رویا ایلکا
نشست نابرابری‌ها و بحران‌های منطقه ای و چالش‌های پیش روی ایران با حضور فرشاد مومنی، اقتصاددان نهادگرای کشور و احسان سلطانی پژوهشگر اقتصادی در موسسه دین و اقتصاد برگزار شد.
در بخش قبلی گزارش این نشست خواندیم که
احسان سلطانی با بیان اینکه بر خلاف همه دنیا، هرچه منابع هم داشتیم جذب مسکن کردیم،گفت:نکته جالب اینجاست که ۶۰ درصد سرمایه‌گذاری در بخش مسکن نیز مربوط به مسکن لوکس بوده است.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد درادامه این نشست ،احسان سلطانی با تاکید براینکه درآمدهای کشور به بخش بانکی و ساختمان رفته است و این دو بخش درآمدهای تورمی بالایی داشته است، اظهار کرد: براثر اتکای اقتصاد به درآمدهای نفتی، سه وجهی شامل سوداگری در واردات، سفته‌بازی در مسکن و رباخواری در بانک‌ها اقتصاد ما را تشکیل داده است. این سه وجهی دو قرن است که در ایران راه افتاده است.
سلطانی افزود: در نیم قرن اخیر، رانت نفت نیروی مولد و محرک اقتصاد ایران بوده است. کاری که نفت کرد این بود که این چرخه را تقویت کرد و در دهه ۸۰ و نیمه اول دهه ۵۰ نیروی محرکه‌یی شد که بانکداری و ساختمان‌سازی در ایران رشد کند.
وی با بیان اینکه از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۶ قدرت خرید یا ارزش پول ملی کشور ۱۲۴ برابر کاهش یافته است،گفت: باید این سوال را مطرح کرد که کدام وجه بازار آزاد در این سال‌ها در ایران رعایت شده است؟ در طول تاریخ ایران، سه پایه برای هژمونی وجود داشته است. نخست، موقعیت جغرافیایی که همواره برای ما منشأ قدرت بوده است. دیگری، جمعیت ایران که در منطقه از همه کشورها بیشتر بوده است.
این پژوهشگر اقتصادی با بیان اینکه در طول تاریخ جمعیت بیشتر به معنای قدرت اقتصادی و کشاورزی بالاتر بوده است،خاطرنشان کرد: مجموع این سه عامل، چندین هزارسال پیشرفت، تسلط و بقای ایران را تشکیل داده است. امروز به جایی رسیده‌ایم که قدرت اقتصادی ناپایدار و رو به سقوط است.
وی با اشاره به اینکه در این سال‌ها روی توان و قابلیت جوان‌های ایران اتکا نکردیم، تصریح کرد: به این دلیل که اقتصاد ناپایدار، متکی به منابع، تک‌محوری است و اتکایی به مردم ندارد. جمعیت ایران هم که به‌شدت رو به کاهش است. در عین حال، موقعیت جغرافیایی ایران هم رفته رفته بلاموضوع می‌شود. بنابراین، با این وضعیت از لحاظ امنیت و هویت ملی به دوره سختی پا می‌گذاریم. در چنین شرایطی اگر به سمت اقتصاد متکی بر مردم حرکت نکنیم، روز به روز با بحران‌های شدیدتری مواجه خواهیم بود.
