کدخبر: 50199
20:04
1395/10/10
جنگ داخلی سوریه، مشخصات بسیاری دارد که برای سالیان بسیار در خاطر مردمان خاورمیانه باقی خواهد ماند. جنگ شهرها و محاصرههای طولانی، جنگ میلیونها آواره و پناهجو، جنگ هزار طرف و جنگ آتش بسهای شکننده و ناکام. پیش از این بارها طرفین جنگ داخلی سوریه، و حامیان بینالمللی آنها برای رسیدن به توافق آتشبس کوششهای بسیاری کردند. به خصوص جان کری و سرگئی لاوروف در جریان جنگ حلب بارها و بارها برای رسیدن به آتش بس به گفتگو نشستند. گفتگوهایی که به توافقهای شکننده منجر شد که تنها ساعاتی در میدان واقعی نبرد دوام آوردند.
پنجشنبه اما توافق برای آتش بسی دیگر در سوریه به دست آمد. این بار در غیاب ایالات متحده آمریکا که این روزها به پیچ و خم انتقال قدرت از اوباما به ترامپ درگیر است و در غیاب عربستان و سایر کشورهای عربی متحدش که بزرگترین حامیان شورشیان سوری به خصوص بخشهای تندور آنها محسوب میشدند، روسیه و ترکیه از طرف دولت و مخالفان به مذاکره نشستند و سرانجام توافقی شکل گرفت که سخنگوی ارتش آزاد سوریه به عنوان یکی از مهمترین گروههای شورشی نیز آن را تایید کرد. توافقی که ترکیه و روسیه از طرف شورشیان و دولت سوریه اجرای آن را تضمین کردند.
اعلام آتش بس در سوریه توسط پوتین
رئیسجمهوری روسیه روز پنجشنبه از دستیابی به توافق آتشبس در سوریه میان دولت دمشق و مخالفان خبر داد.
به گزارش ایسنا، به نقل از سایت النشره، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه با بیان این که مسکو به حمایت خود از دولت دمشق ادامه میدهد، عنوان داشت: ما به توافقی برای آتشبس در سوریه با تضمین مسکو و آنکارا و آمادگی طرفهای درگیر برای آغاز مذاکرات دست یافتیم.
به گزارش اسپوتنیک، رئیسجمهوری روسیه تصریح کرد: دولت سوریه و گروههای مخالف مسلح در این کشور به توافقی برای برقراری آتشبس و آغاز مذاکرات صلح دست یافتهاند.
پوتین در این رابطه ادامه داد: به من اطلاع داده شد که ساعاتی پیش اتفاقی رخ داده که ما از مدتها پیش اقدامات بسیاری برای تحقق آن به عمل آوردیم.
وی از امضای سه سند توافق میان مخالفان سوری و دولت دمشق خبر داد و گفت: نخستین سند میان دولت دمشق و گروههای مسلح در خصوص برقراری آتشبس در خاک جمهوری عربی سوریه است.
پوتین ادامه داد: سند دوم متشکل از مجموعهای از تدابیر برای نظارت بر برقراری آتشبس و سند سوم در رابطه با اعلام آمادگی برای آغاز مذاکرات صلح به منظور تحقق سازش در سوریه است.
رئیس جمهوری روسیه اضافه کرد: تمامی این توافقها دارای ماهیتی شکننده و نیازمند به توجه ویژه و تعامل میان طرفین هستند.
وزیر دفاع روسیه: نیروهای خود را در سوریه کاهش میدهیم
سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه به دنبال توافق آتشبس میان دمشق و مخالفان سوری، اعلام کرد که مسکو نیروهای خود را در سوریه کاهش میدهد.
شبکه خبری اسکای نیوز نیز به نقل از وزیر دفاع روسیه گزارش داد که تماسهای مستقیمی میان مسکو و آنکارا در جریان است.
وی تأکید کرد که تعداد افراد مسلح وابسته به گروههای مخالف که این توافقنامه را با مقامات سوریه امضا کردند، به بیش از ۶۰ هزار تن میرسد. بدین ترتیب شرایط لازم برای کاهش تعداد نیروهای روس در سوریه به وجود آمده است.
وزیر دفاع روسیه عنوان داشت: ۷ گروه مسلح از مخالفان سوری این توافق نامه را امضا کردند و گروه هایی که امضا نکردند به عنوان گروه های تروریستی به شمار خواهند آمد.
شویگو تاکید کرد که مصر نیز در روند صلح سوریه مشارکت خواهد کرد.
وی اعلام کرد، آتشبس مورد توافق از نیمهشب ۳۰ دسامبر اجرا خواهد شد. ارتش سوریه نیز ضمن تأیید این توافق، اعلام کرد که تمامی اقدامات نظامی در سراسر خاک سوریه متوقف میشود اما جبهه النصره و داعش از این توافق مستثنی هستند.
همچنین مخالفان سوری اعلام کردند که توافقنامه آتشبس فراگیر را امضا کردهاند و به زودی جزئیات این اعلام میشود. ائتلاف مخالفان سوریه نیز حمایت خود را از این آتش بس اعلام کرد.
استقبال ایران : توییت ظریف
دولت ایران اگرچه به صورت مستقیم در این مذاکرات شرکت نداشت اما در جریان نشست سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه در مسکو نقشی مهم در نزدیک شدن دیدگاههای طرفین داشت. روز پنجشنبه جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان با ارسال پیامی در توئیتر از این توافق استقبال کرد. ظریف نوشت : آتش بس سوریه یک دستاورد بزرگ است. بیایید با استفاده از این فرصت، ریشه های تروریسم را هدف قرار دهیم.
استقبال نمانیده ویژه سازمان ملل از آتشبس
«استفان دی میستورا» نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه،از توافق برای برقراری آتش بس در سوریه استقبال و ابراز امیدواری کرد این توافق به حفظ جان غیرنظامیان و پیشبرد سازنده مذاکرات صلح آتی منجر شود.
به گزارش ایرنا، خبرگزاری رویترز درباره واکنش دی میستورا به دستیابی توافق برای آتش بس در سوریه نوشت:«در بیانیه ای که سخنگوی دی میستورا منتشر کرده است،
وی ضمن استقبال از این توافق که روز پنجشنبه (۹ دی ماه/۲۹ دسامبر) شکل گرفت، ابراز امیدواری کرد که این توافق جان غیرنظامیان را نجات دهد و کمک رسانی به مردم را تسهیل کند و به انجام گفت و گوهای سازنده صلح در «آستانه» (پایتخت قزاقستان و محل برگزاری مذاکرات صلح آتی) منجر شود.
رویترز همچنین به نقل از دی میستورا افزود: «این تحولات همچنین باید به انجام گفت و گوهای جامع و سازنده سوری-سوری که ۸ فوریه سال ۲۰۱۷ (چهارشنبه ۲۰ بهمن ماه) تحت نظر سازمان ملل برگزار خواهد شد، کمک کند.»
استقبال محتاطانه آمریکا
واشنگتن با استقبال محتاطانه از آتش بس در سوریه، ابراز امیدواری کرد که همه طرفهای درگیر به این توافق احترام بگذارند.
به گزارش ایسنا، به نقل از اسکای نیوز عربی، مارک تونر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: اطلاعات به دست آمده درباره آتش بس در سوریه تحولی مثبت را نشان میدهد. ما از هر گونه تلاشی که در جهت توقف خشونتها و نجات جان افراد و فراهم کردن شرایط برای از سرگیری مذاکرات سیاسی مثمر ثمر باشد، استقبال میکنیم.
وی افزود: آمریکا در این مذاکرات که موجب اعلام آتشبس شده شرکت نداشته است.
تونر ادامه داد که این بحران قدیمی که نزدیک به شش سال است ایجاد شده، راه حل نظامی ندارد.
آغاز آتش بس سراسری در سوریه از نخستین ساعات جمعه
آتش بس فراگیر میان ارتش سوریه و گروه های مسلح در سراسر خاک این کشور آغاز شد.
به گزارش ایرنا، این آتش بس در سراسر خاک سوریه غیر از مناطق تحت تسلط داعش و جبهه النصره برقرار می شود.
فرماندهی ارتش و نیروهای مسلح سوریه روز پنجشنبه دربیانیه ای اعلام کرد که پس از پیروزی ها و موفقیت های ارتش و نیروهای مسلح درمناطق مختلف، فرماندهی کل ارتش و نیروهای مسلح آتش بس فراگیر درهمه مناطق کشور را از نخستین دقیقه روز جمعه ۳۰ دسامبر اجرا می کند.
در بیانیه فرماندهی کل ارتش و نیروهای مسلح سوریه آمده است که دو گروه تروریستی داعش و جبهه النصره و دیگر گروه های وابسته مشمول این آتش بس نمی شوند.
فرماندهی کل ارتش سوریه، افزود: این آتش بس با هدف فراهم شدن شرایط مناسب برای پیشبرد روند سیاسی بحران سوریه برقرار می شود.
دشواری حفظ آتش بس
برقرار شدن آتش بس در سوریه به خودی خود، یک خبر خوش به شمار میرود. با این حال با توجه به تجربیات پیشین آن چه اهمیت به سزایی دارد حفظ آتش بس کنونی است. امری که با توجه به پازل پیچیده نیروهای درگیر در جنگ سوریه بسیار دشوار به نظر میرسد.در حالی که دولت سوریه تاکید کرده است که داعش و جبهه النصره که نام خود را به احرار الشام تغییر داده است از این آتش بس مستثنی هستند، مخالفان سوری بر این نکته تاکید دارند که احرار الشام هم جزیی از جریان آتش بس به شمار میرود. مسئلهای که خود میتواند عاملی برای بروز اختلاف و نقض آتش بس باشد. کنار گذاشته شدن عربستان و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس هم ممکن است آنها را به تحریک برخی گروهها در سوریه برای نقض آتش بس وادارد.
با این حال برخی دلایل هم برای خوشبینی وجود دارد. شورشیان سوری به خوبی واقف هستند که با به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا نباید انتظار کمکهای زیادی از سوی غرب داشته باشند، دولت ترکیه هم با توجه به تغییر اولویتهای استراتژیکش احتمالا حاضر به نرمش بیشتری در مورد سوریه است. دولت سوریه هم از سوی دیگر میداند که حمایت نظامی و سیاسی روسیه که برای غلبه بر مخالفان ضروری بود، احتمالا در صورت نقض آتش بس از سوی ارتش کاهش خواهد یافت. در هر حال باز هم چارهای جز انتظار برای روشن شدن آینده سوریه وجود ندارد.