شیما ساوجی پور-دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران -تغییرات نرخ ارز بر صنعت بیمه نیز تاثیراتی دارد و میتواند وضعیت این شرکتها را از لحاظ سودآوری یا زیاندهی تحت تاثیر قرار دهد.
صنعت بیمه تابع مقررات ارز مبادلهای است و نیازهای ارزی خود را به بانک مرکزی اعلام میکند و با تایید بیمه مرکزی از منابع تامین شده با نرخ مبادلهای استفاده میکنند در نتیجه نوسانات بازار ارز به طور مستقیم در مسائل بیمهای تاثیر ندارد. وقتی نرخ ارز افزایش یابد برخی شرکت ها که موازنه ارزی مثبت دارند، ارزش دارایی اش بالا میرود ولی این موضوع برای شرکت نقدینگی نمی آورد. برخی از رشته های بیمه دیرتر و برخی از رشته ها زودتر به نرخ ارز حساسیت نشان می دهند.
در سال های گذشته صنعت بیمه تحولات زیادی را تحمل کرده، ولی شاید مهمترین فاکتوری که کمتر به آن پرداخته شده نقش بیمه در پیش بینی پذیر شدن اقتصاد است. اگر صنعت بیمه رابطه مستقیمی با بازارهای مالی داشت، یک شبه برای نرخ ارز تصمیم گیری نمیشد. ما باید ریسک های ناشی از یک تصمیم را بفهمیم و بدانیم که این ریسک ها برای بازار های مالی چه تبعاتی دارد.
صنعت بیمه از نظر مقررات ارزی تابع مقررات مبادلاتی است. شرکتهایی که دارایی ارزی دارند از افزایش نرخ ارز بهره مند میشوند و شرکتهایی که بدهی ارزی دارند رقم بدهی آنها افزایش خواهد و این اثرات ضمنی تاثیر نرخ ارز بر صنعت بیمه است.
صنعت بیمه نیازهای اتکایی خود را از برخی از بازارهای بین المللی تهیه میکنند، تغییر نرخ ارز در زمانی رخ میدهد که خسارت اتفاق افتاده و نرخ تغییر کرده که در این شرایط نوسانات نرخ ارز میتواند بر قرارداد شرکتها تاثیر گذار باشد و باید قرارداد معینی برای بیمه تهیه شود تا بیمه ها زیان نبینند.
نوسانات نرخ ارز موجب افزایش و یا کاهش هزینههای شرکتهای بیمه میشوند و زیان دهی را تحت پوشش قرار میدهند. ترکیب بازار بیمه موجب شده تا نوسانات نرخ ارز تاثیرات متفاوتی بر قراردادها داشته باشد. نوسانات نرخ ارز مستقیما در صنعت بیمه در صنعت نفت و گاز تاثیر میگذارد و در بحث صدور باید بیمه گذاران توجیح شوند تا این نوسانات مشکلاتی در صدور بیمه ایجاد نکند. مهمترین فاکتوری که به ان کمتر پرداخته شده نقش بیمه در پیشبرد اقتصاد است، اگر رابطه مستقیم بیمه با بازار پول و سرمایه و بانک مرکزی ایجاد میشد مطمئنا مشکلات فعلی صنعت بیمه به حداقل میرسید.
بخش بیمه نتوانست به بازارهای بین المللی وارد شود و تا حدودی تحریمها بر این روند تاثیرگذار بوده است. ریسکهای موجود در شرکتهای بیمه ریسک های متواتر و پیش بینی شده است و تنها در برخی از موارد جزئیات را شامل نمیشود. اثرات نوسانات نرخ ارز متفاوت است برخی به صورت فوری مشاهده و برخی دیگر در طولانی مدت اثر بخشی خواهد داشت.
وقتی نرخ ارز افزایش یابد برخی شرکت ها که موازنه ارزی مثبت دارند، ارزش دارایی اش بالا میرود ولی این موضوع برای شرکت نقدینگی نمی آورد. اگر شرکتی با تغییر نرخ ارز ارزشش از ۱۰۰ میلیارد تومان به ۱۲۰ میلیارد تومان برسد نمیتواند در زمان وقوع خسارت کل مبلغ تعهد شده را بگیرد. برخی از رشته های بیمه دیرتر و برخی از رشته ها زودتر به نرخ ارز حساسیت نشان می دهند با افزایش نرخ ارز حق بیمه شخص ثالث اضافه نمیشود، مگر با طی شدن مراحل قانونی که شورای عالی بیمه باید در این مورد تصمیم بگیرد.
هر رشته ای که ارز بیشتری نیاز داشته باشد حق بیمه اش افزایش می یابد که از جمله آن بیمه نامههای باربری، نفت و انرژی هستند. نوسانات نرخ ارز باید برای هر دو طرف قرارداد چه بیمه شونده و چه شرکتهای بیمهای مشخص شود زیرا در این شرایط بیمه گذار بتواند به حق بیمهای خود برسد. انتظارات از صنعت بیمه باید در حد ظرفیت آن باشد و در مقایسه با بازار بانکی و پولی کشور ۴ درصد است و قابل ذکر است که تمامی ریسکها قابل پوشش نیست.
صنعت بیمه مثل گذشته با مجوز بیمه مرکزی برای بیمه اتکایی میتوانند از ارز ۴٢٠٠ تومانی استفاده کنند و طبیعی است که فعالیت صنعت بیمه در سطج جهانی محدود میشود و شرکتها باید این کمبودها را از طریق داخل کشور برطرف کنند و از این طریق رقابت های بی مورد گذشته در سطح بین المللی به حداقل می رسد.