حسن بهشتی پور- تحلیلگر مسائل آمریکا
رئیس جمهور کنونی آمریکا در زمان مبارزات انتخاباتی موضعگیریهای سختی علیه باراک اوباما انجام داد که چرا با ایران بر سر پرونده هستهای توافق کردی؟ توافقی که البته بعد از انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا، ترامپ تلاش کرد آن را لغو کند، اما بعد از سرو صداهای فراوان از کنار آن گذشته و برجام را به کنگره واگذار کرد. کنگره آمریکا نیز در مقابل این پاس ترامپ کناری ایستاد و بر اساس قوانین تصمیمگیری در مورد پایبندی آمریکا به توافق وین را مجدد به تصمیم رئیس جمهور آمریکا واگذار شد. این احتمال وجود دارد که ترامپ این بار هم مانند گذشته تصمیم خاصی در مورد توافق هستهای اتخاذ نکند و این توافق مجدد وارد سیکل قبلی شود. اما این تحلیل نیز جای بررسی دارد و باید این احتمال را در نظر داشت که با توجه به تصمیمات اتخاذ شده توسط ترامپ در ماههای اخیر در تحریم برخی نهادهای ایرانی او ممکن است در اقدامی خلاف قواعد بین المللی برجام را لغو کند.! در این صورت عدم تایید آمریکا، به معنی لغو توافق هستهای نیست و اقدام آمریکا تنها تصمیمی داخلی تلقی خواهد شد. در زمان باراک اوباما کنکره رئیس جمهور آمریکا را موظف کرده که هر ۹۰ روز یک بار در مورد اجرای برجام گزارش داده شود. حال اگر ترامپ این گزارش را به کنگره اعلام نکند، تنها یک قانون داخلی در آمریکا نقض شده که ارتباطی با برجام ندارد. زیرا در برجام اختیاری برای رئیس جمهور آمریکا در نظر گرفته نشده که در مورد پایبندی ایران به برجام نظر مثبت یا منفی خود را ارائه دهد. هرچند عدم گزارش ترامپ به کنگره چندان مهم نیست اما رفتار بعدی او در این ارتباط مهم است که آیا آمریکا از برجام خارج خواهد شد؟ و ترامپ تصمیمی اتخاذ خواهد کرد که تحریمهای هستهای مجددا علیه کشورمان وضع شود؟ در صورت صدور دستوراتی با این ضمائم، آنگاه ایران مجبور به واکنش خواهد شد و درخواست تشکیل کمسیون مشترک را خواهد داد اما تا زمانی که آمریکا همچنان تعلیق تحریمهای هستهای را ادامه دهد، مشکلی برای برجام به وجود نخواهد آمد. اینکه یک جناح سیاسی در آمریکا این توافق را میپذیرد و جناح مقابل خیر، چندان مهم نیست زیرا بر اساس توافق هستهای ترامپ تنها باید تعلیق تحریمهای هستهای مربوط به توافق هستهای را امضا و اجرایی کند. هرچند دستگاه دیپلماسی ایران در هر شرایطی و در مقابل هر سناریویی از سوی آمریکاییها باید سناریو دقیقی در نظر داشته باشد.