قیمت برنج به گونه‌ای در حال رشد است که بیم آن می‌رود در آتیه‌ای نه چندان دور چون دیگر محصولات سرزمین‌های شمالی چون خاویار و ماهی سفید، به محصولی لاکچری و دور از دسترس تبدیل و از سفره قریب به اکثریت خانواده‌های ایرانی خارج‌شود.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، اگرچه روند رو به رشد قیمت برنج ایرانی که موجب شده قیمت این محصول در کمتر از یک دهه تا ۳۰ برابر افزایش یابد و از دسترس بسیاری خانواده‌ها خارج شود، اما برنج‌های وارداتی توانسته جای این محصول داخلی را برای بسیاری از خانواده‌ها بگیرد.
اما متاسفانه برخی منفعت‌طلبان در تلاش هستند با اعمال فشار به سیاست‌گذاران بازار کشور ایشان را به اتخاذ تصمیماتی ترغیب کنند که با اعمال ممنوعیت و محدودیت پیش روی واردات برنج شرایطی را فراهم کنند تا قیمت محصول وارداتی افزایش یابد تا بتوانند قیمت برنج ایرانی را بیش از پیش افزایش دهند.
در این خصوص دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران گفت: ممنوعیت فصلی واردات برنج با هدف حمایت از تولید داخلی در شرایطی که برنج ایرانی از مرز ۲۵ هزار تومان برای هر کیلو گذشته، هدف اصلی خود را از دست داده‌است.
مسیح کشاورز، با بیان این مطلب افزود: ممنوعیت فصلی واردات برنج در سال ۹۳ با هدف حمایت از تولید داخل شکل گرفت با این توجیه که واردات باعث می‌شود قیمت خرید برنج از کشاورزان کاهش یافته و از طرفی بازار برنج داخلی دچار رکود شود.
وی ادامه داد: اما امروز در شرایطی که قیمت برنج تولدی داخل از ۲۵ هزارتومان گذشته، این ممنوعیت کابرد خود را از دست داده و اعمال آن در سال جدید موجب بروز مشکلاتی خواهد شد.
کشاورز با اشاره به اینکه روند صعودی قیمت برنج ایرانی که همچنان ادامه دارد، موجب شده این محصول از سبد مصرف بسیاری از خانواده‌های ایرانی خارج شود، اظهارداشت: این در شرایطی است که برنج وارداتی همچنان به قیمت سال گذشته و پایینتر از نرخ مصوب سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در بازار عرضه می‌شود.
وی تصریح‌کرد: با در نظر گرفتن سرانه مصرف ۴۰ کیلوگرم برای هر نفر، کشور سالانه به ۳٫۲ میلیون تن برنج نیاز دارد که براساس آماری که وزارت جهاد ارائه می‌دهد، میزان تولید داخل ۲٫۴ میلیون تن و نیاز به واردات ۸۰۰ هزار تن است.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران با بیان اینکه سال گذشته به دلیل افزایش نرخ ارز، قاچاق برنج به داخل کشور متوقف شد و فرصتی مناسب فراهم شد تا عدد خالص واردات مشخص شود و براین اساس سال گذشته یک میلیون و ۵۷۰ هزارتن معادل نیمی از مصرف کشور برنج واردشد.
وی گفت: این در حالی است که با افزایش قیمت برنج داخلی این محصول از سبد تعداد بیشتری از مصرف‌کنندگان خارج خواهد شد و نیاز کشور به واردات برنج افزایش خواهد یافت، چراکه برای دهک‌های کم درآمد کشور مصرف برنج با قیمت هر کیلو ۲۵ هزارتومان، هزینه سنگینی به ایشان تحمیل می‌کند.
کشاورز با بیان اینکه متأسفانه در تصمیماتی که برای سیاست‌گذاری در حوزه مواد غذایی و محصلات کشاورزی اتخاذ می‌شود، برخی از واقعیت‌های آماری مورد توجه قرار نمی‌گیرد، توضیح‌داد: خانواده‌های تحت پوشش نهادهای حمایتی، بازنشستگان و کارگران حداقل‌بگیر و خانوادهایشان جمعیتی نزدیک به ۵۰ میلیون نفر را تشکیل می‌دهند و از این رو حتی تقسیم بازار برنج به صورت مساوی میان این گروه و باقی جمعیت کشور، به معنی ایجاد مشکل در تإمین برنج خانواده‌های ایرانی است.
وی گفت: از آنجاییکه همچنان واردات برنج مشمول ارز ۴۲۰۰ تومانی است و واردات به طور مستمر انجام می‌شود، قیمت این محصول در بازار همچنان کمتر از ۸ هزار تومان است و برای اقشار کم درآمد قابل دسترسی و خرید است.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران با اشاره به اینکه باتوجه به افزایش قیمت و اضافه شدن به مصرف‌کنندگان برنج وارداتی، برای سال زراعی پیش رو باید سهم بالاتری برای واردات در نظر گرفته شود، چراکه در غیر اینصورت با کمبود عرضه، افزایش قیمت دراین بخش نیز اجتناب ناپذیر است.
وی با بیان اینکه مورد دیگری که باید در نظر گرفته شود؛ شرایط بین‌المللی کشور متأثر از تحریم‌های خصمانه است، افزود: در چنین شرایطی یکی از اهداف دشمنان کشور هدف قراردادن امنیت غذایی است و در چنین شرایطی اعمال ممنوعیت ۵ ماهه، می‌تواند تبعات منفی تحریم را تشدید کند.
کشاورز توضیح‌داد: این در حالی است که در سال‌های گذشته اعمال ممنوعیت واردات هر ساله هزینه‌ای معادل ۳۰۰میلیون دلار به اقتصاد کشور تحمیل کرده‌است، چراکه تجار ایرانی در مقطعی که برنج جدید با مقدار بالا عرضه می‌شود در بازار حضور ندارند و هنگام آزاد شدن واردات حجم بالایی از تقاضا وارد بازار می‌شود که به افزایش قیمت‌ها منجر می‌شود.
وی مطرح‌کرد: این امیدواری وجود دارد که تصمیم اشتباه سال ۱۳۹۳ یعنی اعمال ممنوعیت فصلی برای واردات برنج که در سال‌های بعد به یک رویه تبدیل‌شد، امثال با درایت و مدیریت مسؤلان وزارت جهادکشاورزی، به کار گرفته نشود و با استفاده از نظر و توان کارشناسی بخش خصوصی دغدغه‌های کنترل واردات رفع شود.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران ضمن هشدار در خصوص تبعات منفی پافشاری برای تکرار ممنوعیت فصلی واردات برنج، گفت: در شرایطی که بسیاری از اقلام مشابه و جایگزین مانند برنج ایرانی و حبوبات گران شده‌است، محدود کردن واردات برنج که به برهم خوردن توازن عرضه و تقاض منتهی می‌شود، کوچکتر شدن سفره اقشار کم‌درآمد و ایجاد فرصت برای دلالان و منفعت طلبان را موجب می‌شود.
همچنین ایرنا گزارش داد، قیمت برنج وارداتی به دلیل وفور در بازار ثابت مانده و اکنون با نرخ های ۶۸۰۰ تا ۱۰ هزار تومان عرضه می شود؛ در عین حال، قیمت برنج داخلی از مرز ۲۸ هزار تومان گذشت.
به گزارش ایرنا، هر کیلوگرم برنج خارجی هندی متناسب با برندهای مختلف از هر کیلوگرم ۶ هزار و ۸۰۰ تومان تا هشت هزار تومان و حتی در برخی از خرده فروشی ها به قیمت هر کیلوگرم ۱۰ هزار تومان به فروش می رسد.
همچنین قیمت انواع برنج ایرانی در فروشگاه های بزرگ از کیلویی ۱۵ هزار تومان تا کیلویی ۲۴ هزارتومان و در سطح خرده فروشی ها به قیمت های بین ۲۵ تا ۲۸ هزارتومان نیز عرضه می شود.
قیمت هر کیلوگرم برنج تایلندی بین ۵۶۰۰ تا هفت هزار تومان و برنج اروگوئه ۴۵۰۰ تا پنج هزار تومان نیز به فروش می رسد.
در این خصوص مسیح کشاورز دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران، در این ارتباط گفت: برنج وارداتی مورد نیاز کشور تامین است و از ابتدای سال تاکنون، بر اساس نیاز بازار ۲۵۰ هزارتن برنج وارد شد.
وی درباره این که برخی مدعی هستند کمبود برنج وارداتی منجر به گرانی برنج ایرانی شده است، افزود: برنج وارداتی به وفور در بازار دیده می شود و کمبودی در این زمینه نداریم.
کشاورز اظهارداشت: برنج وارداتی با ارز رسمی ۴۲۰۰ تومان طبق روال هر سال در حال تامین و واردات است و حجم واردات برنج در فروردین و اردیبهشت ماه امسال همانند مدت مشابه سال گذشته تغییر نداشته است.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج کشور افزود: در بحث قیمت گذاری این محصول، به دلیل وفور برنج وارداتی در بازار گاهی این محصول با نرخ های مصوب و حتی در مواردی کمتر از قیمت مصوب نیز به فروش می رسد؛ به طور مثال براساس مصوبه سال گذشته قیمت هر کیلوگرم برنج وارداتی هشت هزارتومان بود که حتی اکنون در برخی فروشگاه های زنجیره ای به قیمت هفت هزار و ۵۰۰ تومان نیز عرضه می شود.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج کشور گفت: البته به دلیل مشکلاتی در نقل و انتقال پول با پاکستان در واردات برنج سفید پاکستانی که مشابه برنج ایرانی است اندکی با مشکل مواجه هستیم به طوری که باعث کاهش واردات این برنج شده است اما حتی این موضوع نیز نمی تواند در افزایش قیمت برنج ایرانی موثر باشد.
وی با بیان این که در برنج وارداتی کمبود نداریم که باعث گرانی برنج ایرانی شود، افزود: برنج ایرانی به دلیل کشت سنتی و بالا بودن هزینه های تولید و عدم نظارت دستگاه های متولی دچار افزایش قیمت بالایی شده است.
کشاورز ادامه داد: پیش از این مسئولان با ایجاد ممنوعیت واردات در فصل برداشت برنج داخلی، به دنبال حمایت از تولید کنندگان داخلی این محصول بودند که به نظر می رسد این محصول به اندازه کافی رونق پیدا کرده تاجایی که ادامه گرانی قیمت برنج داخلی می تواند منجر به حذف این محصول از سبد خانوار شود.
وی افزود: در این شرایط اقتصادی ممنوعیت واردات برنج در فصل برداشت محصول تولید داخل نیز می تواند از لحاظ روانی بازار را تحت تاثیر قراردهد تا شرایط برای سوء استفاده برخی برای افزایش قیمت برنج وارداتی را نیز فراهم کند.
این مقام صنفی تصریح کرد: بنابراین برای جلوگیری از این موضوع نیاز است که مسئولان امر، با تامین به موقع ارز مورد نیاز و حتی جلوگیری از ممنوعیت واردات در فصل برداشت برنج داخلی مانع بروز تنش در بازار برنج شوند.
وی یادآورشد: سال گذشته یک میلیون و ۵۵۰ هزارتن برنج به کشور وارد شد که ۳۰۰ هزارتن آن توسط بخش دولتی به منظور حفظ ذخایر استراتژیک و مابقی توسط بخش خصوصی صورت گرفته است.
میزان سرانه مصرف برنج برای هر ایرانی بین ۴۰ تا ۴۲ کیلوگرم است.
با توجه به سیاست وزارت جهاد کشاورزی در حمایت از تولید داخلی، ممنوعیت واردات برنج در فصل برداشت این محصول هر ساله از ابتدای مردادماه آغاز می شود و تا اواخر دی ماه ادامه دارد.
