آمارهای تجارت خارجی محصولات کشاورزی و غذایی نشان می‌دهد
آمارهای تجارت خارجی محصولات کشاورزی و غذایی نشان می‌دهد که تراز وزنی و تجاری آن‌ها به نفع واردات منفی‌تر شده و به نظر می‌رسد که نوسانات ارزی فرصت چندانی را برای ارزآوری این بخش ایجاد نکرده است.
به گزارش ایسنا،براساس آخرین آمار منتشر شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی بیش از چهار میلیون و ۸۲ هزار تن انواع محصولات کشاورزی و غذایی به ارزشی بالغ بر سه میلیارد و ۷۳۴ میلیون دلار به کشورهای مختلف صادر شده است اما در طرف مقابل میزان واردات همین بخش بیش از ۱۱ میلیون و ۴۹ هزار تن به ارزشی بالاتر از شش میلیارد و ۱۷ میلیون دلار بوده است. آنچه با توجه به این آمار به دست می‌آید تراز وزنی منفی شش میلیون و ۹۶۷ هزار تنی بخش کشاورزی و غذایی و تراز تجاری منفی دو میلیارد و ۲۸۲ میلیون دلاری است.
این وضعیت نشان می‌دهد که نوسانات ارزی که به گفته بسیاری از کارشناسان می‌تواند فرصت مناسبی برای افزایش صادرات محصولات و کالاهای غیرنفتی و ارز آوری برای کشور باشد، آن‌طور که باید در این بخش بروز و ظهور پیدا نکرده است.
البته نگاهی به عمده محصولات صادراتی از نظر وزنی و ارزشی نشان می‌دهد که دلیل این روند منفی چیست، هندوانه، گوجه فرهنگی، سیب زمینی و پیاز به عنوان بیشترین و عمده‌ترین محصولات صادراتی هستند که اتفاقا از نظر ارزشی چندان ارزآوری برای کشور نداشته‌اند. چرا که به عنوان مثال هر کیلوگرم هندوانه صادراتی کمتر از ۲۰ سنت ارزش دارد که البته اگر میزان مصرف آب در این محصولات را نیز در نظر بگیریم ارزش صادراتی آن ها منفی خواهد بود. به این معنی که ایران سالانه میلیون ها تن محصول کشاورزی کم ارزش و آب‌بر را به کشورهای دیگر صادر می کند و ارزش واقعی آب صرف شده برای آن ها بسیار بیشتر از قیمت صادراتی آن هاست. این همان صادرات آب مجازی بوده که در شرایط کنونی محدودیت‌ها و بحران آب ایران، اصلا به صلاح نیست.
حال اگر پسته به عنوان یک محصول صادراتی دارای مزیت نسبی بیشتر در میان عمده محصولات صادراتی کشاورزی حضور داشت و محصولات ارز آور دیگر هم در کنار آن قرار می‌گرفتند، شاهد روند رو به رشد تراز منفی تجاری بخش کشاورزی نبودیم. چرا که پسته صادراتی به‌طور متوسط کیلویی حدود ۹ دلار به مشتریان خارجی فروخته می‌شود نه کمتر از ۲۰ سنت!
از سوی دیگر واردات محصولات کشاورزی روند رو به رشد خود را ادامه داده و عمده‌ترین کالاهای وارداتی محصولاتی مانند ذرت دامی، لوبیای سویا، جو و کنجاله سویا به عنوان خوراک دام و طیور و برنج خارجی به عنوان یکی از استراتژیک‌ترین کالاهای اساسی مورد نیاز سفره مردم است که اتفاقا از نظر وزنی و ارزشی بسیار بیشتر از محصولات نه‌چندان ارزشمند صادراتی این بخش تجارت می‌شود و همین است که تراز وزنی و ارزشی بخش کشاورزی و غذایی منفی‌تر می‌شود.
وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید و تجارت بخش کشاورزی نه‌تنها باید حواسش به سفره مردم و تامین مایحتاج آن ها باشد بلکه بهتر است که تولید این محصولات را به گونه ای مدیریت کند تاچیزی که به کشورهای دیگر صادر می‌شود ارزشمندتر باشد و آب کمتری برای آن ها صرف شده باشد.
توتون و تنباکو بیشترین رشد واردات را داشته‌اند
از سوی دیگر نیز آمارها نشان می دهد؛ صدرنشینی واردات در بخش صنعت متعلق به توتون و تنباکو بوده است و پوشاک با افت ۶۹.۳ درصدی بیشترین کاهش واردات در بین محصولات صنعتی را در شش ماهه نخست سال جاری به خود اختصاص داده است.
بر اساس جدیدترین آمار، میزان ارزشی واردات در بخش صنعت تا پایان شهریورماه سال جاری رقمی معادل ۱۷ هزار و ۵۵۰.۱ میلیون دلار بوده که در مقایسه با ارزش ۲۱ هزار و ۲۲۰.۶ میلیون دلاری واردات در این بخش در شش ماهه نخست سال گذشته، با کاهشی ۱۷.۳ درصدی مواجه شده است. همچنین میزان واردات وزنی در حوزه صنعت در مدت مذکور ۶۶۵۴.۹ هزار تن بوده که در قیاس با وزن ۹۸۴۸.۳ هزار تنی واردات در مدت مشابه سال گذشته، با افت ۳۲.۴ درصدی روبرو شده است.
بر اساس اطلاعاتی که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در اختیار ایسنا قرار گرفته است، در بین ۱۸ محصول وارداتی در بخش صنعت تا پایان شهریورماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۱۳ محصول با افت واردات روبرو شده و پنج محصول نیز رشد واردات داشته‌اند. این در حالی است که صادرات در بخش صنعتی چه از نظر ارزشی و چه از نظر وزنی در شش ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته است.
محصولات توتون و تنباکو با رشد ۸۹.۱ درصدی واردات در شش ماهه نخست سال جاری بیشترین رشد واردات در بخش محصولات صنعتی را به خود اختصاص داده است و پس از آن کک و فرآورده‌های حاصل از نفت با رشد ۶۳.۶ درصدی و محصولات فلزی فابریکی به استثنای ماشین‌آلات با رشد ۲۴.۶ درصدی قرار دارند. در مقابل واردات پوشاک با کاهش ۶۹.۳ درصدی، پرداخت چرم، محصولات چرمی و انواع پای‌پوش با افت ۶۱.۸ درصدی و منسوجات با افت ۴۲ درصدی از لحاظ ارزش همراه بوده است.
**کاهش تولید سیمان، آلومینیوم و کنسانتره ذغال سنگ
از سوی دیگر نیز آخرین آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد که تولید بیش از نیمی از کالاهای منتخب معدنی در شهریور ماه نسبت به ماه پیش از آن کاهش یافته است.
گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت از وضعیت تولید کالاهای منتخب معدنی و صنایع معدنی، در شش ماهه نخست امسال نشان می‌دهد که تولید اکثر محصولات معدنی در نیمه اول سال افزایش یافته است. اما تولید هشت محصول از کالاهای منتخب معدنی نسبت به مرداد ماه کاهش داشته است.
طبق این آمار کاتد مس با رشد تولید ۶۹.۷ درصدی همچنان در صدر جدول محصولات منتخب معدنی است که میزان تولید آن در شهریور ماه به ۱۸۷۳.۹ هزار تن رسیده است. بعد از کاتد مس با فاصله نسبتا زیادی ظروف شیشه‌ای، سنگ آهن، فولاد خام و ظروف چینی قرار دارد که تولید آن‌ها به ترتیب ۱۳.۹، ۱۰.۴، ۱۰.۳ و ۹.۴ درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته افزایش یافته است.
آمار منتشر شده از سوی وزارت صمت نشان می‌دهد که میزان تولید آلومینا، کاشی، شمش آلومینیوم، کنسانتره ذغال و فولاد خام در شش ماهه نخست امسال ۰.۱ تا ۱۰.۳ نسبت به سال گذشته افزایش داشته، اما میزان تولید آن‌ها در شهریور ماه نسبت به ماه قبل از آن به ترتیب ۳.۶، ۱، ۴.۳، ۳.۵ و ۰.۱ درصد کاهش یافته است.
پیش‌تر رئیس سندیکای صنایع آلومینیوم در گفت‌وگو با ایسنا از احتمال ۲۵ کاهش درصدی تولید محصولات آلومینیوم در ماه‌های آینده به علت کمبود مواد اولیه خبر داده بود.
میزان تولید سیمان نیز در شهریور ماه امسال نسبت به مرداد ماه ۱۳.۵ درصد افت کرده و به حدود ۴۴۷۰.۹ هزار تن رسیده است. همچنین میزان تولید این محصول در شش ماه نخست سال جاری ۳ درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته کاهش داشته است.
طبق این آمار با وجود اینکه میزان تولید شیشه جام و چینی بهداشتی در شهریور ماه سال جاری نسبت به ماه پیش از آن ۷.۷ و ۳.۱ درصد افزایش داشته، اما همچنان رشد تولید آن نسبت به سال گذشته منفی است، به طوریکه میزان تولید این دو محصول معدنی در شش ماهه نخست امسال به ترتیب ۵.۱ و ۲۸.۲ درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته کاهش یافته است.
