مرتضی ابراهیمی
به نظر می رسد توجهات بر بازاری قانونمند و ایمن و همسو با اهداف اقتصادی کشور منجر به جذاب شدن بازار بورس شده است، با توجه به تغییرات ساختاری در وضعیت شرکتها به لحاظ بازار بورس و سهام شرکتها که منشعب از داراییهای شرکت است، شرکتها به لحاظ عرضه سهام و فروش وضعیت مطلوب و قابل قبولی را تجربه می کنند و رشد ریالی و حجمی قابل قبولی را در صورت دارایی و معاملات خود نظاره گر هستند، این رشد که در سامانه رسمی انتشار اطلاعات ناشران انتشار پیدا کرده حاکی از این است که عملکرد شرکتها در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته پر بازده تر بوده است که با توجه به نرخ متغیرهای مختلف سهام و عملکرد شرکتها در تولید و فروش و ارائه خدمات از این حرکت پالس های مثبتی را دریافت کرده است، مردم و صاحبان نقدینگی در حال رسیدن به ایننتیجه ملموس هستند که بازار سهام نسبت به سایر رقبا و بازارهای موازی و پر ریسک محل مناسب و ایمنی جهت سرمایه گذاری و رشد نقدینگی آنهاست، البته باید توجه داشت تجربه کردن کانال ۴۰۰ هزار واحدی و حتی بسیار بیشتر از این عدد دلایل جدا از استقبال سهامداران در ابن عرصه را دارد که رشد نقدینگی قانونمند و اصولی محور همچنین فاصله گرفتن از بیماری تورم و افزایش جایگزینی از مهمترین علل این گرم بودن در زمستان سرد است،
عباس ضیایی نیری در گفتگو با جهان اقتصاد با اشاره به مطلب فوق گفت: ورود برخی شرکتها که تصور می کنند برای استفاده از منافع بازار جدید باید در بورس حضور فیزیکی داشته باشند منجر به پر حرارت شدن بازار و پالس مثبت در رشد شاخص کل خواهد شد اما باید در نظر داشته باشند این حرکت سریع و شاید هیجانی آنها ممکن است ناگهان شکلی ناعادلانه به خود گیرد و در نهایت به زیان آنها تغییر شکل دهد، لذا لازم است با نظارت بیشتر و کارشناسی شدهای حضور خود را در بازار سرمایه تثبیت کنند که برخی عوامل ناگهان شوک منفی را به آنها وارد ننماید، باید توجه داشت شاخص کل بورس از ابتدای امسال بازدهی حدود ۱۰۰ درصدی را رقم زده و با توجه به این رشد قابل قبول با توجه به اینکه در ابتدای سال و آغاز معاملات شاخص در محدوده کانال ۱۷۹ هزار واحدی قرار داشت، اما اکنون می بینیم نماگر اصلی بازار در در مرز ۴۰۰ هزار واحدی قرار دارد و تا انتهای سال نیز مسلما این روند با سرعتهای مختلف ادامه خواهد داشت، در شرایطی که بازارهای ریسک پذیر طلا و ارز در سالهای گذشته بازدهی خارج از عرف و البته بی نظیری را برای سرمایهگذاران خود به ارمغان اوردند، و برخی یک شبه ره چند صد ساله را پیمودند، برخی نیز تصور داشتند ممکن است عوامل بیرونی و برخی سو مدیریتها و یا سیاستهای گروئی منجر به این شود امسال نیز اتفاقات مشابه سال گذشته رخ دهد اما به دلیل سیر کاهنده قیمت دلار و نوسانات محدود در این بازار و بازار سکه و طلا جذابیت سرمایهگذاری در این بخشها کمرنگ شد، همین از دست رفتناقبال عمومی در حضور در بازارهای پر ریسک از دلایل جهش و رونق در بازار سرمایه بود،
نیری گفت: با توجه به اینکه در حال حاضر قیمت دلار در نوسانات حالت گردش به دور خود را گرفته اکثر مردم و صاحبان نقدینگی به دنبال این هستند تا امنترین محیط را برای سرمایهگذاری انتخاب کنند تا بتوانند از داشتههای خود محافظت و استفاده کنند، از طرفی در حالی که بازارهای طلا و ارز از دلال بازی و سلطان سازی تا حد زیادی تهی شده است، بیشتر توجهات به سمت بازار بورس و سپس نظام سرمایه گذاری کلاسیک بانکی است، البته عدهای نیز کماکان علاقه دارند در حوزه مسکن و خودرو نیز حضور داشته باشند که با توجه به خواب سرمایه و سیاستهای غلط خودرو سازان در صنعت خودرو و بلا تکلیفی انبوه سازان در بخش مسکن شاید خارج از تعقل باشد که عدهای سرمایههای کلان را در این ساختار فیریز کنند. البته لازم به ذکر است عدهای معتقدند ممکن است عصای موسی این بخش را متحول کند و آنان که صبر کرده اند در انتها با سود کلانی مواجه خواهند شد که با توجه به برخی سو مدیریتها و دست باز برخی سوداگران این امر غیر منطقی هم نیست.
این کارشناس بازار سرمایه بیان داشت: استفاده از صندوقهای سرمایهگذاری موجود در بازار اوراق یکی از بهترین گزینهها برای سرمایهگذاری است، چرا که از یک سو سود بیشتری نسبت به سپردههای بانکی، یعنی بالاتر از ۲۰ درصد را به سرمایه داران می دهد و از طرف دیگر ریسک سرمایهگذاری در بازارهایی که ممکن است با یک خبر متشنج شود و شکل روانی به خود گیرد را ندارد، توجه کنیم که از ابتدای امسال بسیاری از بازارهای موازی در رکود به سر می برند، توجه کنیم که عملکرد خوب شرکتهای حاظر در بورس و فرابورس علیرغم تحریمها و مشکلاتی که پیش روی داشتند از دلایل رشد مطلوب و بی نظیر بازار سهام از ابتدای سال تا به امروز بوده است، نکته بعدی ارزش جایگزینی دارایی شرکتها می باشد که از یک طرف با توجه به اینکه بسیاری از افزایش سرمایه شرکتها ناشی از تجدید ارزیابی دارائیها صورت نگرفته است ،در صورتیکه اگر دارایی انها به روز شود، متعاقبا سهام شرکتها با اقبال بیشتری مواجه خواهد شد و به دنبال ان نیز شاخص کل کماکان در مسیر صعود قرار خواهد داشت چه بسا با سرعت بیشتر، البته ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که این شتاب در رشد نیز کمی خارج از معمول است و با توجه به نوسانات تقریبا تک رقمی در بازار پایه اما اقبال زیادی و خارج از پیش بینی کارشناسان و فعالان در این بازار صورت گرفته است و بسیاری از نمادهای این بازار با افزایش قیمتهای فزایندهای روبرو شده که شاید در قیاس با برخی نمادهای قدرتمند این مدل از رشد خارج از تصور بوده است، البته سازمان بورس برای جلوگیری از سفته بازی و نوسانگیری شدید که با ریسک فراوانی برای رتازه وارد های بورسی همراه بوده قوانین بازار پایه را بررسی و اصلاح نموده و دامنه نوسان این بازار را از ۱۰ درصد به پائینترین حد ممکن که تک رقمی است رساند که این تصمیم هم به خروج نقدینگی منجر نشد و همین نظارت علمی و به موقع سبب شد اعتماد بر این بازار ملموس تر شود و با توجه به این تصمیم برخی نمادهای بازار پایه به منظور انتقال به تابلوهای جدید متوقف بوده و دوباره معاملات این بازار با قوانین و دامنه نوسان جدید پیگیری شد، که این مسئله در کنار اینکه دیگر نوسان گیران در بازار پایه حضور ندارند و نقدینگی این بازار به بازارهای بورس و فرابورس و همچنین سهمهای ارزنده و بنیادی که در این چند وقت اخیر رشد کردند منتقل شد و همین اصلاح قانون نیز از دلایل رشد روزانه در بازار سهام است به طوریکه تا کانال ۴۰۰ هزار واحد مسیر بسیار کوتاهی در پیش روی فعالان و سهامداران این عرصه قرار دارد، اما لازم به اشاره است که اگر میخواهیم قله ۴۰۰ و بیشتر از ان را نیز فتح و تجربه کنیم لازم است که در مسیر کاهش تنشهای سیاسی و جناحی در داخل گام برداریم و در سیاست خارجی هم با صلابت بیشتری گامهای خود را برداریم. این سیاستها برای گروههایی نظیر پتروشیمی و فلزی از اهمیت بسزایی برخوردار است، چرا که انها با افزایش فروش و در نهایت سوداوری بیشتر مواجه میشوند و این برای کلیت بازار اتفاقات روشنتری روی خواهد داد.
نیری افزود: باید در سیاستگذاری سازمان بورس و شرکتهای بورس و فرابورس اصلاحاتی را صورت دهیم تا زمینه را برای ورود شرکتهای جدید، عرضه اولیههای بیشتر و همچنین انجام هر چه زودتر افزایش سرمایهها فراهم کنیم، و دولتمردان و مردان اقتصادی کشور سیاستهایی را طراحی کنند که به عدم حرکت و رشد مجدد بازارهای موازی منجر شود چرا که اگر انها دوباره رونق کاذب و مشکلافرین به خود بگیرند، نقدینگی هایی که به بورس وارد شده تا در جهت رشد اقتصاد کشور استفاده گردد مجددا با برخی تبلیغات به این بازارها روانه می شود، همچنین اگر دولت خصوصی سازی را به درستی و با صداقت انجام دهد و طرحهای عمرانی، بخصوص پروژههای نیمه کاره را در دستور کار قرار دهد همین مسئله منجر به ان خواهد شد که فعالیتهای عمرانی رونق گیرند و این به نفع شرکتهای بورسی خواهد بود.
وی افزود: اگر سیاست عدم افزایش نرخ بهره بانکی همچنان ادامهدار باشد نقدینگیهای سرگردان در جامعه به جای حرکت به سوی بانکها به سوی بازار سرمایه هدایت خواهند شد که این شاید به میل و خواسته نظام بانکی کشور نباشد، توجه داشته باشیم اگر روند صعودی قیمت جهانی کالاهای پایه با تغییر مواجه نشود و نرخ ارز با نرخ کنونی و نهایتا نوسان کم تثبیت شود انتظار نوسانات با برایند مثبت و پربازده تا پایان سال برای بازار سرمایه دور از انتظار نخواهد بود.
نیری گفت: با توجه به شرایط حاکم بر بازارهای موازی و نوسانات ناشی از نرخ ارز و سایر متغیرهای اقتصادی از جمله رشد نقدینگی و تاثیر آن بر تورم، به نظر رفتار اغلب معامله گران بخصوص اشخاص حقیقی با ریسک پذیری بالا در شرایط فعلی در بازار سرمایه تداوم حضور و توسعه فعالیت ها توام با احتیاط است، اگرچه بیشتر ریسک بازار سهام نسبت به دیگر بازارها بیشتر بوده و نوسانات جزو ذات باطنی این بازار در تمام دنیا است، اما در صورت ورود با تفکر و رویکرد بلندمدت و تشکیل سبد سرمایه گذاری، ریسک این بازار قابل مدیریت است و سهامداران می توانند کنترل ارزش دارایی خود را در این بازار در دست گیرند، لازمبه ذکر است که با توجه به اصلاحات در بازار سرمایه و اعتمادسازی بعید به نظر میرسد حتی گام پنجم کاهش تعهدات برجامی از سوی کشور و عدم تصویب FATF و حواشی آن تاثیر منفی یا بلندمدتی بر این حوزه بگذارد، لذا توجه داشته باشیم عدم مدیریت صحیح دارایی ممکن است منجر به رشد غیرمنطقی در قیمت برخی از سهامها در بازار سرمایه شود، لذا با توجه به تقاضای مناسب در بازار نیازمند تقویت بخش عرضه در بازار سرمایه از قبیل عرضه های اولیه و همچنین افزایش سرمایه و عرضه منظم سهام شرکتهای متعلق به بانکها هستیم که این مسئله نیز باید با جدیت مورد توجه سیاستگذاران عرصه بورس و فعالان این زمینه قرار گیرد.
این کارشناس بازار سرمایه در پایان گفت: با توجه به حواشی تجاری بین چین و ایالات متحده و دلار روایی اکثر کشورها و پیش بینی رشد اقتصادی برای سال جدید میلادی و روند صعودی قیمت کالاهای پایه و همچنین افزایش فروش و صادرات و سوداوری شرکتها، و حجم بالای نقدینگی در کشور و تورم متولد شده از ان و نوسانات تقریبی نرخ ارز از جمله عواملی هستند که می تواند منجر به رشد قیمت سهام در صنایع مختلف در بازار سرمایه شود که اگر با سیاست صحیح و اتخاذ تصمیمات عملی و کارشناسی این نکات را در رصد داشته باشیم می توانیم همچنان شاهد رشد شاخص کل و فتح قلههای جدید در این حوزه باشیم و با برخی عوامل درونی یا بیرونی شبح ریسک و کاهش سود را در این بازار نخواهیم دید .