپا در انجام تعهدات خود، اقدامات گام به گامی را در راستای کاهش تعهدات خود در برجام انجام داده است.
این آیندهپژوه سیاسی بیان کرد: ۶۰ روز پیش که ایران اولتیماتوم دو ماههای برای گام دوم خود به اروپاییها اعلام کرد، اتحادیه اروپا این مهلت را مورد توجه قرار داد اما در موضعگیری خود تا حدود زیادی آن را غیر قابل قبول و نه چندان مهم بازتاب بخشید. بر همین اساس اتحادیه اروپا در کنار آمریکا در جلسه روز چهارشنبه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی هستهای مواضع خود را روشنتر اعلام خواهد کرد. امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، از ایران درخواست کرده به پای میز مذاکره در ارتباط با پرونده هستهای برگردد، اما سؤال این است که آیا ایران به پای میز مذاکره برخواهد گشت؟ حجتالاسلام روحانی بیان کرده اگر آمریکا تحریمها را بردارد ایران میتواند مذاکرات خود را ۱+۵ آغاز کند، ولی نکته این است آیا تصمیمگیرنده برای مذاکره مجدد رئیسجمهور است، آن هم زمانی که رهبر معظم انقلاب اعلام کردهاند ایران به هیچ وجه حق مذاکره با آمریکا را در ارتباط با پرونده هستهای و سایر موضوعات ندارد.
وی تصریح کرد: حال اینکه ۵+۱ دوباره شکل بگیرد و آمریکا هم در آن حاضر شود، آیا این مذاکره با آمریکا محسوب میشود یا خیر؛ در واقعیت باید گفت محسوب میشود. اساساً ۵ قدرت دیگر در پرونده هستهای، قدرتهای پیرامونی هستند و قدرت مرکزی در ارتباط با پرونده هستهای، آمریکاست و لذا مذاکره مجدد با ۱+۵ در واقع آغاز مذاکره با آمریکا محسوب میشود و دیگر نمیتوان به افکار عمومی گفت ما میخواهیم با ۱+۵ مذاکره کنیم و مذاکرهای با آمریکا انجام نمیشود. اگر قرار است مذاکرهای انجام شود، بهتر است این مذاکره بسیار آشکار، مستقیم و در همه زمینهها باشد تا مردم ایران فشارهای کمتر اقتصادی را تحمل کنند و سختیهای کمتری به ملت وارد شود.
گفتوگو از مهدی مخبری
-
دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
-
افزودن دیدگاه