مرتضی ابراهیمی - در هفته گذشته به علت ریزش گسترده شاخص بورس، بازار سرمایه رکود جدیدی را به ثبت رساند و در پایین تر از دو سال نیم گذشته خود قرار گرفت، این در حالی است که امیر رضا اعطاسی، تحلیل‌گر جهان اقتصاد در اوایل مهر ماه در گزارشی این ریزش را پیش‌بینی کرده بود. این در حالی است که خبر‌های مثبت توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها نتوانسته است از سقوط بازار سرمایه جلوگیری کند. با توجه به اهمیت این موضوع با یکی از کارشناسان بازار سرمایه گفتگو کرده‌ایم. عبدالحسین رضوی امیری، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با جهان اقتصاد در باره علل سقوط بازار سرمایه گفت: بخشی از سقوط بازار سرمایه مربوط به مسائل جهانی است که تبعات آن به بورس ایران کشیده شده است زیرا بازار بورس جهانی در یکی دو هفته گذشته ریزش قابل توجهی از خود نشان داده است و این امر موجب شده تا گروه‌های معدنی و فلزات اساسی از این موضوع آسیب جدی ببینند. هم‌چنین بخشی از ریزش بازار بورس به دلیل رویداد‌های منطقه‌ای مانند اختلاف با عربستان و مسئله داعش موجب شده تا اقتصاد و بازار سرمایه ایران بیشتر در باتلاق رکود فرو برود. *مهمترین دلیل سقوط بازار سرمایه این است که تولید کننده به حال خود رها شده است رضوی امیری گفت: مهمترین دلیل سقوط بازار سرمایه، مسائل داخلی است که از جمله آن این است که بر خلاف عرف اقتصادی دنیا در ایران به دلیل کاهش تورم، تولید کننده به حال خود رها شده است، بدین جهت شرکت‌ها توان تولید ندارند واگر هم توان تولید داشته باشند قیمت تمام شده بالاتر از قیمت فروش است در نتیجه دولت باید با حمایت از بخش تولید سود دهی این شرکت‌ها را افزایش بدهد. این موضوع موجب شده است تا اکثر شرکت‌های بورسی نتوانند پیش بینی سود خود را محقق کنند و شرکت‌های بورسی با ارائه گزارش‌های سه و شش ماهه سود دهی خود را با تعدیل منفی ارائه کرده‌اند. وی افزود: یکی از دلایلی که رکود بازار سرمایه را تشدید کرده است مسئله نرخ بالای سود تسهیلات بانکی است، این مورد موجب شده است تا انگیزه مردم برای تولید از بین برود. این کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد: متأسفانه عملکرد مسئولان نسبت به بازار سرمایه بسیار بد است و کسی مسؤولیت سقوط بازار سرمایه را بر عهده نمی‌گیرد به عنوان نمونه آقای محمد فطانت‌ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفته است که سقوط شاخص بازار بورس ربطی به سازمان بورس ندارد. در حالی که در گذشته مدیران با دخالت در مورد بازار سرمایه به دور هم جمع می‌شدند و در این خصوص باهم دیگر مذاکره می‌کردند. *افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌شیب نزولی شاخص بازار بورس را تند تر کرده است رضوی امیری گفت: یکی از دلایلی که موجب شد شاخص بازار سرمایه شیب نزولی تندی به خود بگیرد مسئله افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها بود. متأسفانه دولت در افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها اصرار دارد و این موضوع موجب شده است تا هم‌چنان بازار سرمایه به روند نزولی خود ادامه بدهد زیرا گروه پتروشیمی‌۳۵ درصد از بازار سرمایه را از آن خود کرده است و این در حالی است که قیمت نفت به شدت کاهش یافته و نرخ خوراک باید به همان اندازه کاهش یابد. وی افزود: موارد بالا نشان می‌دهد که دولت در حوزه اقتصاد عملکرد دوگانه دارد و عملکرد دوگانه موجب خواهد شد تا مردم اعتماد خود را نسبت دولت از دست بدهند، سلب اعتماد از دولت موجب شده است تا بسیاری از حقوقی‌ها سهام خود را به فروش برسانند در نتیجه بازار ریزش خود را ادامه خواهد داد. *دولت برای رونق بازار سرمایه باید به شرکت‌ها اجازه دهد تا سهام خود را خریداری کنند این کارشناس بازار سرمایه بیان داشت: در حال حاضر یکی از راه‌هایی که دولت می‌تواند به افزایش شاخص بازار بورس کمک کند این است که دولت به بنگاه‌ها اجازه دهد تا سهام خود را در بازار سرمایه خریداری کنند یعنی شرکت‌های بورسی بتوانند به نوعی از قیمت سهام خود پشتیبانی کنند اما در حال حاضر این مسئله غیر قانونی است . با این حال بعضی از شرکت‌های بورسی از طریق بعضی بازارگردان‌ها قیمت سهام خود را حمایت می‌کنند و به نوعی قانون را دور زده‌اند. وی تأکید کرد: این شرکت‌ها راه‌های مختلفی برای خرید سهام شرکت خود دارند از ان جمله این است که شرکت‌های بورسی یک شرکتی را تأسیس می‌کنند و آن شرکت شروع به خرید سهام شرکت‌های مورد نظر می‌کند. راه دیگر این است که شرکت‌های بورسی از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری اقدام به خرید سهام شرکت خود می‌کنند. اما در حال حاضر اکثر شرکت‌هایی که اقدام به خرید سهام شرکت خود می‌کنند از طریق بازارگردانی قیمت سهام شرکت خود را حمایت می‌کنند. رضوی امیری گفت: این در حالی است که در دنیا هر شرکت می‌تواند سهام شرکت خود را خریداری نماید و به نوعی سهام شرکت خود را بازارگردانی می‌نماید. این راه حل جواب گوی زمان فعلی نیست زیرا این موضوع نیاز به مقدار زیادی نقدینگی دارد که با توجه به مشکل نقدینگی شرکت‌های بورسی این راه حل در حاضر دست یافتنی نیست. * دولت در کنار تحریک تقاضا، سمت عرضه را نیز تحریک کند این کارشناس بازار سرمایه بیان داشت: دولت در حاضر برای این که شرکت‌ها را از رکود نجات دهد اقدام به تحریک تقاضا کرده است، این اقدام دولت جواب‌گوی اقتصاد داخلی نیست زیرا دولت باید در کنار تحریک تقاضا، سمت عرضه را نیز تحریک کند. در حال حاضر بهترین تحریک عرضه این است که دولت نرخ سود تسهیلات بانکی را کاهش دهد. کاهش سود تسهیلات بانکی مزایای زیادی دارد که از آن جمله کاهش قیمت محصولات، افزایش صادرات، کاهش نرخ بیکاری و ... است. وی تصریح کرد: متأسفانه شاهد هستیم زمانی که شاخص بازار سرمایه افزایش می‌یابد مسئولان عنوان می‌کنند که بازار بورس نبض اقتصاد است اما زمانی که شاخص نزول می‌کند مسئولان اعلام می‌کنند که بازار بورس جزئی از اقتصاد است. * مردم به نامزد‌هایی رای دهند که دارای تجربه بالای اقتصادی داشته باشند وی افزود: با توجه به این که انتخابات مجلس شورای اسلامی‌نزدیک است، اگر افرادی که به مجلس راه می‌یابند از نظر اقتصادی درک بالایی داشته باشند، اقتصاد رشد خواهد یافت و مردم باید به این زمینه کالاً توجه کنند تا به افرادی رای دهند که تجربه اقتصادی بالایی داشته باشند.