طرح جامع مالیاتی به عنوان یکی از محورهای اصلی و اولویتدار برنامه اصلاح نظام مالیاتی کشور مورد بهرهبرداری قرارگرفتهاست و با اجرایی شدن این طرح، زمینه برای شفافسازی مبادلات اقتصادی و تحقق مالیات الکترونیکی در کشور فراهم و فرار مالیاتی به رویایی برای متخلفان تبدیل میشود.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، این طرح بزرگ ملی اهدافی چون افزایش درآمدهای مالیاتی کشور، افزایش کارآیی و اثربخشی فرآیندهای نظام مالیاتی، کاهش هزینههای اجرایی و تحقق عدالت مالیاتی و همچنین افزایش رضایتمندی مؤدیان مالیاتی را تحقق میبخشد.
بیشک تحول نیاز اجتنابناپذیر تمام بخشها است و استفاده از فناوریهای جدید و تکنولوژی روز برای بهبود عملکرد، کاهش هزینهها و شفافسازی فعالیتها خصوصا در حوزههای مالی و پولی جریانی است که حرکت در مسیر مخالف آن تبعات سنگینی به نظام اقتصادی وارد میآورد.
از سویی باید به این مهم توجه داشت که در میان دستگاههای دولتی، سازمانهایی چون نهاد مالیاتی که موظف هستند براساس تکلیف قانونی خود سالانه مبالغی را از مردم دریافت کنند، میان شهروند چندان محبوب نیستند و اگر در جریان خدمترسانی مراجعهکنندگان با مشکلاتی روبرو شوند، درصد این عدم محبوب افزایش مییابد.
از این رو میتوان گفت ایجاد و راهاندازی طرح جامع مالیاتی علاوه بر پیگیری اهدافی چون شفافیت و افزایش درآمد دولت، سیاستهای مهم دیگری را نیز دنبال میکند که از آن جمله میتوان به محبوبیت مردمی سازمان اشاره کرد.
این طرح ملی که اجرایی شدن آن به عنوان یکی ازطرحهای اولویتدار در دستور کار قرارداشت را میتوان موتور محرک نظام نوین مالیاتی نامید که با در نظر گرفتن مشکلات سیستم مالیاتی کشور، سه فرآیند شناسایی و ردگیری اطلاعات فعالان اقتصادی، پردازش اطلاعات و تشخیص مالیات و در نهایت وصول مالیات را به عنوان هدف اصلی پیشرو دارد، که البته نیازمند سازماندهی و اجرای سایر فرآیندهای مرتبط است.
آنچه مسلم است، یک سیستم مالیاتی که بتواند ضمن وصول تمام درآمدهای مالیاتی دولت، رضایت تمام صاحبان منافع سازمان را تامین کند مستلزم داشتن رویکرد سیستمی در برخورد با مسائل و مشکلات مالیاتی است.
بهبود روشهای دریافت مالیات، رشد درآمدهای مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی به عنوان دستاوردهای این طرح اعلام شده و بهرهمندی از روند جدید ارائه خدمات مالیاتی به صورت الکترونیک وآنلاین بستری است که در اختیار مؤدیان قرار میگیرد.
با اجرای این طرح و استقرار نرم افزار یکپارچه مالیاتی، اطلاعات تمامی مؤدیان به صورت مکانیزه نگهداری میشود.
دریافت اظهارنامه، ارسال صورت معاملات فصلی، دسترسی مؤدیان به پرونده مالیاتی خود، برخورداری از امضای دیجیتال و تأمین اطلاعات مورد نیاز در فرآیند الکترونیکی کردن سیستم مالیاتی تحقق مییابد.
آنچه مسلم است موفقیت این طرح مستلزم حمایت همه جانبه دولت و تمامی دستگاههای حاکمیتی است و به ثمر رسیدن آن به معنی تحولی بزرگ در نظام اقتصادی کشور است.
از مزایای دیگر این طرح میتوان به این مهم اشاره کرد که با الکترونیکی شدن خدمات مالیاتی، ضمن صرفهجویی قابل توجه در هزینه و وقت مؤدیان و نیروهای سازمانهای مالیاتی، دیگر نیازی به مراجعه حضوری برای دسترسی به اطلاعات و انجام امورمالیاتی نیست و با حذف کاغذ از تمامی فرآیندهای مالیاتی، علاوه بر صرفهجویی اقتصادی به منابع تأمین کننده کاغذ یعنی درختان آسیب کمتری وارد خواهد شد.
در حال حاضر با اجرای این طرح، فرآیند ثبت نام و ارائه اظهارنامه مؤدیان به صورت ۱۰۰ درصد الکترونیکی و بالغ بر ۹۹ درصد اظهارنامهها نیز به صورت الکترونیکی دریافت میشود.
بنابراین گزارش، طرح جامع مالیاتی شامل ۳۲ پروژه است که تمامی آنها از جمله نرمافزار یکپارچه مالیاتی به عنوان مهمترین و اصلیترین پروژه این طرح اجرایی شدهاست.
از جمله خدماتی که در قالب این طرح ارائه شدهاست، میتوان به راهنمای استفاده از سامانه مالیات بر مشاغل خودرو، راهنمای سامانه ثبتنام الکترونیکی در نظام مالیاتی، راهنمای سامانه دریافت الکترونیکی اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی، راهنمای سامانه دریافت الکترونیکی اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی، سامانه دریافت الکترونیکی اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک، راهنمای سامانه پرداخت الکترونیک مالیات، راهنمای استفاده از سامانه خلاصه پرونده مالیاتی مؤدیان و راهنمای ارسال الکترونیکی صورت معاملات مؤدیان مالیاتی اشاره کرد.
براساس آماره ارائه شده، قریب به ۲۰ درصد مؤدیان ۸۰ درصد مالیات وصولی کشور را پرداخت میکنند و این درحالی است که ۶۰ درصد نیروهای سازمان مالیاتی برای رسیدگی به پرونده مؤدیانی که ۸۰ درصد دیگر را تشکیل میدهند، فعالیت میکنند.
در خصوص این طرح غلامرضا قبلهای مدیر روابط عمومی سازمان امور مالیاتی کشور با بیان اینکه طرح جامع مالیاتی بهرغم تمامی مزایایی که دارد، مخالفانی نیز دارد، توضیحداد: گروه اول افرادی هستند که از مزایای این طرح غافل یا بیاطلاع هستند و گروه دوم که آگاهانه و عامدانه با آن مخالفت میکنند افراید هستند که شفافیت و تمرکز سیستم مالیاتی منافع غیرقانونی ایشان را تهدید میکند.
وی گفت: از آنجاییکه که اجرای این طرح همه فعالان اقتصادی را از اتاق تاریک خارج میکند، این گروه نگران شفاف شدن اطلاعات مالیاتی خود هستند، چراکه این طرح تمامی افرادی که فرار مالیاتی دارند را شناسایی میکند.
قبلهای در خصوص هزینههای اجرای این طرح اظهارداشت: کل هزینههای اجرای طرح مالیاتی طی ۱۵ سال گذشته از محل برخی درآمدهای جدید مالیاتی که طی یک سال گذشته شناسایی شدهاست، پوشش داده شد.
وی با اشاره به شناسایی ۳۰۰ هزار مؤدی مالیاتی جدید با اجرای این طرح، توضیحداد: یکی از توجیحات افرادی که فرار مالیاتی دارند عدم اطلاع از محل هزینه شدن درآمدهای مالیاتی است و این در حالیکه است که از سال ۸۷ تا سال ۹۶ نزدیک به ۲۳۷هزار میلیارد تومان ارزش افزوده تولید شده است که از این میزان ۸۱ هزار میلیارد تومان به شهرداریهای کل کشور پرداخت شده و همچنین از سال ۹۴ تا پایان سال۹۶، بیش از ۱۲ میلیارد تومان به بخش سلامت پرداخت و پرداخت مبالغی به بخش ورزش همگانی نیز امسال تصویب شدهاست.