پنج شنبه 09 فروردین، 1403

کدخبر: 76772 18:47 1396/10/30
اشتغال صنایع بالادستی، از واقعیت ها تا چشم اندازها

اشتغال صنایع بالادستی، از واقعیت ها تا چشم اندازها

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
اشتغال صنایع بالادستی، از واقعیت ها تا چشم اندازها

اشتغال صنایع بالادستی، از واقعیت ها تا چشم اندازها

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

احسان سلطانی پژوهشگر اقتصادی صنایع بزرگ بالادستی با حدود ۱۵۰ هزار نفر کارکن، کمتر از پنج درصد از کل اشتغال بخش صنعت-ساخت و هفت-دهم درصد از کل اشتغال کشور را بر عهده دارند. این صنایع در طبقه بندی های صنعتی، در زمره بخش های با سرمایه بری بالا (Capital-Intensive) و غیرکاربر (غیر اشتغالزا) محسوب می شوند. بعضی مدیران دولتی این صنایع برای توجیه فعالیت و دفاع از کژکارکردی ها و عملکردهای پراشتباه خود به ایجاد اشتغال چند صد هزار نفری در کشور مباهات می کنند، اما در مقابل صنایع پایین دستی همواره از گران فروشی و احجاف ها و تضییق های متنوعی که در خصوص تامین مواد اولیه از سوی صنایع بالادستی اعمال می شود، شکایت و اعتراض دارند. بطور کلی ایجاد اشتغال در صنایع پایین دستی ارتباط مستقیمی به وجود صنایع بالادستی ندارد، مگر این که از نظر قیمت، کیفیت و شرایط تامین و همچنین وجود مشارکت و همکاری در طول زنجیره های ارزش صنعتی (Supply Chain Partnership)، شرایط ترجیحی و مزیت های رقابتی مشهود و نامشهود به سود صنایع پایین دستی و مصرف کنندگان وجود داشته باشد. پشتیبانی همه جانبه دولت ها با دستکاری فضای فعالیت و رقابت در سه دهه اخیر، ضمن آن که موجب شده صنایع بزرگ بالادستی از رشد سریعی برخوردار شوند، از سوی دیگر فعالیت صنایع پایین دستی اشتغالزا (Labour-Intensive) را تضعیف و تحدید کرده است. ساز و کار رانتی صنایع بالادستی و عملکرد غلط و پراشتباه مدیران انتصابی موجب شده که این صنایع به جای نعمت، به نقمت برای صنایع پایین دستی مبدل گردند. بنگاه های صنایع بالادستی که تحت عنوان بخش خصوصی،‌ اما به کام ذینفعان در دولت ها اداره می شوند، اصولا در جهت اهداف و منافع خاص خود و گروه ها و لابی های پشتیبان حرکت می کنند و توجه چندانی به مشارکت و حمایت از صنایع پایین دستی ندارند. هنگامی ایجاد صنایع مادر بالادستی منجر به حمایت از صنایع داخلی و رشد آنها می گردد که عملکرد این صنایع موجب شود مواد اولیه مورد نیاز صنایع داخلی به قیمت و شرایط بهتر از رقبای خارجی تامین شود. سوال این است که در طی نزدیک به سه دهه فعالیت بنگاه های بزرگ بالادستی، با وجود تامین مواد اولیه و انرژی بسیار ارزان و حمایت های متنوع دولتی، چرا تا کنون این موضوع محقق نشده است؟ بطور کلی این بنگاه ها با فروش داخلی به بهای گران و از سوی دیگر صادرات با بهای ارزان، به جای این که نقش صنایع مادر بنگاه های تولیدی پایین دستی داخلی را ایفا کنند، به صنایع مادر بنگاه های تولیدی خارجی مبدل شده اند. بسیاری از این بنگاه ها با فروش داخلی به بهای گران، در واقع از صنایع پایین دستی داخلی مالیات گرفته و از سوی دیگر با ارزان فروشی صادراتی، از محل درآمد گران فروشی داخلی به صنایع خارجی یارانه می دهند.


  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |