درهمایش «چالشهای توسعه شهری در اندیشه ایران شهر» مطرح شد
آخوندی: مسکن مهر قفسهای است که در آن انسان میگذارند
مهدی زاهدی-مسکن مهر تصویری است ازانسانهایی که کالا هستند و میتوانید درهرجایی از این سرزمین آنها را در قفسه جا دهید. نه مساله شهر را میبینید، نه مقام انسان را و نه ساختار اجتماعی را، فقط یکسری قفسه است که میتوانید درآن هم کالا بگذارید و هم انسان.
این جمله بخشی از اظهارات عباس آخوندی منتقد جدی و از قضا مسئول مستقیم پروژه پرسرو صدای مسکن مهر است.
آخوندی این بار درهمایشی تحت عنوان «چالشهای توسعه شهری دراندیشه ایران شهر» که در دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، با تشریح وضعیت کنونی شهرنشینی در کشور و به ویژه در پایتخت اظهار کرد: ایران شهر ما در وضعیت پرچالشی به سر میبرد. در زمستان میبینیم که امکان نفس کشیدن در تهران با مشکل جدی مواجه است. تهران چه از لحاظ منابع زیستی و چه روابط اقتصادی مشکلات جدی دارد. تعداد فقرایی که پیرامون شهر تهران زندگی میکنند به پنج میلیون نفر میرسد که سببساز انواع بزههای اجتماعی میشود.
او افزود: بحران ازهم گسیختگی و بحران هویت در شهرهای ایران نیازی به اثبات ندارد. موبیلیتی(جابجایی و تحرک پذیری) در تهران با چالش اساسی مواجه است و دلنگرانی و هراس سنگینی نسبت به آینده وجود دارد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه محجورماندن ما از نظام معرفتی ایجاد دردسر کرده است، گفت: ما دچار یک از جا کندگی اجتماعی، هویتی، تاریخی و فرهنگی شدهایم و این به معنای در غربت قرار گرفتن مفهوم ایران است؛ من در میان جمع و دلم جای دیگر است.
آخوندی با اشاره به نقد اندیشه لیبرالیسم توسط کارل پولانی، خاطرنشان کرد: بنا به گفته پولانی، لیبرالیسم که مبتنی بر محور اقتصاد است بزرگترین مشکلش این است که اقتصاد را از سیستم اجتماع جدا میکند. وقتی چنین اتفاقی رخ میدهد لیبرالیسم را ناممکن میکند، نتیجه این امرغیرممکن ایجاد انواع تعارضها و بحرانهای مختلف است لذا پولانی مطرح کرد که این نظریه راه به جایی نمیبرد چرا که باعث بحرانهای اجتماعی در سراسر جهان میشود.
او با اشاره به از جا کندگی در ایران، گفت: نتیجه این از جا کندگی در ایران به کالایی شدن همه چیز منجر شد. در این فضا همه چیز قابل خرید و فروش است. شهر، قانون، هوا، روابط زندگی شهری قابل خرید و فروش است. اولین فروشها تراکم بود و کم کم رودخانه و منابع و هوا را هم فروختند.
آخوندی گرفتاریهای زندگی شهری را ناشی از دو انقطاع تاریخی دانست و گفت: بعد از جنگ چالدران شاهد روی کار آمدن صفویه بودیم که با پایان رنسانس همراه بود و داد و ستد با خارج بسته شد. یک بار دیگر هم درترکمنچای عکس دوره صفویه رخ داد که آغوش کشور به روی اندیشه غربی باز شد که منجر به ورشکستگی و بینظمی شد.
او چشمانداز آینده را روشن دانست و گفت: با امضای برجام ایران مجددا نقطه تعادل منطقه شد. فشار قدرتهای جهانی و برخی بیتدبیریهای داخلی باعث شده بود که به شکل تصنعی میخواستند ایران را از مرکز ثقل جهان بردارند که با امضای برجام ایران مجددا مرکز ثقل شد که این میتواند آینده روشنی را برای کشور بسازد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه هنوز در ایران بیش از ۱۰۰ شهر داریم که منابع تاریخی آنها از بین نرفته، گفت: ما هنوز سبزوار، نیشابور، زابل، یزد و کاشان را داریم پس هنوز هم میتوانیم منابع مادی، تاریخی و معرفتی خود را با اندیشه ایرانشهری و با نور اسلام بسازیم.
آخوندی در حاشیه این مراسم در نشست تخصصی حضور یافت و در پاسخ به سوالی مبنی بر درآمد شهرداریها از راه فروش تراکم، گفت: ما باید منافع عمومی شهر را بپذیریم که میتواند متفاوت از منافع ملی و در ذیل آن باشد به بیان دیگر باید سطحی از حکمرانی را درون شهرها قائل باشیم.
او افزود: با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در وزارت راه و شهرسازی مقداری جلوی سوداگری را گرفتهایم ولی متاسفانه در سطح آگاهی هنوز گرفتاریم که دانشگاهها میتوانند نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به احیای جاده ابریشم، گفت: مفهوم بازآفرینی جاده ابریشم میتواند در بحث هوایی و زمینی به ما کمک کند تا اندیشه ایرانشهری را از دریای مدیترانه تا شبه قاره دنبال کنیم. در این خصوص باید کریدور شمال جنوب و شرق غرب یک بار دیگر تعریف شود.