خبرگزاری ایکنا نوشت: صباح زنگنه، کارشناس مسائل بینالمللی، درباره ابعاد طرح جمهوری اسلامی ایران مبنی بر «ابتکار صلح هرمز» که از سوی رئیسجمهور در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل ارائه شد و همزمانی آن با تلاشهای آمریکا برای ائتلافسازی امنیتی در منطقه گفت: این پیشنهاد به واسطه تحولاتی در منطقه تهیه و مطرح شده و آن هم تهدیداتی است که در منطقه در سطوح دریایی، هوایی و زمینی و همچنین جنگ عربستان و امارات علیه یمن و تروریسم و نقش گروههای تروریستی در تضعیف امنیت ایجاد شده که همه اینها انواع ناامنیهایی است که در منطقه شکل گرفته است.
ایجاد اعتماد متقابل؛ گام اول برای اجرای طرح «ابتکار صلح هرمز»
وی ادامه داد: مبنای این طرح آن است که کشورهای منطقه به منزله متضرران اصلی این تهدیدات، خودشان باید نقش اصلی را در مبارزه با آن ایفا کنند و نوع روابط با همدیگر را تغییر دهند و به شرایط ثبات و استقرار برسانند. در واقع ابتدا باید اعتماد متقابلی بین این کشورها فراهم شود و به این درک برسند که نیروهای خارجی تأمینکننده امنیت نیستند، بلکه صرفاً تأمینکننده اهداف خود بوده که آن نیز جز با افزایش تنشها در منطقه فراهم نمیشود.
زنگنه بیان کرد: لازم است سازوکارهایی برای ایجاد پلهای اعتماد بین کشورهای منطقه اندیشیده شود و همه این موارد اجزای این طرح را تشکیل دهند. به طور طبیعی در فضای مغشوش و مبهمی که امروز در منطقه وجود دارد آمریکا سعی کرده از آن به نفع خود استفاده کند و بر این اساس تلاش دارد ائتلافی را در راستای اهدافش در منطقه شکل دهد، اما کشوهای منطقه یا متوجه هستند یا دارند متوجه میشوند که دعوت آمریکا برای تشکیل چنین ائتلافی حتی با پاسخ مثبتی از سوی متحدان آسیای شرقی مانند ژاپن و کره جنوبی و اروپایی به غیر از انگلیس مواجه نشده که پاسخ مثبت انگلیس هم به دلایل تاریخی و نقش ریزهخواریاش از اقدامات مخرب آمریکا در منطقه است.
نتیجه احتمالی تقابل دو طرح امنیتی ایران و آمریکا برای منطقه
این کارشناس مسائل سیاسی ابراز کرد: حتی برخی کشورها با پیشنهاد آمریکا برای تشکیل ائتلاف امنیت دریایی مخالفت کرده و آن را تنشآفرین دانستند. در این وضعیت است که پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران مطرح میشود و این دو پیشنهاد در مقابل هم قرار میگیرند و یک پیشنهاد حتی از سوی کشورهای بزرگ مورد توجه قرار نمیگیرد زیرا منافع آنها در امن بودن این منطقه است و یک پیشنهاد که با حسن نیت از سوی کشوری بزرگ در منطقه با هدف کاهش بیثباتیها و تنشها از طریق همکاریهای درونزا مطرح میشود.
وی ادامه داد: بنابراین احتمال اینکه گوشهای شنونده بیشتری برای طرح جمهوری اسلامی ایران وجود داشته باشد بالاتر است و الان اکثر کشورها به دنبال آن هستند که چارچوب، اجزا و سازوکار اجرایی این پیشنهاد را دریابند و درباره آن اظهارنظر کنند. لذا میتوان گفت که این پیشنهاد به دلیل نگاه درونزا بودن و تأکید بر همکاری کشورهای منطقه در تأمین امنیت خلیج فارس قادر است طرح ائتلاف امنیتی آمریکا را به حاشیه و انزوا بکشاند.
عوامل مؤثر بر پاسخ مثبت عربستان به طرح ایران
زنگنه درباره اینکه پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران میتواند مورد توجه عربستان سعودی قرار بگیرد، گفت: ظاهراً آمریکاییها در حال تشدید فشار بر عربستان هستند که این کشور همچنان در یک وضعیت ناامن و ملتهب قرار گیرد تا هم اسلحههای خود را به آنها بفروشند و هم نیروهای نظامی خود را به آنجا اعزام کنند. بر این اساس مشورتهایی که از سوی آمریکا به عربستان داده شده مثبت نیست.
این کارشناس مسائل بینالمللی افزود: عوامل دیگری هم به مثابه دینامیزمهایی که در منطقه و جهان در حال اتفاق افتادن است شاید به عربستان کمک کنند که به سمت عقلانیت سوق داده شود. یکی از این عوامل وضعیت ترامپ در داخل آمریکاست. اعتماد فوقالعاده فعلی عربستان به آمریکا نتیجه حضور ترامپ است و اگر تزلزلی در وضعیت او رخ دهد، شاید عربستان تا حدودی در رویکردها و رفتارهای خود در منطقه تجدید نظر کند.
زنگنه عامل دوم را وضعیت جنگ یمن و پیشنهادهای صلح یمنیها دانست و گفت: این پیشنهادها میتواند یک فرصت طلایی برای عربستان تلقی شود که با پذیرش پیشنهاد آتشبس میتواند زمینه پایان آبرومندانه جنگ یمن را فراهم کند. در واقع این شرایط سهگانه در آمریکا، یمن و داخل عربستان که باعث شده سعودیها نه تنها هیچ دستاوردی از جنگ یمن نداشته باشند بلکه نصف صادرات نفت خود را نیز از دست بدهند، شاید بتواند مقامات سعودی را به عقلانیت رسانده و آنها نیز به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران جواب مثبت داده و به این طرح بپیوندند.
گفتوگو از مهدی مخبری
-
دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
-
افزودن دیدگاه