علیرضا امامی فرد-گروه سیاسی در اعتراضات دی ماه امسال بود که معترضین زیادی معتقد بودند که باید رفراندوم برگزار شود. در همان بحبویه هم زمزه هایی مبنی بر لازمه رفراندوم از سوی برخی از فعالین سیاسی به گوش می رسید اما به خاطر شرایط حساس کشور در آن بازه زمانی عده ای که واکنش قابل توجهی نسبت به آن نشان دادند به تعداد انگشت های دست هم نرسید. بعد از آرام شدن موج اعترضات سراسری، حسن روحانی به مردم قول داد که صدای آنها را شنیده است. گرچه در عمل این طور به نظر نمی رسید اما با توجه به پافشاری رئیس جمهوری روی صحبت خودش چنین برداشتی می شد که روحانی قصد انجام کاری را در این خصوص در آینده دارد. در نشست خبری ریاست جمهوری هم در رابطه با اعتراضات دی ماه سوالی از حسن روحانی پرسیده شد که ایشان به صراحت اعلام کرد که مشکلات مردم فقط وابسته به مسائل معیشتی نیست و مردم دغدغه فرهنگی و اجتماعی نیز دارند. اما ماجرا درست از جایی شروع شد که کسی هم فکرش را نمی کرد. رئیس جمهور در مراسم سالگرد پیروزی انقلاب اسللمی اعلام کرد که طبق قانون اساسی باید صدای مردم را شنید و بر همین اساس می توان در برخی مسائل رفراندوم برگزار کرد. پس از آن بود که طیف های مختلف سیاسی نسبت به این صحبت ها واکنش نشان دادند. حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان این صحبت روحانی را نوعی بی احترامی به کسانی که در راهپیمایی شرکت کرده بودند دانست، دبیرکل حزب موتلفه در واکنش به صحبت های ۲۲ بهمن رئیس جمهور را به مناظره دعوت کرد، سخنگوی شواری نگهبان گفت:  «احتمالا آقای رئیس جمهور اصل ۵۹ قانون اساسی را با اصل دیگری اشتباه گرفته است» و بسیاری از اصلاح طلبان و برخی از اصولگرایان نیز از ارائه چنین پیشنهادی از سوی حسن روحانی استقبال کردند. به همین منظور جهان اقتصاد به سراغ سهیلا جلودار زاده، نماینده مجلس شورای اسلامی رفته و با ایشان در این باره به گفت و گو پرداخته است: *به نظر شما برگزاری رفراندوم برای خروج از بن بست سیاسی کشور لازم است؟ باید دید که در شرایط امروز رفراندوم برای چه باید انجام شود. در داخل کشور مسائلی وجود دارد که غیر قابل حل است و برای همین موارد باید فکر اساسی کرد. مهمترین نکته ای که باید در نظر گرفت این است که اگر قرار باشد رفراندومی صورت بگیرد باید در آن اصلاح قانون اساسی در اولیت کار قرار داده شود و تفاوت های آن نسبت به قانون اساسی فعلی به مردم اعلام شود. *نمایندگان از چنین طرحی استقبال خواهند کرد؟ همه چیز بستگی به این دارد که رئیس جمهور چه لایحه ای به مجلس پیشنهاد می دهد و به همین سادگی نمی توان قضاوت کرد. اما به جرات می توان اظهار کرد که یکی از مسائلی که باید بازنگری جدی در آن رخ دهد تبعیض صورت گرفته در چهل سال اخیر نسبت به بانوان است. که باید هر چه سریعتر این مشکلات برطرف شود. *چه بخش هایی از قانون اساسی نیازمند تغییرات جدی است؟ به نظر می رسد تغییرات در بخش هایی باید صورت بگیرد که در همان سالهای اولیه تصویب قانون اساسی فعلی عده زیادی به آن معترض بودند و اصلاحات تدریجی هم نتوانسته با موفقیتی همراه شود. اما در کل باید موارد مختلفی وجود داشته باشد و نمی توان مشکل را در یک مورد خاص دید ولی باید توجه داشته باشیم که نباید از اصل جمهوری اسلامی که جمهوریت و اسلامیت است فاصله گرفت. لازمه ارائه لایحه ای در این رابطه کار پژوهشی است که باید با استفاده از اصول علمی ساختار حکومت و روابط میان اجزا را آسیب شناسی شود. به عنوان مثال می توان به قوه قضاییه که بخشی از همین قانون اساسی فعلی است اشاره کرد. این قوه به طور جدی با مشکلات اساسی رو به رو است و از استانداردهای بین المللی و دینی فاصله دارد. در یک کشور اسلامی وجود این مقدار جرم و جنایت معنا ندارد. در پژوهش جدی باید به این مسئله پرداخته شود که آیا قضات صلاحیت جایگاه حال حاضرشان را دارند؟ آیا با آیین دادرسی فعلی می توانند مشکلات موجود را حل و فصل کند؟ گرچه این احتمال هم وجود دارد که بعد از تحقیق و بررسی، پژوهشگران به این نتیجه برسند که قوه قضاییه به خوبی کارش را انجام داده و نیاز به تغییر ندارد. در طی چهل سال گذشته یک بازنگری در قانون اساسی داشته ایم و با توجه به شرایط موجود به نظر می رسد باید بار دیگر این اتفاق صورت بگیرد. برگزاری رفراندوم شکستن تابو نیست بلکه یک ضرورت است مخصوصا با وجود سیر تحولات سالهای اخیر که می تواند نظام ها و حکومت ها را از مدرنیته دور نگه داشته و در همان تفکرات سنتی نگاه دارد. من معتقد هستم که ارائه چنین لایحه از سوی رئیس جمهور مشکلی ندارد اما امیدوارم که درست و کارشناسی شده روی تغییرات آن فکر شود. *آیا برگزاری رفراندوم امکان پذیر هست؟ اینکه عده ای بر این باورند که چنین کاری غیر ممکن است و فقط در حد حرف باقی می ماند یک اشتباه است. باید این کار از حرف به عمل تبدیل شود زیرا زمان در حال سپری شدن است و بسیاری از مسائل متحول می شوند. برخی از قوانین ما که در گذشته تصویب شده با توجه به تغییرات صرت گرفته دیگر کارایی ندارند. ما باید مشکل چندگانگی در قدرت را برای همیشه حل و چند قطبی بودن آن را به یک وحدت در نهادهای قانون گذار تبدیل کنیم.