نیروگاههای بخش خصوصی وارد چالش جدیدی شدند مهدی زاهدی-درحالی که تولیدکنندگان برق بخش خصوصی سالهاست در جدالی نابرابر با انواع مختلف مشکلات و انحصار و فشارهای مالی مواجهند، خبرهای جدید حاکی از این است که چالش جدیدی گریبان این صنعت را گرفته است: «قراردادهای بیع متقابل» که روزگاری قرار بود به کمک صنعت بیاید امروز و با تغییرات صورت گرفته در آن به اتفاقی تبدیل شده که می تواند صنعت برق و به ویژه نیروگاههای بخش خصوصی را با تهدیدی جدی تبدیل کند.  مدیران و مالکان نیروگاه رودشور به عنوان متولیان نخستین نیروگاه بخش خصوصی کشور، آخرین روز هفته گذشته نمایندگان رسانه های کشور را به «مجموعه رودشور» دعوت کردند تا علاوه بر تشریح اقدامات صورت گرفته خود، از چالش های جدیدی که برای این تولیدکننده مهم برق کشور پرده بردارند. عضو هیات مدیره نیروگاه رود شور در نشستی خبری که در محل نیروگاه رودشور برگزار شد،  گفت: در صورت اصلاح قراردادهای بیع متقابل بخش خصوصی می‌تواند مشکل تامین برق را در سال‌های آینده حل کند، در غیر این‌صورت ادامه فعالیت به شکل فعلی هیچ توجیه اقتصادی ندارد. «بهمن مسعودی»، عضو هیات مدیره نیروگاه رود شور بر لزوم حمایت ویژه وزارت نیرو برای رفع چالش‌های تبدیل قراردادهای بیع متقابل تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی از حالت ارزی به ریالی تاکید کرد و افزود: در سال ۱۳۹۲ که قیمت نفت به حدود ۱۲۰دلار در هر بشکه افزایش یافته بود، برای تبدیل نیروگاه‌های گازی به نیروگاه سیکل ترکیبی قرادادی با وزارت نیرو منعقد شد که بر اساس آن، وزارت نیرو موظف بود، معادل ارزی سوخت صرفه‌جویی شده (۳۴۵ مگاوات برق تولیدشده از واحد بخار) را به سرمایه‌گذار پرداخت کند. وی افزود: اما پس از مدتی قیمت نفت به حدود بشکه‌ای ۵۰ تا ۶۰ دلار کاهش یافت، از سوی دیگر قراردادهای بیع متقابل تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی از حالت ارزی به ریالی تبدیل شده و جهش ناگهانی نرخ ارز موجب شد، این مدل قراردادی هیچ توجیه اقتصادی برای سرمایه‌گذاران نداشته باشد. به همین دلیل ادامه فعالیت‌های اجرایی احداث واحد بخار نیروگاه رودشور با پیشرفت فیزیکی بیش از ۵۰ درصد با مشکلات جدی مواجه شده است. عضو هیات مدیره نیروگاه رود شور درآمد فروش برق از واحدهای گازی نیروگاه رودشور در سال گذشته را هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال عنوان کرد و افزود: اگر این مبلغ در همان تاریخ توسط وزارت نیرو تسویه می‌شد، امکان تهیه ۴۰ تا ۵۰ میلیون یورو ارز و سرمایه‌گذاری در واحد بخار این نیروگاه فراهم بود، اما در حال حاضر و با جهش ناگهانی نرخ ارز، ارزش این رقم به یک‌پنجم کاهش یافته است. مسعودی بر لزوم حمایت ویژه وزارت نیرو برای رفع چالش‌های تبدیل قراردادهای بیع متقابل تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی از حالت ارزی به ریالی تاکید کرد و گفت: در صورت اصلاح قراردادهای مذکور بخش خصوصی می‌تواند مشکل تامین برق را در سال‌های آینده حل کند، در غیر این‌صورت ادامه فعالیت به شکل فعلی هیچ توجیه اقتصادی ندارد. ** تاخیر در راه اندازی واحدهای بخار قطعی است احمد مشایخی مدیرعامل شرکت تولید و گسترش برق امیر کبیر هم در این نشست گروه «ماه‌تاب» را به عنوان نخستین مجموعه بخش خصوصی نیروگاهی کشور معرفی کرد که در سال ۱۳۸۰ تاسیس شده و فعالیت خود را در زمینه تولید برق آغاز کرد. وی با اشاره به آغاز عملیات احداث نخستین نیروگاه بخش خصوصی کشور از سال ۱۳۸۲ گفت: در حال حاضر این هلدینگ، مالک تمام یا بخشی از ۱۳ نیروگاه است. مشایخی ظرفیت تولید برق توسط این ۱۳ نیروگاه را ۴هزار مگاوات (معادل حدود ۵ درصد ظرفیت شبکه برق کشور) اعلام کرد و افزود: در قالب طرح‌های در حال احداث، به این ظرفیت بیش از هزار مگاوات افزوده خواهد شد. وی افزایش راندمان نیروگاهی از ۳۹ به ۵۷ درصد، افزایش ظرفیت تولید از ۷۹۲ مگاوات به ۱۱۳۷ مگاوات، صرفه‌جویی سالانه ۷۲۰ میلیون مترمکعب/لیتر سوخت و کاهش قابل توجه آلودگی‌های زیست‌محیطی متناسب با میزان سوخت مصرف نشده را از جمله مزایای احداث واحدهای بخار و تبدیل نیروگاه رودشور به سیکل ترکیبی برشمرد و گفت: این در حالی است که اگر چالش‌های قرارداد بیع متقابل تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی توسط وزارت نیرو حل نشود. اجرای عملیات احداث واحد بخار نیروگاه رودشور که هم‌اکنون با ۳ واحد گازی در مدار بهره‌برداری قرار دارد، با تأخیر مواجه شده و در ابتدای پیک سال آینده (تابستان ۱۳۹۹) به بهره‌برداری نخواهد رسید. مشایخی درباره وضعیت کارکرد واحدهای نیروگاه رودشور گفت: این نیروگاه از آغاز بهره‌برداری تاکنون با ضریب آمادگی تولید نزدیک به ۹۶ درصد (۱۰ درصد بالاتر از میانگین صنعت نیروگاهی کشور)، بیش از ۴۸ میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کرده است. وی همچنین به راندمان ۳۹.۵۷ درصدی واحدهای گازی این نیروگاه اشاره کرد و گفت: این رقم در مقایسه با میانگین واحدهای گازی شبکه تولید برق، حدود ۶ درصد بالاتر است که به معنی صرفه‌جویی مصرف بیش از ۸۵۰ میلیون مترمکعب گاز (معادل ۸۵۰ میلیون لیتر گازوئیل) در طول ۱۲ سال گذشته بوده است که علاوه بر مصرف کمتر سوخت به عنوان سرمایه ملی، از نظر زیست‌محیطی نیز فواید زیادی را در پی داشته است. احمد مشایخی همچنین شاخص‌ها و پارامترهای زیست‌محیطی (مقادیر آلاینده‌های زیست‌محیطی) این نیروگاه را بسیار پایین‌تر از حد مجاز اعلام کرد و گفت: نیروگاه رودشور به عنوان صنعت سبز شناخته شده و در سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۹۴ و ۱۳۹۶ لوح تقدیر و تندیس صنعت سبز از سوی سازمان حفاظت محیط زیست کشور، موسسه UNIDO و GIZ دریافت کرده است.