برای دومین مرتبه در تاریخ مجلس ایران سوال از رییس جمهور مطرح می شود فرافکنی مجلس؛ شفافیت روحانی این تابستان طوفانی برای هیات دولت و رییس جمهور در حالی به ششمین روز شهریور نزدیک می شود که از ابتدای آن طرح استیضاح از وزرا و سوال از رییس جمهور مکرر از زبان نمایندگان مجلس و کمیسیون ها شنیده شد و تا اینجای کار موفق به حذف ۲ وزیر از کابینه دولت دوازدهم شدند. امروز حسن روحانی در بهارستان حاضر می شود تا به سوالات ۸۰ نماینده در پنج محور عدم موفقیت دولت در مدیریت قاچاق کالا و ارز، استمرار تحریم‌های بانکی، عدم موفقیت دولت در کاهش نرخ بیکاری در چند سال اخیر، رکود اقتصادی شدید چندساله و افزایش روزافزون نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی پاسخ دهد. طرح سوال از رییس جمهور بیشتر فرافکنی مجلس را مطرح می کند زیرا این مشکلات ساختاری فراتر از مسوولیت قوای سه گانه است و به گونه ای دیگر می توان گفت عملا با این سوال و جواب ها هزینه سیاسی بیشتری برای نظام ایجاد می شود بدون آن که حاصلی داشته باشد. این دومین مرتبه‌ای است که در تاریخ مجلس ایران سوال از رئیس‌جمهور در مجلس مطرح می‌شود. پیش از این در ۲۴ اسفند ۱۳۹۰ نمایندگان مجلس هشتم از محمود احمدی‌نژاد سؤال ‌کردند. در آن زمان ۷۹ نماینده سوالاتی را از رییس جمهور وقت مطرح کردند که سوالات توسط علی مطهری قرائت شد. جلسه ای که به دلیل نوع ادبیات به کار رفته از سوی احمدی نژاد، منجر به حاشیه های فراوانی در صحن شد. سربلندی در این آزمون برای مجلس بسیار حایز اهمیت است زیرا علت رخداد بخشی از ناکارآمدی های دولت به عواملی چون خروج امریکا از برجام، اعمال مجدد تحریم ها، کارشکنی برخی از عوامل و جریان های داخلی مخالف با دولت و مشکلات اقتصادی و ارزی به جا مانده از دولت های پیشین بر می گردد. در این زمینه پاسخ های ارایه شده از سوی لعیا جنیدی معاون حقوقی و حسینعلی امیری معاون پارلمانی رییس جمهور در نشست های مشترک با کمیسیون های مجلس نیز نتوانست ۹۲ نماینده متقاضی برای سوال از رییس جمهور را قانع کند تا اینکه در ۱۰ مردادماه هیات رییسه مجلس سوال از رییس جمهور را با ۸۰ امضا اعلام وصول کرد که به این ترتیب بیش از یک چهارم نمایندگان مجلس در زمره سوال کنندگان از روحانی قرار گرفتند. برخی صاحب نظران حضور رییس جمهور در مجلس و پاسخگویی به سوالات نمایندگان در صحن علنی را فرصتی برای بیان واقعیت ها و شفاف سازی می دانند. در این میان افرادی مانند مسعود پزشکیان معتقدند که نباید سوال از رئیس‌جمهور را سیاسی کرد و اصولا اینکه رئیس‌جمهور هر ۶ ماه و یا یک سال یک بار در مجلس حضور یافته و نمایندگان از او سؤال کنند و او پاسخگو باشد اصلا ایرادی ندارد و موجب ایجاد جو تفاهم و دوستی هم می شود. آنطور که نایب رییس مجلس می گوید سؤال کردن به خودی خود، وظیفه نماینده مجلس و البته پاسخگویی هم وظیفه دولت است، اما این روند را به تقابل کشاندن و حالت جناحی دادن، کار خوبی نیست. در همین رابطه حسین نقوی حسینی از نمایندگان اصولگرا هم معتقد است که نباید روز سوال از رئیس جمهور، روز سیاه برای نظام باشد و همه باید از این شرایط برای اتحاد و انسجام بیشتر بهره برداری کنند. وی سوال از رئیس جمهور را یک فرصت تلقی می کند و معتقد است که رئیس جمهور باید از این فرصت استفاده کرده و با نمایندگان ملت و مردم صحبت کند و شرایط را برای مردم تبیین کند. به گفته این نماینده اصولگرا، نمایندگان به دنبال انتقام جویی نیستند و هدف از طرح سوال این است که وحدت بیشتر، تنش ها کمتر و ابهامات روشن شود. محمدرضا تابش رییس فراکسیون امید مجلس هم معتقد است که رئیس‌جمهور تمام مسائل پشت پرده را در جریان پاسخ به سوال نمایندگان افشا کند، زیرا این اقدام زمامداران و مسئولان را مسئولیت‌پذیرتر می‌کند. وی معتقد است که رئیس‌جمهور به صورت شفاف باید در صحن علنی پاسخ سوال نمایندگان را دهد زیرا انتظار مردم هم همین است. روال سوال از رییس جمهور در مجلس احمد فراهانی امیرآبادی در این زمینه در گفت وگو با خبرگزاری ملت اعلام کرد که بر اساس قانون باید برای هر سوال رای گیری انجام شود. عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی یادآور شد اگر نصف بعلاوه یک نمایندگان حاضر در جلسه از پاسخ رییس جمهور قانع نشوند، سوال به قوه قضائیه ارسال خواهد شد. وی در خصوص مدت زمان طرح سوال از سوی نمایندگان و همچنین فرصت پاسخگویی رییس جمهور، ادامه داد: فرصت نمایندگان سوال کننده در مجموع سی دقیقه خواهد بود؛ همچنین باید یادآور شد تعداد افرادی که سوال را مطرح خواهند کرد بستگی به نظر نمایندگان دارد و می تواند متغییر باشد. در این بین نیز رییس جمهور طبق آیین نامه داخلی مجلس در مجموع یک ساعت فرصت پاسخگویی به سوالات نمایندگان را دارد. امیرآبادی فراهانی افزود: بر اساس اعلام آمادگی که از سوی ریاست جمهوری صورت گرفته، آقای روحانی ساعت هشت صبح در قوه مقننه حاضر خواهد شد. جلسه سوال از رییس جمهور نمادی از دموکراسی باشد حسام‌الدین آشنا پس از استیضاح وزیر اقتصاد در توئیتی اعلام کرد که «دومین وزیر شاخص در فسادستیزی را کنار زدند. حال و هوای جلسه سه‌شنبه شفاف‌تر شد». باید دید نحوه برخورد و ارایه سوال نمایندگان تا چه اندازه می تواند این جلسه را با آرامش همراه سازد و یا با کج سلیقگی به حاشیه بکشاند و آیا صراحت بیان روحانی به کمک او می آید تا فرصت لازم را برای شفاف سازی و بیان واقعیت ها در چالش های پیش آمده در مسیر دولت پیدا کند؟