محمد مهدی میثمی
در حالی که در زمان ریاست مرضیه شاهدایی بر شرکت ملی صنایع پتروشیمی، فاز نخست طرح یکپارچه سازی بازرگانی پتروشیمیها کلید خورده است، با انتقال وی به سمت قائم مقامی وزیر نفت و حضور رضا نوروززاده در صدر شرکت ملی پتروشیمی، امکان تغییر در آینده این طرح را میتوان متصور داشت.
به گزارش جهان اقتصاد، تدوین راهبرد و برنامه مشخص صادرات برای ایجاد اتحاد میان پتروشیمیها را میتوان مهمترین ماموریت پیش بینی شده برای شرکت بازرگانی پتروشیمی به حساب آورد.
تهدید صنعت پتروشیمی ایران از سوی رقبای منطقه ای، کاهش قیمت محصولات پتروشیمی ایران به دلیل انباشته شدن آنها و وضع تعرفههای آنتی دامپینگ روی محصولات ایرانی از مواردی است که حامیان این طرح با اشاره به آنها، جمع شدن همه شرکتهای پتروشیمی در یک برند و در اختیار گرفتن انحصار بازرگانی پتروشیمی توسط یک شرکت را ضروری میدانند.
بدین ترتیب، مجتمعهای پتروشیمی همه محصولات شان را در اختیار این شرکت قرار میدهند تا با تقویت یک برند ایرانی در دنیا، توسعه صادرات محصولات پتروشیمی و حضور قوی ایران در بازارهای پتروشیمی محقق شود.
مرضیه شاهدایی پیش از این، با اشاره به آغاز فاز نخست یکپارچه سازی بازرگانی پتروشیمیها اظهار کرد: در فاز نخست یکپارچه سازی بازرگانی پتروشیمیها مقرر شد تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات مشابه، کنسرسیومهایی را به منظور جلوگیری از مواجهه با مشکلات صادراتی و بازرگانی خارجی محصولات پتروشیمی ایران در آینده تشکیل دهند.
به گفته وی، این کنسرسیومها سیاستگذار میزان فروش و قیمت محصولات تولیدی در بازار خواهند بود که سبب حفظ و افزایش سودآوری شرکتها نیز میشود.
در همین حال، مهدی شریفی نیک نفس، مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی (روز یکشنبه، ۱۴ آبان ماه) با اشاره به پیشنهاد تاسیس نخستین شرکت مشترک کشتیرانی پتروشیمی ایران با مشارکت هلدینگهای پتروشیمی کشور، از دومین گام برای پیشبرد طرح یکپارچه سازی بازرگانی پتروشیمیها رونمایی کرد.
وی با اعلام اینکه در شرایط فعلی به طور متوسط سالانه حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی، پلیمری، گاز مایع و میعانات گازی از ایران به بازارهای جهانی صادر می شود، تصریح کرد: بر این اساس تاسیس یک شرکت مشترک کشتیرانی برای حمل محصولات شرکت های پتروشیمی ضروری بوده و دارای صرفه اقتصادی است.
به گفته نیک نفس، در حال حاضر دست کم به ۱۵۰ کشتی برای حمل دریایی محصولات صادراتی پتروشیمی نیاز داریم.
اما در حالی که به گفته مرضیه شاهدایی تصریح کرده است که موضوع یکپارچه سازی صادرات محصولات پتروشیمی به صورت علمی از سوی اساتید دانشگاه بررسی شده و در نهایت چنین نتیجه گیری شده است که قطعا بازرگانی یکپارچه به نفع همه شرکت های پتروشیمی و سهامداران است، به نظر میرسد بخش خصوصی نظر متفاوتی نسبت به اجرای این طرح داشته باشد.
سید حمید حسینی پیش از این، در برنامه «روی خط بازار» رادیو اقتصاد درباره آغاز فاز نخست یکپارچه سازی بازرگانی شرکت های پتروشیمی ایران اظهار کرد: صنعت پتروشیمی را دولت پایه گذاری کرد و همینطور متولی این صنعت بود.
وی ادامه داد: دولت در کنار ایجاد مجتمع های پتروشیمی، شرکتی با عنوان بازرگانی پتروشیمی هم راه اندازی کرده بود. وظیفه این شرکت توزیع کالا در داخل و پیدا کردن بازار صادراتی برای شرکت های پتروشیمی بود.
به گفته حسینی، در سال های ۸۴ و ۸۵ به همراه واگذاری مجتمع های پتروشیمی این شرکت هم واگذار شد.
وی درباره چرایی از کارکرد افتادگی شرکت بازرگانی پتروشیمی گفت: اشتباهات خصوصی سازی همانند سایر بنگاه های اقتصادی دامن شرکت بازرگانی پتروشیمی را هم گرفت و موجب از بین رفتن انسجام صادرات و همینطور حضور تک تک مجتمع های پتروشیمی در بازار شد.
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی با اشاره به مشکلاتی که در راه صادرات محصولات پتروشیمی ایران وجود دارد، اظهار کرد: هم اکنون احساس می شود در تمامی کالاهای تولیدی کشور مشکل رقابت داخلی وجود دارد و همینطور اغلب بازارهای صادراتی با رقابت مخرب صادرکنندگان و تولیدکنندگان ایرانی مواجه هستند.
وی درباره نحوه اجرای ایده یکپارچه سازی بازرگانی پتروشیمیها تصریح کرد: بهتر این بود که شرکت بازرگانی پتروشیمی به خود شرکت های پتروشیمی نه به سهامدارانی بیرون از حوزه پتروشیمی واگذار شود.
در حالی که مرضیه شاهدایی در مراسم معارفه مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، بر ضرورت ایفای نقش رگولاتوری این شرکت برای ایجاد توازن در صنعت پتروشیمی و برقراری ارتباط بین شرکت ها تاکید کرده است، باید دید اجرای طرح یکپارچه سازی بازرگانی پتروشیمیها به صورتی که تاکنون دنبال شده است همچنان پیگیری خواهد شد یا رضا نوروززاده تغییراتی در آن ایجاد خواهد کرد.